Fermentado: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
eNeniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Fermenting.jpg|eta|Dum la fermenta procezoproceso de [[biero]], bobeloj povas formiĝi per la veziketoj de karbona dioksido, kiuj leviĝas.]]
'''Fermentado''' estas biokemia [[proceso (naturscienco)|proceso]], konata jam ekde jarmiloj ĉe vin- kaj bierproduktado. Dum fermentado okazas ŝaumestiĝo pro la estiĝo de karbona dioksido. La efikon de la [[karbona dioksido]] oni ekkonis nur en la 17-a jc., la esencon de proceso malkovris [[Louis Pasteur]] en la 19-a jarcento. Pasteur malkovris, ke dum la fermentado – dum [[anaeroba]]j cirkonstancoj - el sukeraj materialoj estiĝas etil-alkoholo kaj karbona dioksido.
 
Oni malkovris en la [[1920-aj jaroj]], ke kiam la [[glukozo]] transformiĝas al [[laktoacido]] en la [[muskolo]], estiĝas similaj intermaterialoj kiel dum fermentado de [[greno]]j. Tiu rekono klarigis, ke fermentado okazas ne nur per [[gisto]]. La malkombinado de la [[sukero]]j – la [[glikolizo]] – estis detale klarigita unuafoje dum la [[1930-aj jaroj]].
 
La fermentado hodiaŭ signifas energioproduktantan proceson en la [[ĉelo]]j, kiun katalizas [[enzimo]]j. Dum tiu proceso el energioriĉaj materialoj transformiĝas inter anaerobaj cirkostancojcirkonstancoj al energio-malriĉaj [[molekulo]]j. La enzimoj plej ofte troviĝas en la ĉelaj [[citoplasmo]]j. La malkombinada proceso de sukeroj estas la sama en muskoloj, gistoj, kelkaj [[bakterio]]j kaj plantoj ĉe estiĝo de [[piruvato]]. Produkto de la reakcio estas la energioriĉa adenozina trifosfato (ATP). La alia produkto estas la piruvato, kiu povas transformiĝi depende de kvanto de la ĉeestanta [[oksigeno]].
 
En la industrio, oni precize elektas proporcion de la konvenaj mikroorganismoj kaj la specifajn cirkonstancojn.