Numerikaj kapabloj de aŭtismuloj: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Koracio (diskuto | kontribuoj) |
Koracio (diskuto | kontribuoj) |
||
Linio 1:
[[Aŭtismo]] estas neŭrokognitiva evolua perturbo, kun kognitiva kaj konduta profilo, sed kun granda vario. Malmultaj sciencaj artikoloj temas pri '''matematikaj kapabloj de aŭtismuloj''', ili montras grandan varion de aŭtismuloj, el kiuj oni povas havi severan [[diskalkulio]]n aŭ esti kapabla [[matematikisto]]. Pleje ili havas mezajn kapablojn.
==Matematikaj kapabloj en kognitiva profilo==
Tiuj artikoloj ekzamenis aŭtismulojn kun inteligenteco super 70 IQ kaj bonaj lingvaj kapabloj. Anekdotaj kaj priskribaj ekzamenoj montras tre bonajn kapablojn kontraŭ tipe evoluantaj samaĝuloj. Aliaj artikoloj temas pri komparado en grupoj, kiuj montras malsamecon de matematikaj kapabloj inter aŭtismaj infanoj.<ref name=":0">Jones, C. R. G., Happe, F., Golden, H., Marsden, A. J. S., Tregay, J., Simonoff, E., et al. (2009). Reading and arithmetic in adolescents with autism spectrum disorders: Peaks and dips in attainment. Neuropsychology, 23, 718–728.</ref> Hsu-Min Chiang és Yueh-Sin Lin<ref name=":1">Chiang, H. M. and Lin, Y. H. (2007) Mathematical ability of children with Asperger syndrome and high-functioning autism. Autism. 11(6): 547–556.</ref> Ankaŭ regulaĵoj de unuaj kapabloj estas malsamaj. Laŭ Hsu-Min Chiang kaj Yueh-Sin Lin, la ekzamenitaj aŭtismuloj havas pleje mezajn matematikajn kapablojn kaj ofte ili havas submezajn kapablojn, sed ne estas diskalkuliaj, kaj vera talento estas rara.<ref> Chiang, H. M. kaj Lin, Y. H. (2007) Mathematical ability of children with Asperger syndrome and high-functioning autism. Autism. 11(6): 547–556. </ref>
Estas artikoloj, kiuj komparas la matematikajn kapablojn kun ĝenerala kognitiva profilo de sama persono. Laŭ Catherine R. G. Jones et al. oni uzis specimenon kun 100 bone funkcionantaj aŭtismuloj, kaj oni trovis, ke 16,2% de ili havis signife pli bonajn matematikajn kapablojn ol ilia ĝenerala kognitiva profilo, kaj 6,1% de ili havis signifikante pli malbonajn.<ref
Laŭ Teresa Iuculano et al. bone funkcionantaj aŭtismuloj havis pli bonajn rezultojn en kalkulado ol en taskoj, kiuj bezonas lingvan rezonadon.<ref>Iuculano, T., Rosenberg-Lee, M., Supekar, K., Lynch, C. J., Khouzam, A., Phillips, J., et al. (2014). Brain organization underlying superior mathematical abilities in children with autism. Biological Psychiatry, 75, 223–230.</ref> Tiu diferenco restis ankaŭ kompare al tipe evoluantaj uloj kun sama aĝo, sekso kaj inteligenteco. Ankaŭ ilia cerba aktiveco estis alia, dum simplaj adicioj kaj rememoro de nombraj faktoj, kiu demonstras malsimilan prilaboron en aŭtismuloj.<ref> Iuculano, T., Rosenberg-Lee, M., Supekar, K., Lynch, C. J., Khouzam, A., Phillips, J., et al. (2014). Brain organization underlying superior mathematical abilities in children with autism. Biological Psychiatry, 75, 223–230. </ref>▼
▲Laŭ Teresa Iuculano et al. bone funkcionantaj aŭtismuloj havis pli bonajn rezultojn en kalkulado ol en taskoj, kiuj bezonas lingvan rezonadon. Tiu diferenco restis ankaŭ kompare al tipe evoluantaj uloj kun sama aĝo, sekso kaj inteligenteco. Ankaŭ ilia cerba aktiveco estis alia, dum simplaj adicioj kaj rememoro de nombraj faktoj, kiu demonstras malsimilan prilaboron en aŭtismuloj.<ref> Iuculano, T., Rosenberg-Lee, M., Supekar, K., Lynch, C. J., Khouzam, A., Phillips, J., et al. (2014). Brain organization underlying superior mathematical abilities in children with autism. Biological Psychiatry, 75, 223–230. </ref>
==Hiperkalkulio==
Hiperkalkulio estas pli bonaj kalkulaj kapabloj super aliaj kognitivaj kapabloj. Ĝi ofte montriĝas kiel normala kaj supernormala kapablo, kiam kognitivaj kapabloj estas sub normalaj. Ĝi ne estas bone definita, sed uzita en esploroj simile al hiperleksio, disleksio kaj diskalkulio.<ref name=":0" /><ref name=":1" /> Ankaŭ sciencula simptomaro povas aparteni tie, se gxi temas pri nombroj. En tiu kazo kalkulaj kapabloj estas en sama nivelo kiel aliaj kognitivaj kapabloj, sed kapabloj kun nombroj estas tre bonaj. Al tiu apartenas kalkulado de kalendaro, rekonado de primoj kaj kalkuli tre rapide. Tiuj uloj havis malpli multajn punktojn en kalkulaj partoj inteligeta testo de Wechsler per unu varianca devio, kiu montras, ke iliaj scienculaj kapabloj estas multe pli bonaj ol iliaj gxeneralaj matematikaj kapabloj.<ref>Thioux, M., Stark, D. E., Klaiman, C., & Schultz, R. T. (2006). The day of the week when you were born in 700 ms: Calendar computation in an autistic savant. Journal of Experimental Psychology-Human Perception and Performance, 32, 1155-1168.</ref><ref>González-Garrido, A.A., Ruiz-Sandoval, J. L., Gómez-Velázquez, F.R., Oropeza de Alba, J.L., & Villaseñor-Cabrera, T. (2002) Hypercalculia in savant syndrome: Central executive failure?. Archives of Medical Research, 33, 586-589.</ref>
| |||