Silmariliono: Malsamoj inter versioj

'''''Silmariliono''''' (angle ''The Silmarillion'' [zi silmeRILien], el [[Kvenja lingvo|Kvenja]] titolo ''Quenta Silmarillion'' [kŭenta SilmarIllion] "Rakonto [de la] '''silmariloj''' (kvenje ''Silmarilli'', genitive ''-on'')) estas libro unuafoje eldonita anglalingve en [[1973]] de [[Christopher Tolkien]]. Kune kun la aŭtoro [[Guy KAY]] li redaktadis kaj finpreparis vastan gamon da skribaĵoj postrestantaj de la ĵus mortinta [[Tolkien]]. La tasko estis malfacila, ĉar la tekstoj devenis el la tuta vivodaŭro de Tolkien, kaj tre variis: Unuj longis, aliaj mallongis, unuj estis nefinitaj, kaj aliaj uzis nomojn ne kongruantajn kun la resto. ''Silmariliono'' estis la vera vivoverko de Tolkien, por kiu [[La Mastro de l' Ringoj]] estis nure flanka afero, kaj ŝajne Christopher tro senatente publikigis la sufiĉe koncizan verkon: Jaron post jaro poste li eldonadis mankantajn aŭ variajn tekstojn, ĉu en ''Unfinished Tales'' ("Nefinitaj Rakontoj"), ĉu en la seriego ''The History of Middle-earth'' ("Historio de Mez-Tero", ĝis [[2002]] 12 volumenoj).

 

== Enhavo kaj stilo ==

Kompare kun [[La Mastro de l' Ringoj]] kaj [[La Hobito]], Silmariliono estas komplika libro - laŭ frua buŝ-recenzisto vera "[[Malnova testamento]]". Parte ĉar la lingvaĵo estas pli antikveca, parte ĉar apenaŭ aperas [[hobitoj]], sed ĉefe ĉar ĝi ne vere havas unu kontinuan rakonton en si, sed multajn!

Ĝi pritraktas la tutan historion de [[Mez-Tero]], ekde ties ekkreiĝo fare de [[Dio]], ĝis kie finiĝas ''La Mastro de l' Ringoj'' - etendo trans jarmiloj, kun senfinaj luktoj inter "bonuloj" kaj "malbonuloj", kaj eĉ inter la bonaj mem: Kaj [[Elfoj]] kaj [[Homo]]j interbatalas. Ĝi estas morna kaj ŝajne senespera libro, sed tre bela ĝuste pro tiu nigro, ekpenetrita de lumo, kio donas al ĝi aparte [[Keltoj|keltan]] trajton.

 

== Resumego ==

* [[Dio]] kreas la mondon kaj sendas tien svarmon da ''Ainur'' (praanĝeloj) kiuj iĝas Gedioj (''Valar'') kaj finpreparas la mondon (modlas, semas, metas astrojn ĉielen, ktp) antaŭ la alveno de la tri Gentoj: Elfoj, Homoj kaj Nanoj (Nanoj estas tradukataj 'Gnomoj' en la esperanta traduko de ''[[La Mastro de l' Ringoj (libroj)|La Mastro de l' Ringoj]]'' per [[William Auld]]).

 

'''Silmariliono''' ankoraŭ ne trovis sian Esperantan tradukiston.

 

Kelkaj muzikistoj kaj muzikgrupoj uzis la rakonton de la Silmariliono. Summoning, atmosfera nigrametalroka grupo, publikigis plurajn konceptalbumojn pri [[La Mastro de l' Ringoj]] kaj la Silmariliono. [[Blind Guardian]], potencmetala grupo, eldonis la konceptalbumo ''Nightfall in Middle-Earth'' pri la libro. La komponisto Martin Romberg verkis tri simfoniajn poemojn pri partoj de la Silmariliono.

 

== Eksteraj ligiloj ==

* http://tolkien.balt.net/tinkle/silm.html <!-- _Lietuviškai_ _apie_ "Silmariliono" -->

* http://www.glyphweb.com/arda/default.asp <!-- _The_ _Encyclopedia_ _of_ _Arda_ -->

* http://www.tolkien.co.uk <!-- La oficiala _Tokien_ retejo. -->

 

[[Kategorio:Angla literaturo]]