Siksta Kapelo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
esperantigita ŝablono (Referencoj), esperantigita parametro, formatigo de titoloj, +Bibliotekoj, kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
[[Dosiero:God2-Sistine Chapel.png|thumbeta|300px|''Kreo de Adamo'' de [[Mikelanĝelo]]]]
La '''Siksta Kapelo''' (en itala ''Cappella Sistina'') estas la plej konata [[kapelo]] en la [[Apostola palaco]], la oficiala sidejo de la [[Papo]] en [[Vatikanurbo]]. Ĝi famas pro sis arkitekturo, rememoranta de tiu de la [[Templo de Salomono]] laŭ la [[Malnova testamento]], kaj ties dekorado kiu konsistas el [[fresko]]j el la plej grandaj artistoj de la [[Renesanco]] kiel [[Mikelanĝelo]], [[Rafaelo]], [[Bernini]], kaj [[Sandro Botticelli]]. Sub la patronado de la papo [[Julio la 2-a]], Mikelanĝelo pentris 12000 m² de la [[Plafono de la Siksta Kapelo|kapela plafono]] inter 1508 kaj 1512. Li indignis pri la komisio ĉar kredis ke sia laboro nur servus la bezonon de la Papo por grandiozeco. Tamen nuntempe la plafono kaj ĉefe ''[[La Lasta Juĝo (Mikelanĝelo)|La Lasta Juĝo]]'', estas amplekse konsiderata kiel la ĉefa atingo de Mikelanĝelo en pentrarto.
 
La kapelo ricevas sian nomon el la Papo [[Siksto la 4-a]], kiu restaŭris la malnovan ''Cappella Magna'' (Granda Kapelo) inter 1477 kaj 1480. Dum tiu periodo teamo de pentristoj inter kiuj [[Pietro Perugino]], [[Sandro Botticelli]] kaj [[Domenico Ghirlandaio]] kreis serion de freskaj pentraĵoj priskribantaj la vivon de [[Moseo]] kaj la vivo de [[Kristo]], komplementata de papaj portretoj kaj de efektoj [[trompe l’oeil]]. Tiuj pentraĵoj estis kompletataj en 1482, kaj la [[15an de aŭgusto]] [[1483]],<ref>{{citeCite journal|last=Monfasani|first=John|year=1983|title=A Description of the Sistine Chapel under Pope Sixtus IV|journal=Artibus et Historiae|volume=4|issue=7|pages=9–18|issn=0391-9064|url=http://www.artibusethistoriae.org/?menu=art&gdzie=artibusChapterResult&id=68|doi=10.2307/1483178|publisher=IRSA s.c. }}</ref> Siksto la 4-a konsekris la unuan diservon honore de of [[Ĉieliro de Maria|Nia sinjorino de la Ĉieliro]].
 
El la tempo de Siksto la 4-a, la kapelo servis kiel ejo de kaj religiaj kaj oficialaj ceremonioj de la papa aktiveco. Nuntempe ĝi estas ankoraŭ la sidejo de la [[Papa konklavo]], la proceso per kiu oni elektas novan papon.
 
== Ornamado ==
[[Dosiero:Sistine Chapel vertical scheme.PNG|thumbeta|Diagramo de la freska ornamado de la muroj kaj plafono de la Siksta Kapelo enhavas freskojn kaj aron de tapiŝoj. Ili estas verko de diversaj artistoj kaj estas parto de nombraj diversaj komizioj, kelkaj el kiuj konfliktiĝis unu kun alia.]]
[[Dosiero:Pope_Julius_II.jpg|thumbeta|leftmaldekstra|upright|[[Rafaelo]], ''[[Papo Julio la 2-a]],'' ĉ. 1511-1512, [[Nacia Galerio (Londono)|Nacia Galerio]], Londono]]
 
La muroj estas disigita en tri ĉefaj korpoj. La plej malalta estas ornamita per freskaj muraj pendaĵoj en arĝento kaj oro. La centra triono de la muroj havas du ciklojn de pentraĵoj, kiuj kompletigas unu la alian, ''La Vivo de Moseo'' kaj ''La Vivo de Kristo''. Ili estis komisiitaj en 1480 de Papo Siksto la 4-a kaj efektivigita de [[Ghirlandaio]], Botticelli, Perugino kaj [[Cosimo Roselli]] kaj ties atelieranoj. La supra triono estas disigita en du zonoj. Ĉe la pli malalta nivelo de la fenestroj estas ''Galerio de Papoj'' pentritaj samtempe kiel la ''Vivoj''. Ĉirkaŭ la arkaĵaj suproj de la fenestroj estas areoj konitaj kiel la ''lunettes'' kiu enhavas la ''Prapatrojn de Kristo'', pentrita de Mikelanĝelo kiel parto de la plano por la plafono.
 
La plafono, komisiita de [[Papo Julio la 2-a]] kaj pentrita de Mikelanĝelo inter 1508 al 1512, havas serion de naŭ pentraĵoj montrantaj la bildojn de ''Dia Kreado de la Mondo'', ''Interrilato de Dio kun Homaro'' ''Falo de Homaro el la Graco de Dio''. Sur la grandaj [[pendentivo]]j kiuj subtenas la volbon estas pentritaj 12 bibliaj kaj klasikaj gravuloj kiuj profetis ke Dio sendos Jesuon Kriston por la saviĝo de homaro.
Linio 25:
:kaj freskoj surplafonaj en la [[Finjuĝa Kapelo]].<ref>[[Abel Montagut]], ''[[Poemo de Utnoa]]''. Pro Esperanto. Vieno, 1993. ISBN 3-85182-007-X. 225 p., p. 118.</ref>
 
== Vidu ankaŭ ==
* [[Daniele da Volterra]]
 
== Notoj ==
{{Referencoj}}
<references/>
 
{{Commons|Category:Sistine Chapel}}
{{Bibliotekoj}}
 
[[Kategorio:Romkatolika Eklezio]]