Algirdas: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
informkesto reganto
esperantigita parametro, uzo de ŝablono Lang-xx, +Projektoj, kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
:''Pri la litova persona nomo, vidu:'' [[Algirdas (persona nomo)]]
----
{{informkestoInformkesto reganto
| titolo = [[Listo de regantoj de Litovio|Grandduko de Litovio]]
 
Linio 14:
 
| kesteroj =
{{informkesteroInformkestero sinsekvo
| titolo = [[Listo de regantoj de Litovio|Grandduko de Litovio]]
| dosiero = Coat_of_Arms_of_Lithuania.svg
| periodo = [[1345]]–[[1377]]
| antaŭ = [[Jaunutis]]
| post = [[Jogaila]]
}}
}}
[[Dosiero:LT-1998-50litų-Algirdas-b.png|thumbeta|Grandduko Algirdas sur la monero 50 [[lido]]j]]
'''Algirdas''', [[pola lingvo{{Lang-pl|pole]] ''Olgierd''}}, [[belarusa lingvo|belaruse]] ''Альгерд'', (naskiĝis en [[1296]], mortis la 24-an de majo [[1377]]) estis la filo de [[Gediminas]] kaj inter la jaroj [[1345]] ĝis [[1377]] kiel grandduko regis la mezepokan regnon [[Grandprinclando Litovio]].
 
Origine la patro intencis nur heredigi parton de la regno al Algirdas. Sed la filo senpostenigis sian pli junan fraton, la granddukon Jaunutis (kies nomo signifas „junuleto“, eble malbona antaŭsigno) en [[Vilno]]. Dum tiu kampanjo li kunlaboris kun alia frato, [[Kęstutis]], kiu gvidis la litovan armeon gardanta la limojn de Litovio al la ŝtato de la [[Ordeno de germanaj kavaliroj]] en [[Prusio]] sudokcidente kaj [[Livonio]] norde, ĉar Kęstutis same nekontentis pri la regado de Jaunutis. Por la resto de la vivo de Algirdas la kunlaboro kun Kęstutis restis konstanta, kaj ili dividis la regadon de la regno tiel ke Kęstutis kontrolis la okcidenton kaj Algirdas, kiel formala supera reganto, la orienton.
Linio 29:
Algirdas pliampleksigis la areon de la litova regno koste de la rusia regno de Moskvo kaj ties supera potenco, grandega tatara-mongola regno, kiu ampleksis inter alie la hodiaŭan sudan Rusion. Dum la jaro [[1363]] li venkis tri tatarajn armeojn en batalo ĉe rivero [[Suda Bug|Bug]] kaj firme integrigis la teritorion de [[Kievo]] kaj ĉirkaŭaĵo (do la kernon de la hodiaŭa [[Ukrainio]]) en la litovan regnon. Post tio, la litova regno okcidente etendiĝis ĝis malantaŭ [[Volinio]], hodiaŭ en la okcidento de moderna [[Ukrainio]], sude ĝis malantaŭ [[Kievo]] kaj oriente ĝis la limo de la granddukejo Moskvo. Sub Algirdas la litova regno ankaŭ trifoje batalis kontraŭ rusa armeo de la ambicia moskva grandduko ''Dmitri Donskoi'' – du el tiuj tri militoj nur finiĝis rekte antaŭ la fortikaĵo [[Kremlo]] en la centro de [[Moskvo]].
 
La politika programo de Algirdas estis reunuigi la dukejojn de la antaŭa slava [[Kieva Regno]] kadre de la litova ŝtato.
 
Kontraŭ la militema [[Ordeno de germanaj kavaliroj]] en [[Prusio]], kies deklarita celo estis konkeri ĉiujn baltajn landojn, la armeoj de Algirdas kaj Kęstutis estis malpli sukcesa. Dum la jaro [[1348]] la litova armeo ĉe rivero ’’Streva’’ malvenkis en signifa batalo, kaj ankaŭ dum la sekvaj jaroj ne eblis sukcese defendi la litovan teritorion kontraŭ atakoj de la ordeno. Dum la jaro [[1362]] la germanaj kavaliroj eĉ detruis la fortikaĵon de [[Kaŭnaso]] ([[Kovno]]), en la plej centra parto de Litovio.
Linio 35:
Posteulo de Algirdas iĝis lia filo [[Jogaila]].
 
{{Projektoj}}
{{Bibliotekoj}}
{{vivtempoVivtempo}}
 
[[Kategorio:Historio de Belorusio]]
[[Kategorio:Regantoj de Litovio]]