130-aj jaroj: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Freneo (diskuto | kontribuoj) Aldonis informojn de alilingvaj paĝoj |
LiMrBot (diskuto | kontribuoj) formatigo de buloj, formatigo de titoloj, +Projektoj, kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 1:
<center>
1-a jarcento |
'''2-a jarcento''' |
3-a jarcento
</center><center>
Linio 10:
== Eventoj ==
=== Romia Imperio ===
* 130: morto de [[Antinoo|Antinous]].▼
* 130: En [[Romo]], leĝo malpermesas la mortigon de sklavoj sen proceso.▼
▲*130: morto de [[Antinoo|Antinous]].
* 130: La [[Templo de Olimpia Zeŭso (Ateno)|Templo de Olimpia Zeŭso]] estas finita en [[Ateno]].▼
▲*130: En [[Romo]], leĝo malpermesas la mortigon de sklavoj sen proceso.
▲*130: La [[Templo de Olimpia Zeŭso (Ateno)|Templo de Olimpia Zeŭso]] estas finita en [[Ateno]].
▲*130: [[Ptolemeo]] tabulas angulojn de refrakto por pluraj materialoj.
* Post 131: publikigo de Porĉiama Edikto en [[Romo]]. Ĉi tiu ŝanĝo signifas, ke senataj dekretoj fariĝas nura konfirmo de la imperia parolo.
* 131: Reorganizo de la Imperia Konsilio: Centra administrado plifortiĝas, kaj administraj postenoj estas konfiditaj al kavaliroj laŭ tre strikta hierarkio. Per tiu reorganizado, la [[Romia senato]] ne plu regas la komercon
* 131: Edikto de [[Hadriano]] malpermesanta la praktikon de [[cirkumcido]]. Aldone, Hadriano malpermesas publikan legadon de la [[Leĝo de Moseo|Torao]], punitan de morto, same kiel observadon de festoj kaj [[Sabato|sabatoj]], instruadon de juda juro kaj ordigon de [[Rabeno|rabenoj]].
* 131: La Templo de Baalshamin estas konstruita en [[Palmira]]<ref>(en) Javier Teixidor (2015). The Pagan God: Popular Religion in the Greco-Roman Near East. Princeton University Press. p. 132. ISBN 978-1-4008-7139-1</ref>.
* 132: Konstruado komenciĝas sur la Maŭzoleo de Hadriano en Romo, hodiaŭ konata kiel [[Kastelo de Sankta Anĝelo]].
* 132-135: [[Bar-Koĥba-ribelo|ribelo de Bar Kokhba]] en [[Judeo (romia provinco)|Judujo]]. Fundo de [[Aelia Capitolina]]. [[Hadriano]] forpelas la [[Judoj|Judojn]] el Judujo. La provinco estas nomata Sirio-Palestino.
* 134: La Villa Adriana (vilao de Hadriano) en Tivoli estas finita.
* 134: En Romo, [[Ateneo]] malfermiĝas kun fakultatoj en Retoriko, Juro kaj Filozofio.
* 135: Juda diasporo komenciĝas kiam imperiestro Hadriano forpelas judojn de Jerusalemo. La postvivantojn de la masakroj disiĝas tra la Romia Imperio.
* 136-138: milito de Romo kontraŭ la [[Sueboj]]<ref>(fr) Patrick Le Roux, Le Haut-Empire romain en Occident, d'Auguste aux Sévères, Éditions du Seuil, 1998, 499 p. (ISBN 978-2-02-025932-3)</ref>.
* 138: morto de [[Hadriano]]. Komenco de la reĝado de [[Antonino Pia|Antoninus]], [[Listo de romiaj imperiestroj|romia imperiestro]] (fino en [[161]]).
=== Azio ===
* 130: [[Huviŝka]] iĝas reĝo de la [[Kuŝana imperio|Kushana Imperio]] en Barato.
* 132: Ĉina sciencisto Zhang Heng elpensas la unuan sismometron por decidi la ĝustan kardinalan direkton de tertremoj okazintaj je centojn da kilometroj; la aparato uzas serion de kompleksaj [[Dentrado|dentradoj]] ĉirkaŭ centra svinganta [[pendolo]]
== Gravaj personoj ==
▲* [[Antonino Pia|Antonino la Pia]]
* [[Hadriano]]
▲* [[Galeno de Pergamo|Galeno]]
* [[
== Notoj kaj referencoj ==
{{Referencoj}}
{{Projektoj}}
[[Kategorio:Jardekoj]]
|