Makiavelo: Malsamoj inter versioj

Pri la [[religio]], kaj la [[kristanismo]] partikulare, Makiavelo konsideris ĝin kiel parto de la ŝtata maŝinaro por elteni la justecon kaj honorigi la virton de iliaj civitanoj.<ref name=":0" /> Por ekzemplo, la romianoj "turnis sin al la religio cele al la inspiro de konfido al siaj armeoj"<ref>[https://www.marxists.org/reference/archive/machiavelli/works/discourses/ch03.htm «Discourses. Chapter XXXIII. To insure victory the troops must have confidence in themselves as well as in their commander. (1513)».] En www.marxists.org. Konsultita la 20an de Junio 2021. </ref> aŭ kiam la princo Timasiteo "inspiris al homamaso senton de religio, kaj ĉiam imitas siajn regantojn".<ref name=":1" /> Laŭ Makiavelo en la ''Diskursoj'', la principoj de [[Sankta Francisko]] kaj [[Sankta Dominiko]] pri volonta malriĉeco kaj la ekzemplo de la vivo de Kristo "atingis tiom da influo sur la homoj, ke ili estis kapablaj komprenigi ilin ke estas perversa eĉ malbone paroli pri perversaj regantoj, kaj ke estas taŭga obei ilin kaj lasi la punon de iliaj eraroj al Dio".<ref>[https://www.marxists.org/reference/archive/machiavelli/works/discourses/ch03.htm «Discourses. Chapter I. To insure a long existence to religious sects or republics, it is necessary frequently to bring them back to their original principles. (1513)».] En www.marxists.org. Konsultita la 20an de Junio 2021. </ref> Tamen, Makiavelo parolas con disdegne kaj admire en ''LALa princo'' pri la [[Katolika Eklezio]] kaj la [[Papo]], kio kondukis multajn fakulojn konsideri MakiavelojMakiavelon kiel kontraŭŭkristanokontraŭkristano kiu preferis la civilajn religiojnereligiojn [[Paganismo|paganajn]]. Por aliaj, kiel Cary Nederman, oni vidas variajn kristanajn doktrinojn (nome la [[graco]] kaj la [[libera volo]]) kiel gravaj elementoj de la pensaro de Makiavelo.<ref> Nederman, Cary (2019). Zalta, Edward N., eld. [https://plato.stanford.edu/archives/sum2019/entries/machiavelli/ Niccolò Machiavelli] (Somero 2019). The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Konsultita la 20an de Junio 2021. </ref>

Makiavelo estis krome aŭtenta pioniro de la laboro de la politikaj analizistoj kaj nuntempaj ĵurnalistaj kolumnistoj: «ĉiuj tiuj niaj princoj havas unu celon, kaj ĉar maleblas al ni koni iliajn sekretojn, ni vidas nin devigitaj parte dedukti tion el la parolo kaj la faktoj kiujn ili faras, kaj parte imagi ĝin». <ref>(leteroLetero al Francesco Vettori, julio 1513).</ref>

EnĈiuokaze, tododiversaj caso,tekstoj distintosde textosla delpensulo pensadorhavigas arrojankaj luceslumojn ykaj sombrasombrojn sobresur la coherencia interna kohereco de sulia obraverkaro. AsíTiel, el florentino llega ala afirmarflorencano noeĉ sinasertis ironíaironiete queke «desdeekde haceantaŭ uniom tiempoda atempo estaĝis partenun, yomi noneniam digodiras nuncation lokion quemi creokredas, ninek creokredas nuncation lomion quemi digodiras, y sikaj se mefuĝas escapael algunami verdadiu vero de veztempo enal cuandotempo, lami escondokaŝas entreĝin tantasinter mentirastiom da mensogoj, queke esestas difícilmalfacile reconocerlarekoni ĝin». <ref>(CartaLetero al historiadorla florentinohistoriisto florenca [[Francesco Guicciardini]], mayo demajo 1521).</ref>

PeroSed ella hechofakto esestas queke lotio quekion MaquiaveloMakiavelo proponeproponas esestas ella cuestionabledubinda [[morala relativismo]]. [[Hannah Arendt]] escribióverkis, queke "la debilidadmalforteco delde la argumento delde la [[minora malbono]] haestis sidoĉiam siempreke quetiuj loskiuj queelektis escogieronla elminoran malmalbonon menorforgesas olvidantre muyrapide rápidoke queili hanelektis escogidofakte ella [[malbono]]n".<ref>Hannah Arendt, ''Responsabilité et jugement'', 2003, p. 79: "Politiquement, la faiblesse de l'argument du moindre mal a toujours été que ceux qui choisissent le moindre mal oublient très vite qu'ils ont choisi le mal".</ref> PeroSed insistiendoinsistante en lasla ideasrelativismaj relativistasideoj delde la maquiavelismomakiavelismo, [[Hobbes]] afirma que: «Mientras los hombres viven sin ser controlados por un poder común que los mantenga atemorizados a todos, están en esa condición de guerra, guerra de cada hombre contra cada hombre». Es decir, que ella kolektiva [[Poderpolitika político|poderpovo]] político colectivo atemoriza a los hombres (''keep them all in awe'') y gracias a ese «temor reverencial», gracias al miedo, se constituye un cuerpo político capaz de frenar mediante dominio y [[violento]] (es decir, mediante el mal) la [[milito]] y el [[kaoso]] continuo. La inclinación malvada de los hombres hace de nuevo necesaria la alianza del poder con el mal mismo para producir los resultados adecuados de la convivencia y la paz. Para el [[liberalismo]], el poder es un mal, desde luego... y un mal necesario, pero, por eso mismo, si queremos disfrutar de la seguridad que produce frente a la anarquía, también debemos ''controlarlo'' y ''limitarlo'', ya que sin esta contención no es útil, no produce sus funciones asignadas, que son la seguridad, la paz y la convivencia; el mal, pues, ya que nos es necesario, ha de ser domado (esgrimiendo frente a él nuestros derechos), sometido (al consentimiento de los obedientes), vuelto sensible a nuestros intereses (mediante la representación), despedazado (dividiendo sus poderes), regulado (sometiéndolo al imperio de la ley).