Avetik Isahakjan: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
AndyHM (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto Etikedo: redakto de fonto je 2017 |
AndyHM (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto Etikedo: redakto de fonto je 2017 |
||
Linio 3:
Liaj [[poemo]]j temas kaj pri amo kaj pri doloro. Lia plej elstara kaj konata verkaĵo estas "Abu-Lala Mahari" ([[1909]]-[[1911]]), dume liaj aliaj verkaĵoj plej konataj ankaŭ estas "Kantoj kaj Romanoj" kaj "Patrinkoro". Liaj verkoj estis tradukitaj en multaj lingvoj kaj la tekstoj de liaj poemoj estas uzitaj multfoje por kantoj.
== Biografio ==
Isahakjan naskiĝis en [[Gjumri|Aleksandropolo]] en 1875. Li edukiĝis en la [[Gevorkjan Teologia Seminario]] en [[Eĉmiadzin]], kaj poste en la [[Universitato de Lepsiko]], kie li studis filozofion kaj antropologion. Li komencis siajn literaturan kaj politikan karierojn en sia frua junaĝo. Post lia reveno de [[Leipzig|Lepsiko]] en 1895 li eniris la vicojn de la nove establita Aleksandropola komitato de la [[Armena Revolucia Federacio]]. Per siaj agadoj li subtenis armitajn grupojn kaj financan helpon senditan al [[Okcidenta Armenio]] de Aleksandropolo.
Li estis arestita en 1896 kaj pasigis unu jaron en la malliberejo de Erevano.
Poste Isahakjan iris eksterlanden, partoprenante klasojn pri Literaturo kaj Historio de Filozofio en la [[Universitato de Zuriko]]. Li revenis al sia patrujo en 1902, kaj poste translokiĝis al [[Tbiliso]].
Kune kun 158 aliaj armenaj intelektuloj, li estis arestita en 1908 kaj post duonjaro en la malliberejo Meteĥa de Tbiliso (same kiel [[Hovhannes Tumanjan]]), li estis liberigita sub [[kaŭcio]]. Resti en Kaŭkazo ne plu eblis, kaj antaŭ 1911 Isahakjan elmigris.
Isahakjan ne kredis la promesojn faritajn de la registaro de la [[Junaj Turkoj]] pri memregado kaj aŭtonomeco de [[Okcidenta Armenio]]. Certigita, ke la danĝero de [[Tuttjurkismo|tutturkismo]] (kiun li kredis celi la totalan formorton de la armenoj) povus esti malhelpita de la subtenanto de [[Turkio]], [[Germanio]], Isahakjan iris al [[Berlino]]. Tie, kune kun kelkaj germanaj intelektuloj, li partoprenis la german-armenan movadon, kaj redaktis la ĵurnalon "Mesrob" de la grupo kaj kunfondis la germanan-armenan societon. La komenco de la [[unua mondmilito]] kaj la teruraj masakroj konfirmis liajn terurajn antaŭdirojn pri la neniiga naturo de la politikoj de la registaro de Junaj Turkoj. Post la milito kaj la [[Armena genocido]], Isahakjan priskribis per siaj komponaĵoj la malĝojan destinon kaj la heroan batalon de armenoj por libereco. La poeto prezentis la akuzojn pri genocido, kies plej malbona parto okazis inter 1915–1922, en "La Blanka Libro". Dum tiu periodo, Isahakjan esprimis siajn ideojn ĉefe per siaj sociaj kaj politikaj artikoloj, en kiuj li diskutis la temojn pri la armena afero, reunuiĝo de Armenio kaj la restarigo de la armena registaro. La bildoj de la masakroj daŭras en liaj poemoj, kiel "Neĝo kovris ĉion ...", "Al Armenio ...", kaj "Jen denove printempo"
[[Kornej Ĉukovskij]] renkontis lin en Kislovodsk en 1926 kaj skribis en sia taglibro:
Mi ĵus vizitis kvar armenojn, unu el ili, Avetik Isahakjan, estas konata poeto. Mi ne povas diri al vi, kia simpatia viro li estas: modesta, trankvila, tute netuŝita. Li pasigis dekkvinon ĉi tie sen iu ajn scii, kiu li estas. Tamen lia famo estas tia, ke kiam mi menciis lin al nia armena barbiro, li tuj brilis kaj komencis deklami sian poezion en la armena. La ŝuhavulo havis la saman reagon: "Avetik! Avetik!" Li havas malĝojan, forestantan rigardon ĉirkaŭ li. Ili diras, ke la reĝimo (kiu pagas al li malgrandan pension) ne permesos al li viziti sian familion eksterlande. Surprizis min, ke li ne kapablas deklami eĉ kvar liniojn de sia verso en la armena, kiam mi petis al li: li forgesis ĉion. Kaj kiam ni havis armenan vesperon kaj liaj poemoj estis legitaj de la podio, li nur sidis tie ĉe la publiko, kurbiĝis antaŭen, kun la manoj super la vizaĝo. Li rifuzis eliri sur la podion aŭ eldiri eĉ unu vorton.
Isahakjan denove iris eksterlanden en 1930 kaj loĝis en [[Parizo]], sed revenis definitive al la [[Armena Soveta Socialisma Respubliko|Armena SSR]] en 1936, kie li estis elektita al la [[Armena Akademio de Sciencoj|Akademio de Sciencoj]] de la [[Armena Soveta Socialisma Respubliko|Armena SSR]] en 1943 kaj prezidanto de la [[Verkista Unio de Armenio|Verkista Unio de la Armena SSR]] en 1944. Li ricevis la Stalin-Ŝtatan Premion en 1946, funkciis kiel membro de la Soveta Komitato por Protekto de Paco, kaj estis deputito de la 2a-4-a Superaj Sovetoj de la Armena SSR .
Avetik Isahakjan estas entombigita en la [[Panteono Komitas]], kiu situas en la urbocentro de [[Erevano]].
== Verkoj ==
| |||