Vikipedio

Propedeŭtika valoro de Esperanto: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
Bibliografio
Linio 64:
Jam en 1908 la pola esperantisto Antoni Grabowski verkis artikolon pri "Esperanto kiel preparilo por la instruado de lingvoj". Depost tiam, multaj studoj pruvis la valoron de Esperanto kiel prepara kurso al la lernado de lingvoj, kiel [[David Kelso]], eksa ĉefinspektoro de lernejoj en Britio, notis *
 
<blockquote> “''Various studies since the 1920s have confirmed that learning Esperantimproves the motivation of learners (because of their relatively rapid progress in the language) and improves subsequent learning of other languages. The first documented experiment was in Bishop Auckland (Britain) form 1918-1921. Later studies, ea!h concentrating on different aspects of the question, but coming to broadly smilar conclusions, have been conducted in New Zealand (1924), New York (1931), Manchester (1948-1968), Sheffield (1951), Finland (1963), Hungary (1970), Germany (1980), 5 European countries (1990), Italy (1993) and Australia (2000). The 1931 work was by a team led by eminent edu!ational psyhologist, Edward Thorndike of Columbia University. The plain facts are that young people enjoy learning Esperanto; they learn it up to 5 times more quicly than other languages and the skills learned are readily transferable.(Kelso, cited in “Springboard to languages")''”<ref name=":4">(angla) [[Giridhar Rao]] (2009). “''Esperanto as a Foundation Course for Foreign Language Teaching''", en: Giridhar Rao J.. (ed.). Foreign Language Teaching in India: Challenges and Strategies, Hyderabad, Barato, Allied Publishers, paĝoj 10-12, ISBN 978-81-8424-672-8</ref> </blockquote>
 
<blockquote> Diversaj studoj ekde la 1920-aj jaroj konfirmis, ke lerni Esperanton plibonigas la motivadon de gelernantoj (pro ilia relative rapida progreso en la lingvo) kaj plibonigas la postan lernadon de aliaj lingvoj. La unua dokumentita eksperimento estis en Bishop Auckland (Britio) de 1918-1921. Postaj studoj, kiuj koncentriĝis sur diversaj aspektoj de la temo, sed alvenintaj al larĝe similaj konkludoj, estis faritaj en Nov-Zelando (1924), Novjorko (1931), Manĉestro (1948-1968), Sheffield (1951), Finnlando (1963), Hungario (1970), Germanio (1980), 5 eŭropaj landoj (1990), Italio (1993) kaj Aŭstralio (2000). La esploro de 1931 konsistis el teamo gvidita de Edward Thorndike eminenta eduka psikologo de Columbia University. La simplaj faktoj estas, ke junuloj ĝuas lerni Esperanton; ke ili lernas ĝin ĝis 5 fojojn pli rapide ol aliaj lingvoj kaj ke la akiritaj kapabloj estas facile transdoneblaj. (Kelso, citita en "Springboard to languages")<ref name=":4" /> </blockquote>
 
===== Lingvo-Orientiga Instruado (LOI) laŭ sciencaj esploroj en Paderborn, Germanio =====
Linio 86:
 
La mezurmetodojn por LOI evoluigis la Instituto pri Kibernetika Pedagogio de la Universitato de Paderborn (Germanio) sub la gvido de prof. Helmar Frank<ref name=":3">(it) Alessio Giordano, ''[http://www.treccani.it/magazine/chiasmo/lettere_e_arti/Apprendimento/SSSGL_Il_metodo_Paderborn.html Il metodo Paderborn per l’apprendimento linguistico]'' (La paderborna metodo de lingva lernado), Treccani, la 25-an dejunio 2019</ref>. Pri la teorio kaj metodologio legu: [http://web.archive.org/web/20120404035114/http://miresperanto.narod.ru/biblioteko/tishljar/17.htm Lingvo-Orientiga Instruado (LOI) Cele Al Rapidigo De La Lernado De Fremdlingvoj].
 
=== Studoj pri pli rapida lernado de Esperanto ===
Iuj studoj havis ambaŭ celojn - esplori la propedeŭtikan efikon kaj la pli rapidan lernadon de Esperanto. Kelkaj el la ĉi supraj ekzemploj estas:
 
* Egerton Park School, Denton (Manchester, Britio); 1948–1965, Norman Williams.
* Unu el la konkludoj: "Infanoj povas lerni tiom multe da Esperanto en ĉirkaŭ 6 monatoj ol dum 3-4 jaroj por la francan"
* Mezlernejo en Somero (Finnlando, 1958–1963)
* Eksperimento en itala elementa lernejo (1983–1988, Elisabetta Formaggio)
 
== Bibliografio ==
*( germana) [[Cyril Robert Brosch|Cyrill Brosch]] & Sabine Fiedler (2017), ''Der spezifische Beitrag des Esperanto zum propädeutischen Effekt beim Fremdsprachenlernen (mit Schwerpunkt auf der Erwachsenenphase!'', Jahrbuch der Gesellschaft für Interlinguistik, 2017, paĝo 11, Academie.edu, [https://www.academia.edu/38080168/Der_spezifische_Beitrag_des_Esperanto_zum_prop%C3%A4deutischen_Effekt_beim_Fremdsprachenlernen_mit_Schwerpunkt_auf_der_Erwachsenenphase_?email_work_card=view-paper PDF] (elŝutebl[[Helmar Frank]]. 1987. Propedeŭtika valoro de la Internacia Lingvo: Kibernetika teorio kaj empiriaj rezultoj de la Lingvo-Orientiga Instruado de la Internacia Lingvo kiel bazo de pli posta lernado de etnaj lingvoj. In Serta Gratvlatoria in Honorem Juan Régulo, II (Esperantismoelŝutebla) (La Laguna: Universidad de La Laguna), pp. 213-222▼
* (angla) ''Karen Roehr-Brackin, Angela Tellier,'' Esperanto as a starter language for child second-language learners in the primary school, 76 paĝoj, ISBN 9780902756359 (resumoj de la malkovroj faritaj kadre de la projekto "Springboard to Languages").▼
*(angla) ''[https://www.academia.edu/5044136/Esperanto_as_a_Foundation_Course_for_Foreign_Language_Teaching?email_work_card=view-paper Esperanto as a Foundation Course for Foreign Language Teaching]'' (PDF), Academie.edu, 2020, en: Rao, A. Giridhar (2009). “Esperanto as a Foundation Course for Foreign Language teaching". inIn: [[Arikapalli Giridhar Rao|Giridhar Rao]], (eld.). Foreign Language Teaching in India: Challenges and Strategies, Hyderabad, India: Allied Publishers, ISBN 978-81-8424-672-8, paĝoj 108-123
▲* (angla) ''Karen Roehr-Brackin, Angela Tellier,'' Esperanto as a starter language for child second-language learners in the primary school, 76 paĝoj, ISBN 9780902756359 (resumoj de la malkovroj faritaj kadre de la projekto "Springboard to Languages").
▲*(germana) [[Cyril Robert Brosch|Cyrill Brosch]] & Sabine Fiedler, ''Der spezifische Beitrag des Esperanto zum propädeutischen Effekt beim Fremdsprachenlernen (mit Schwerpunkt auf der Erwachsenenphase!'', Jahrbuch der Gesellschaft für Interlinguistik, 2017, paĝo 11, Academie.edu, [https://www.academia.edu/38080168/Der_spezifische_Beitrag_des_Esperanto_zum_prop%C3%A4deutischen_Effekt_beim_Fremdsprachenlernen_mit_Schwerpunkt_auf_der_Erwachsenenphase_?email_work_card=view-paper PDF] (elŝutebl[[Helmar Frank]]. 1987. Propedeŭtika valoro de la Internacia Lingvo: Kibernetika teorio kaj empiriaj rezultoj de la Lingvo-Orientiga Instruado de la Internacia Lingvo kiel bazo de pli posta lernado de etnaj lingvoj. In Serta Gratvlatoria in Honorem Juan Régulo, II (Esperantismo) (La Laguna: Universidad de La Laguna), pp. 213-222
*(itala) Pinto, M. A. e Corsetti, R. (2001), ''Ricadute metalinguistiche dell’insegnamento dell’esperanto sulla lingua materna dell’alunno: Un’esperienza nella scuola media italiana'', en: Language Problems & Language Planning, 25/1: 73-90
* Zlatko Tiŝljar: Lingvo-orientiga instruado (LOI) cele al rapidigo de la lernado de fremdlingvoj, en : "''Esperanto vivos malgraŭ la esperantistoj''", Inter-kulturo, Maribor, 1996.▼
 
* Helmar Frank: Kibernetike-pedagogia teorio de la Lingvo-Orientiga Instruado, Kybernetische Pädagogik/Klerigkibernetiko, Band 6, paĝoj 311-331, Paderborn 1993
Linio 105 ⟶ 99:
 
* H.Frank kaj E. Formaggio: La profito el propedeŭtika (speciale lingvo-orientiga) instruado depende de ago kaj transfero, Grkg/Humankybernetik, Band 33, Kajero 4 (1992), p. 164-174
* Elisabetta Formaggio: (1989) Lerneja eksperimento pri lernfacileco kaj transfero en la fremdlingvoinstruado, Grkg/Humankybernetik, Band 30, Kajero4(1989) , p.141-151. ▼
*[[Helmar Frank]] (1987) Propedeŭtika valoro de la Internacia Lingvo: Kibernetika teorio kaj empiriaj rezultoj de la Lingvo-Orientiga Instruado de la Internacia Lingvo kiel bazo de pli posta lernado de etnaj lingvoj. In Serta Gratvlatoria in Honorem Juan Régulo, II (Esperantismo) (La Laguna: Universidad de La Laguna), pp. 213-222.
 
* Yukio Fukuda: Zur rationalisierten Fremdsprach-Lehrplanung unter Berücksichtigung der (z.B. deutschen oder japanischen) Muttersprache. Grundlagenstudien aus Kybernetik und Geisteswissenschaft 21, p. 1-16, 1980
* Evelyn Geisler: Mezurado de la lernplifaciligo de la angla pro ILo, Eŭropa Dokumentaro, Nro 25/1980, paĝo 4▼
 
* Istvan Szerdahely: La didaktika loko de la Internacia Lingvo en la sistemo de lernejaj studobjektoj, En Internacia Pedagogia revuo, kajero 0/1979
Linio 113 ⟶ 110:
 
* Evelyn Geisler: La unuaj mezuradoj pri la lernplifaciligo inter la Internacia kaj la Angla lingvoj, Eŭropa Dokumentaro 21/1979, p. 9-10
{{projektoj|s=Esperanto kiel propedeŭtiko de lingvoj}}
 
▲* Evelyn Geisler: Mezurado de la lernplifaciligo de la angla pro ILo, Eŭropa Dokumentaro, Nro 25/1980, paĝo 4
 
▲* Elisabetta Formaggio: Lerneja eksperimento pri lernfacileco kaj transfero en la fremdlingvoinstruado, Grkg/Humankybernetik, Band 30, Kajero4(1989), p.141-151.
 
▲* Zlatko Tiŝljar: Lingvo-orientiga instruado (LOI) cele al rapidigo de la lernado de fremdlingvoj, en : "''Esperanto vivos malgraŭ la esperantistoj''", Inter-kulturo, Maribor, 1996
 
== Vidu ankaŭ ==
Linio 132 ⟶ 124:
 
== Eksteraj ligiloj ==
(angla) Eŭropa Komisiono: [https://ec.europa.eu/programmes/erasmus-plus/projects/eplus-project-details/#project/2017-1-HR01-KA201-035396 ''Multilingualism Accelerator - A method to boost foreign language learning and raise language awareness''], [[Eŭropa Komisiono]]
 
(Esperanto) [http://www.lernu.net/eo/instruado Akcelilo por multlingveco] (MLA): http://www.lernu.net/eo/instruado Se vi deziras traduki la materialojn en la retejo al via lingvo, vi povas fari tion registriĝante kiel tradukanto de la tradukejo de lernu! - https://lernu.traduko.net▼
(itala) [http://www.internacialingvo.org/public/studo.pdf Esperanta traduko de studo] pri la lingvo internacia (nomita Esperanto) publikigita en ''Bollettino Ufficiale del Ministero della Pubblica Istruzione,'' (Oficiala Bulteno de la itala Ministerio pri Publika Instruado), n-ro 21-22, 25 majo - 1 junio 1995, pp 7-43.
 
(angla) ''[https://web.archive.org/web/20010303214550/http://esperantic.org/esf/f-r1.htm Esperanto and Education: Toward a Research Agenda], Esperantic Studies Foundation, 1992''
 
(angla) ''[http://www.phon.ucl.ac.uk/home/wells/esperanto_joke.htm Esperanto: a joke, or a serious option?]'' (Esperanto, blago aŭ serioza opcio?), [[John C. Wells]], University College London.
 
(germana) Cyril Brosch, ''[https://www.academia.edu/38080168/Der_spezifische_Beitrag_des_Esperanto_zum_prop%C3%A4deutischen_Effekt_beim_Fremdsprachenlernen_mit_Schwerpunkt_auf_der_Erwachsenenphase_?email_work_card=view-paper Der spezifische Beitrag des Esperanto zum propädeutischen Effekt beim Fremdsprachenlernen (mit Schwerpunkt auf der Erwachsenenphase]'', Jahrbuch GIL 2017, Academie.edu
 
(Esperanto) [http://web.archive.org/web/20120404035114/http://miresperanto.narod.ru/biblioteko/tishljar/17.htm Lingvo-Orientiga Instruado (LOI) Cele al rapidigo de la lernado de fremdlingvoj], Kibernetik-pedagogia teorio de la lingvo-orientiga instruado (LOI), magistrigha tezo che [[Akademio Internacia de la Sciencoj|Akademio Internacia de Sciencoj]], [[San-Marino|San Marino]], 1996.▼
 
(germana) Günter Lobin: ''[http://wwwcs.uni-paderborn.de/extern/fb/2/Kyb.Paed/SMOD/ Ein Sprachmodell für den Fremdsprachenunterricht. Der propädeutische Wert einer Plansprache in der Fremdsprachenpädagogik]'' (kun detala scienca analizo de sep - laŭ la aŭtoro tre malbone dokumentitaj - lernejaj eksperimentoj inter 1924 kaj 1988; komplete legebla en la reto)
 
(Esperanto) [[Edward Symoens]]: [http://www.eszperanto.hu/egyeb/propedeutika/index.htm Al nova internacia lingvopolitiko: La propedeŭtika valoro de Esperanto], Esperanto-dokumentoj 28-29 (1992), Universala Esperanto-Asocio.
 
▲[http://web.archive.org/web/20120404035114/http://miresperanto.narod.ru/biblioteko/tishljar/17.htm Lingvo-Orientiga Instruado (LOI) Cele al rapidigo de la lernado de fremdlingvoj]
 
== Eksteraj ligiloj ==
▲[http://www.lernu.net/eo/instruado Akcelilo por multlingveco] (MLA): http://www.lernu.net/eo/instruado Se vi deziras traduki la materialojn en la retejo al via lingvo, vi povas fari tion registriĝante kiel tradukanto de la tradukejo de lernu! - https://lernu.traduko.net
 
Katalin Smidéliusz: [https://edukado.net/ext/dok?d=143 Projektoj, eksperimentoj, propedeŭtika valoro] (PDF) - el la legejo de www. edukado.net{{projektoj|s=Esperanto kiel propedeŭtiko de lingvoj}}▼
 
▲(Esperanto) Katalin Smidéliusz: [https://edukado.net/ext/dok?d=143 Projektoj, eksperimentoj, propedeŭtika valoro] (PDF) - el la legejo de www. edukado.net{{projektoj|s=Esperanto kiel propedeŭtiko de lingvoj}}
== Referencoj ==
{{referencoj}}
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Propedeŭtika_valoro_de_Esperanto"