Albert Camus: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
Sj1mor (diskuto | kontribuoj) Verkara Enketo |
||
Linio 27:
La [[4-an de januaro]] [[1960]] Albert Camus forpasas pro veturil-akcidento. Tridek kvar jarojn poste lia lasta verko, ''Le Premier Homme'', estos publikita.
== Verkara Enketo ==
La verkado de Camus iras de literaturo ĝis filozofio. Li publikigis filozofiajn eseojn, romanojn, novelojn, teatraĵojn kaj eĉ verkis por gazetaro. En sia eseo "'''La Mito de Sizifo'''" Camus scivolas, kion signifas vivi en moderna mondo de absurdo, kie ne ekzistas absolutaj valoroj. Lia demando estas kia estas la valoro preferi tian ekziston ol [[Sinmortigo|sinmortigon]]. Laŭ li, la homo sentas, ke lia vivo estas absurda antaŭ la morto, kiu certe kaŝas ĉe la fino de la vojo, kaj ankaŭ pro la manko de kompreno kaj logiko en la mondo, kiuj ekstreme kontrastas al la senfina deziro de la homo ja kompreni la signifon de la mondo kaj ĝian ekziston ene de la mondvasto. Tamen la homo, kiu spertas la absurdaĵon, malakceptos sia sinmortigon kaj vivos ribelan vivon, kiu esprimiĝas per tio, ke li vivas la absurdaĵon kaj ne kapitulacas al ĝi. La absurda vivo mezuras laŭ ĝia kvanto, ne laŭ ĝia kvalito, ĉar ne ekzistas alta [[Normo (filozofio)|normo]] laŭ kiu oni povas taksi "bonan" aŭ "malbonan" vivon. Camus komparis la vivon de moderna homo kun la sorto de [[Sizifo]], rolulo de [[helena mitologio]], kiu estas kondamnita ruligi ŝtonon al la supro de alta monto, kaj kiam li atingis la pinton, la ŝtono ruliĝas reen al la fundo de la monto, kaj Sizifo devos repuŝi ĝin. Tial li skribas: "La lukto por la [[pintkunveno]] mem sufiĉas por plenigi la homan koron de ĝojo. Oni devas pensi pri feliĉa Sizifo." Sizifo ribelas kontraŭ sia absurda vivo kaj daŭras en ĝi kun konstanta konscio pri ĝia esenco. Ĉi tiu konscio donas al li feliĉon.
Antaŭ "La mito", Camus publikigis "'''La Fremdulon'''", en kiu li priskribas la sentojn de fremdiĝo de la [[kontraŭheroo]] (Camus nomas lin "absurda heroo") Marceau, franca loĝanto de Alĝerio, kiu mortigis arabon, laŭaserte "pro la suno", kaj atendas [[Ekzekuto|ekzekuton]]. La heroo de Cami estas tute malvarmega kaj sen ia emocio. Li ne ploras ĉe la [[entombigo]] de sia patrino, kaj tio estas lia vera [[krimo]] kontra la socio, kiu decidis kondamni lin.
La teatraĵo '''Kaligulo''' priskribas senton de sensignifeco, kiu ĉirkaŭas tiu [[Romia imperiestro|romian imperiestron]] post la morto de lia amata fratino, kaj ne sukcesas trovi solvon al ĝi eĉ en la furiozo de murdo. La [[Absurda Teatro|teatraĵo]] diskutas la absolutajn elektojn en la absurda vivo, la devo pri respondeco kaj la sociaj aspektoj de la absurdo.
Unu el la gravaj libroj de Camus estas "'''La Pesto'''", priskribo de la loĝantoj de la urbo Oran, kiuj alfrontas [[Pesto|peston]], kiu invadas la urbon kaj renversas ilian vivon, kaj kontraŭe nur manpleno da homoj provas batali kontraŭ la pesto. Multaj vidas ĉi tiun verkon kiel metaforan priskribon de la periodo de [[Rezistmovado dum la Dua Mondmilito|rezisto al la nazioj]].
Alia libro de Camus, kiu same kiel la Mito de Sizifo apartenas al liaj filozofiaj skribaĵoj, estas "'''La ribelanta homo'''", kiu rilatas al "la pesto", en kiu Camus traktas la universalan homan ribelon kontraŭ la ekzisteca absurdaĵo kaj solidareco necesaj por ĉi tio ribelo, male al la "Mito", kiun traktas en la perspektivo de la individuo.
Alia el liaj libroj estas "'''La Falo'''", la historio de viro mergita en pripensoj pri pasintaj eraroj, kaj estas ia [[antitezo]] al la rolulo de "La Fremdulo". Alia libro, kiun li skribis, trovita en la koto apud la detruita aŭto, en kiu Camus estis mortigita, kies skribo estis nekompleta, estas "'''La Unua Homo'''". En sia taglibro li skribis, ke li planas verki tri pliajn verkojn, en kiuj la ĉefa temo estas amo.
En la unua homo, kiun Camus verkis fine de sia vivo, baziĝas preskaŭ tute sur la rakonto de sia propra vivo. Ĉi tiu arta [[aŭtobiografio]] estas verkita ĉirkaŭ la rakonto de Jacques, kiu vizitas por la unua fojo la tombo de sia patro, kiu mortis en la [[Unua Mondmilito|unua mondmilito]], sen ke lia filo konis lin. La libro temas entute pri liaj [[Memoraĵo|memoraĵoj]], kaj li ĉefe priskribas la knabaĝon kiel malriĉan francon en [[Alĝerio]]. La libro malfermas novajn angulojn pri la absurdaĵo de Camus, kaj laŭ ĝia origino kaj laŭ ĝia enhavo. Camus neniam finis verki la libron, kaj ĝi estis publikigita de lia filino malgraŭ esti nefinita projekto.
Camus ankaŭ tradukis kaj adaptis aliajn verkojn en teatraĵojn.
==''La Fremdulo''==
| |||