Koklea enplanto: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e →Vidu ankaŭ: poluri post alinomado |
Koracio (diskuto | kontribuoj) En bone aŭdantaj uloj la kokleo transformas sonojn en elektraj impulsoj en ena orelo... |
||
Linio 1:
[[Dosiero:Cochlear implant.jpg|eta|dekstra|Koklea enplantaĵo (''CI'')]]
'''Koklea enplantaĵo''' (angle ''cochlear implant'', ''CI'') estas enkapa enplantaĵo, nome [[protezo]] por [[surdulo]]j, kies aŭdnervo (''Nervus cochlearis'' aŭ ''Nervus acusticus'') ankoraŭ funkcias. [[Surdulo]] portas ankaŭ unuan aŭ duan specialajn audilojn kun maldirekta kontakto kun la enplantaĵoj. Elektrodo en orelo kaj modemo estas enplantigitaj, sed la aparato havas ankaŭ eksterajn partojn. Ĝia sukceso estas disputita. Kuracistoj vidas la sukcesojn, surduloj la malsukcesojn karakterajn.
En bone aŭdantaj uloj la kokleo transformas sonojn en elektraj impulsoj en ena orelo. Tiuj signoj estas transportitaj al cerbo per aŭda nervo. Se ĉeloj en la kokleo ne aŭ tre malbone funkcias, koklea enplanto povas helpi.
Metodo de funkcionado:
* Mikrofono sentas sonojn kaj sendas ilin al parolprocesoro.
* La parolproceso transformas signalojn.
* Dissenda bobeno ricevas signalojn, kaj sendas ilin sub al la riceva bobeno.
* La riceva bobeno estas plantigita en kranio. Ĝi dekodas signalojn, kaj sendas ilin al elektrodo en kokleo.
* La elektrodo havas multajn fadenojn kun malsamaj longoj. Mallongaj helpas auxdi altajn, longaj malaltajn sonojn.
* Signaloj de elektrodoj estas perceptitaj de aŭda nervo kaj senditaj en cerbo.
Oni kun koklea enplanto aŭdas alie, ol bone aŭdantaj uloj:
* Aŭda sojlo estas optimale 25-35 dB, kiu eblas inteligi parolon.
* En kazo de unuflanka enplanto la ulo ne povas detekti direkton de sonoj.
* Ĝi ne donas naturan aŭdon, la sonoj estas robotaj, pepaj, metalaj lauy uloj, kiuj iam aŭdis.
Helpe de koklea enplanto la ulo povas inteligi kaj lerni parolon. Uloj frue enplantigitaj povas ankaŭ same aŭdi muzikon, kiel aŭdantoj.
Estas opinioj, ke surdeco ne estas difekto, kiun oni kuraci devas, sed alia formo de vivo, kiu estas same valora, al aŭdanta vivo. La aparato ne povas doni normalan aŭdon, kaj signas la ulon esti malkapabla, do li frustiĝas, anŝtataŭe iĝi surdulo kun sana memfido. Surduloj opinia, ke CI estas atako de aŭdantuloj kontraŭ de kulturo de surduloj. Tiu estas malnova konflikto, kiu montras surdecon kiel kuracendan malkapablon. Ĉar la aŭdo per CI eblas inteligi kaj lerni parolon, tiuj infanoj pleje ne lernas signolingvon, do ili ne povas integriĝi en kulturo de surduloj. Por pli bona sukceso oni enplantiĝas infanojn tial frue, kiel eblas; tiu ne lasas decidi la infanojn, ĉar ili estas tre malgrandaj por decidi. Do oni enplantas laŭ gepatra decido; surduloj disputas etikon de tiu. Per CI oni devigas la infanojn el unu kulturo en alia; tiun nomas surdaj aktivistoj kulturan genocidon.
Aliaj opinioj apogas la aparaton, ĉar ĝi povas doni sentumon, kiun la plimulto havas, kaj kiu gravas en komunikado. Laŭ publikaĵoj la aŭdo per CI estas bona por helpi komunikadon, kaj signolingvo ne estas bezona. Ankaŭ se la familio lernas signolingvon, tiu ankaŭ ne helpas integriĝi en surda komunumo, ĉar tie oni penasas, ke CI mordas ilian kulturon, kaj ili ne volas helpi tiun. La frua enplanto estas la plej sukcesa, la enplantigitaj infanoj
pleje insistas al la aparato. Se la infano remanas surda, li povas isologi ankaŭ en lia familio, kaj ne havas ŝancon lerni en sama nivelo kiel aŭdantaj uloj. Kun enplanto oni povas iĝi en aŭdanta socio.
== Vidu ankaŭ ==
* [[Artefarita kokleo]]
| |||