Tertremoscienco: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e formato de la minuso
Commonscat el Vikidatumoj, esperantigita parametro, uzo de ŝablono, pli bona ŝablono (Projektoj), formatigo de buloj, formatigo de titoloj, +Bibliotekoj
Linio 1:
'''Tertremoscienco''', '''seismologio''' aŭ '''sismologio''' <ref> Plena Ilustrita Vortaro 2002 p. 1015 mencias : seismo (kaj sinonimo :sismo) = tertremo, seismografo, seismogramo, seismologo, seismologio </ref>, estas la [[scienco]] de [[tertremo]]j kaj la movo de [[ondo]]j tra la [[tero]]. La fako ankaŭ inkluzivas la studadon de variaĵoj kiel [[martremo]]j, kaŭzoj kiel [[vulkano]]j kaj [[tektoniko]], kaj sekvoj kiel [[cunamo]]j.
 
== Priskribo ==
Tertremoj (kaj aliaj teraj moviĝoj) produktas malsamajn specojn de [[tertrema ondo|tertremaj ondoj]]. Tiuj ondoj trairas rokon, kaj provizas efikan metodon por "vidi" okazojn kaj strukturojn profunde en la tero.
 
Linio 10:
Per [[tertrema tomografio]] kun tertremaj ondoj, la interno de la tero mapiĝis kun resolucio de kelkaj centoj da kilometroj. Tiu proceso ebligas ke sciencistoj identigu konvektajn ĉelojn, [[magmo|magmajn]] plumojn kaj aliajn grandajn elstaraĵojn en la intera tero.
 
== Famaj fakuloj ==
* [[Inge Lehmann]]
 
== Fotaro ==
<gallery>
Dosiero:EastHanSeismograph.JPG|<!-- thumb|leftmaldekstra|180px|_Réplique_ _du_ _sismographe_ _de_ _Zhang_ _Heng_ -->
Dosiero:SketchFaultRupture.png|<!-- thumb|leftmaldekstra|180px|_Schéma_ d'_une_ _rupture_ _sismique_ _à_ _un_ _instant_ _donné_ :<br />1. _Direction_ _du_ [[Nordo]]<br />2. [[Surcentro (tertremo)]]<br />3. _Azimut_ _de_ _la_ _faille_<br />4. _Pendage_ _de_ _la_ _faille_<br />5. Punkto (interpunkcio) _de_ _nucléation_ _ou_ [[subcentro (tertremo)]]<br />6. _Plan_ _de_ _faille_<br />7. _Partie_ _de_ _la_ _faille_ _en_ _mouvement_<br />8. _Front_ _de_ _la_ _rupture_<br />9. _Phase_ _de_ _cicatrisation_<br />10. _Partie_ _de_ _la_ _faille_ _ayant_ _déjà_ _rompue_<br />11. _bord_ _de_ _la_ _zone_ _intéressée_ _par_ _le_ _séisme_ -->
Dosiero:Gshap north europe.jpg|<!-- thumb|leftmaldekstra|180px|Karto _de_ l'_aléa_ _sismique_ _pour_ l'Eŭropo _du_ nordo. L'_échelle_ _de_ koloro _représente_ l'akcelo _du_ _sol_ _ayant_ 10% _de_ _chance_ d'_être_ _dépassée_ _en_ 50 ans (Belgio). _Source_ [http://www.seismo.ethz.ch/gshap/ _GSHAP_ -->
Dosiero:Prem.png|<!-- thumb|leftmaldekstra|180px|Rapido _des_ _ondes_ P _et_ S _du_ _modèle_ _PREM_. A : Rapido (_km_.s<sup>−1</sup>). B : _profondeur_ (_km_). 1 : _croûte_. 2 : _interface_ _noyau_-_manteau_. 3 : _manteau_ _supérieur_. 4 : _manteau_ _inférieur_. 5 : _noyau_ _externe_. 6 : _noyau_ _interne_. -->
</gallery>
{{-}}
<br clear=all>
 
== Notoj ==
{{referencojReferencoj}}
 
== Vidu ankaŭ ==
{{Projektoj}}
{{commonscat|Seismology}}
* [[Geofiziko]]
* [[Plata tektoniko]]
Linio 36:
 
== Eksteraj ligiloj ==
* {{eo}} [http://www.eventoj.hu/steb/geologio/sismo-alban/sismo-alban.htm Sismologio en Albanujo.]
 
{{Bibliotekoj}}
 
[[Kategorio:Tertremoscienco| ]]