6-a de julio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 28:
* [[1792]]: Rusa armeo okupis [[Grodno]] dum nedeklarita pola-rusa milito
* [[1809]]: [[Milito de la Kvina Koalicio]]: francaj trupoj de [[Napoleono Bonaparte]] venkis aŭstran armeon de la ĉefduko [[Karlo de Aŭstrio-Teŝino]] en la dutaga [[batalo de Wagram]] - rekomende de Napoleono papo [[Pio la 7-a]] estis forkondukita de [[Vatikano]] al [[Grenoblo]] post rifuzo aliĝi al [[Kontinenta Blokado]]
* [[1863]]: [[Januara ribelo]] kontraŭ la [[Rusa Imperio]]: venko de poloj en batalo de Janów (proksime al [[Ĉenstoĥovo]])
* [[1885]]: [[Louis Pasteur]] sukcese testis [[vakcino]]n kontraŭ [[rabio]] je knabo mordita de [[rabio|rabia]] hundo
* [[1887]]: [[Kalākaua]], la lasta reĝo de [[Havajo]] estas devigita de usonanoj parte cedi al ili pro la nova [[konstitucio]]
* [[1905]]: Unua rakonto pri fikcia ĝentlemano-ŝtelisto [[Arsène Lupin|Arseno Lupeno]] aperis
* [[1908]]: Usonano [[Robert Peary]] ekspediciis de [[Nov-Jorko]] kune kun 23 vojaĝistoj al la [[norda poluso]]
* [[1912]]: [[Dispartigoj de Pollando-Litovio]]: dela [[KongresaRusia Pollandoimperio]] apartigis de [[RusiaKongresa imperioPollando]] apartigis [[gubernio]]n de [[Chełm]], kreitan parte de la gubernioj [[Siedlce]] kaj [[Lublin]]
* [[Unua Mondmilito]]
** [[1916]]: [[Brusilov-ofensivo]]: strategia venko de aŭstria-hungara armeo super la rusa en batalo de Kostiuchnówka ([[Volinio]])
** [[1917]]: Arabaj ribelantoj en kunlaboro kun [[Thomas Edward Lawrence]] forpuŝis [[turkoj|turkan]] [[garnizono]]n el [[Akabo]]
** [[1918]]: [[Rusia Enlanda milito]]: en la [[ribelo]] de [[Jaroslavl]] gvidata de [[Boris Savinkov]] oni arestis ĉiujn [[bolŝeviko]]jn; en [[Moskvo]] komenciĝis per [[puĉo]] sensukcesa armita ribelo flanke de maldekstrulaj socialrevoluciistoj (kadre dela [[Socialista Revolucia Partio|socialrevoluciistoj]]) kontraŭ [[bolŝevismo|regantaj bolŝevikoj]]
* [[1919]]: En [[Berlino]] malfermiĝas [[Institut für Sexualwissenschaft|Instituto pri Seksologio]], fondita de [[Magnus Hirschfeld]]
* [[1921]]: [[Baŝkira lingvo]] fariĝis [[oficiala lingvo]] de [[Baŝkirio]]
* [[1922]]: Oni enkondukis en [[Dua Pola Respubliko|Pollando]] [[aŭtokodoj en Pollando|aŭtokodojn]] anstataŭ la ĝisnunaj de [[dispartigoj de Pollando|aneksantaj ŝtatoj]]
* [[1923]]: [[Sovetunio]] oficiale starigita - oni akceptis la komunistan [[simbolo]]n [[rikoltilo kaj martelo]]
* [[1933]]: Katolika germana [[Zentrumspartei|Partio de la Centro]] malfondiĝis
* [[1938]]: Malkovro de [[Lizito (luno)|Lizito]], luno de [[Jupitero]]
* [[1938]]: En la [[Tria Respubliko de Francio]] okazis konferenco por diskuti la temon de [[rifuĝinto]]j el la [[Tria Regno]] - neniu lando volis respondeci, la [[konferenco]] tiurilate montriĝis vana
* [[Dua Mondmilito]]
** [[1940]]: [[Germana okupado de Pollando]]: de la [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]] fuĝis unua kaptito - [[poloj|polo]] Tadeusz Wiejowski kun n-ro 220 - sekve de tio dum 20-hora puna kunveno de ĉiuj, t.e. 1311 personoj, mortis la unua [[viktimo]] - pola [[judoj|judo]] Dawid Wongczewski (la fuĝinto estis kaptita en 1941 kaj post mallibero en [[Jasło]] mortigita; entute fuĝis 667 malliberuloj - en tio 232 poloj - de kiuj oni kaptis 270); en arbaro apud Sieklówka (proksime al [[Jasło]]) [[Ordnungspolizei|germana polico]] pafmortigis 87 soldatojn kaj 2 gvidantojn, kiuj provis transpaŝi [[landlimo]]n kun Hungario, kaj en [[Radom]] mortigis 42 personojn; germana polico [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en 5 lokoj pli ol 43 personojn; en [[Varsovio]] forlasis presejon de Popola Partio unua [[konspiro|konspira]] numero de "[[Biuletyn Informacyjny]]", organo de la [[Servo al Venko de Pollando]]-[[Asocio de Armita Batalado]] - en enkonduka artikolo ''Pollando kaj Francio'' oni skribis ke Francio per sia [[kapitulaco]] grave batis bataladon kontraŭ [[germanoj]]; britaj [[atakaviadilo]]j el ferdeko de [[aviadilŝipo]] "Ark Royal" atakis francajn ŝipojn proksime al [[Marsalkibir]], damaĝante [[liniŝipo]]n "Dunkerque"; registaro de [[Nazia Germanio]] enkondukis sur enkorpigitaj teritorioj germanajn regulojn pri [[energio|energia]] [[ekonomio]]; sovetaj regopovoj komencis [[deportado]]n de [[poloj]] internigitaj en [[Litovio]]; en Pola Societo en [[Londono]] post dujara paŭzo okazis prelego de Jerzy Kuncewicz, ''Fontoj de malvenko kaj [[espero]]''
** [[1941]]: En konkerita de [[Wehrmacht]] Brzeżany (nun en [[Ternopila provinco]]), post malkovro de korpoj de la viktimoj de [[NKVD]], ukrainaj naciistoj faris [[pogromo]]n de 250-300 judoj, akuzitaj pri [[kunlaborismo]] kun [[bolŝevikoj]]; [[Gestapo]] arestis en [[Toruń]] 300 personojn elirantajn [[dimanĉo|dimanĉe]] de [[diservo]], kaj de Nowe Miasto [[deportado|deportis]] 300 judojn al [[puno|punejo]] en [[distrikto Nowodworski (Mazowiecki)|Pomiechówek]]; germana armeo konkeris [[Navahrudak|Nowogródek]] (ĝis tiu ĉi tago la pola urbo estis sub la unua [[soveta okupado de Pollando]], simile kiel Brzeżany, [[okupado|okupita]] de germanoj du tagojn pli frue); dekkvina tago de [[fulmomilito|fulmomilita]] [[Operaco Barbaroso|germana invado al Sovetunio]]: [[Batalo de Smolensko (1941)|Batalo de Smolensko]] komencita - unua pli signifa rezisto de [[Ruĝa Armeo]]komenciĝis; en [[BelorusioBelorusa SSR]] komenciĝis en la Okcidenta Fronto kontraŭatako de la sovetaj 20-a kaj 13-a Armeoj al germana 3-a Kirasita Grupiĝo; [[Divizio]] de [[Infanterio]] el la itala ekspedicia korpuso en [[Sovetunio]] unua ekbatalis apud [[Suda Bugo]]
** [[1942]]: [[Gestapo]] translokigis 51 polajn [[kleriko]]jn de [[koncentrejo]] [[Buchenwald]] al alia en [[koncentrejo Dachau|Dachau]]; en [[distrikto Grodziski (Mazowiecki)|distrikto Grodziski]] ĝendarmoj pafmortigis 12 kaj en Michałówka 6 personojn; en [[Poznań]] [[germanoj]] plenumis verdiktan [[mortpuno]]n kontraŭ 15 [[poloj]]; germana 24-a Kirasita Divizio atingis [[Voroneĵ]]; nokte Germana Armeo-Grupo "Sudo" dividiĝis
** [[1943]]: [[Ordnungspolizei|Germana polico]] pafmortigis en [[Bjalistoko]] 30 edzinojn de rusaj oficiroj kaj en Międzyborów (proksime al [[Grodzisk Mazowiecki]]) 14 polojn kaj [[cigano]]jn; direktoro de la fabriko de [[lokomotivo]]j en [[Chorzów]] konstatis ke ĉi tage inter 80 laboristoj 79 nenion [[manĝo|manĝis]] dum [[matenmanĝo|matenmanĝa]] paŭzo; en [[Varto]]-Lando oni malpermesis al [[poloj]] uzi publikajn telefonejojn; usona 14-a Aera Armeo komencis el ĉinaj [[aerodromo]]j ataki japanajn ŝipojn; Centra Fronto: pezaj bataloj direkte al [[Ĥarkivo]]-[[Kursk]]
** [[1944]]: [[Ordnungspolizei|Germana polico]] [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en [[Suchedniów]] 33 personojn, alveturigitaj de malliberejo en [[Kielce]] kaj ekzekutitajn venĝe pro agado de [[partizano]]j, en Kielce 23 personojn kaj aliloke 8; [[Ruĝa Armeo]] konkeris [[Baranaviĉi]]; [[Operaco "Ostra Brama"]] komencita: nokte taĉmentoj de la [[Pola Enlanda Armeo]] komencis batalojn pri [[Vilno]] - post forĵeto de germanoj [[Ruĝa Armeo]] liberigis komandantojn kaj miloj da soldatoj forveturigis, multaj pereis dum rezisto; trupoj de maldekstra alo de la 1-a Belorusa Fronto konkeris [[Kovel]]; [[Kampanjo de Italio|Itala Fronto]]: pola Infanteria Divizio el [[Orientaj Limregionoj]] konkeris [[Osimo]], usona 4-a Armea Korpuso konkeris [[Castellina in Chianti]]
* [[1945]]: Dua [[soveta okupado de Pollando]]: [[Britio]] ([[Usono]] unu tagon pli frue) laŭlaŭe postulojal interkonsentoj de la [[konferenco de Jalto]] malrekonismalagnoskis la [[pola ekzila registaro|polan ekzilan registaron]] kaj agnoskis la Provizoran Registaron de Nacia Unueco, kio signifis komencon de [[stalinismo]] en Pollando
* [[1945]]: Registaroj de [[Norvegio]] kaj [[Italio]] agnoskis Provizoran Registaron de Nacia Unueco en [[Pollando]]; 1-a Armeo de Pola Soldataro ekmarŝis de [[Luzacio]] ĝis linio de [[Sudetoj]] kaj [[Karpatoj]]
* [[1950]]: Subskribo de la pakto de [[Zgorzelec]] inter Pollando kaj [[Germana Demokratia Respubliko]] pri agnosko de la pola-germana [[landlimo]]
Linio 60:
* [[1966]]: [[Malavio]] fariĝis respubliko restante plu en la [[Komunumo de Nacioj]].
* [[1967]]: [[Niĝerio]]: [[Niĝeria Enlanda Milito]] komenciĝis en la provinco [[Biafro]]
* [[1971]]: VizitintePost plurajnviziti komunistajn landojn en [[Azio]], rumana gvidanto [[Nicolae Ceaușescu]] faris paroladon pri kelkaj nov-[[stalinismo|stalinismaj]] kaj [[Socialisma realismo|socialismrealismaj]] ideoj, kiuj nomiĝis la juliaj tezoj
* [[1973]]: [[De Vlaamse Leeuw|''La flandra leono'']] oficialiĝis kiel himno de Flandrio
* [[1975]]: [[Komoroj]] sendependiĝis (de Francio)
Linio 95:
* [[1781]]: [[Stamford Raffles]], brita fondinto de [[Singapuro]], kontribuinta al ekspansio de [[Orienthindia Kompanio]] (m. [[1826]])
* [[1785]]: [[William Jackson Hooker]], angla botanikisto, patro de [[Joseph Dalton Hooker]] (m. [[1865]])
* [[1796]]: [[Nikolao la 1-a (Rusio)|Nikolao la 1-a]], caro kaj imperiestro de la Rusia Imperio el [[dinastio Romanov]], subpreminta [[Decembrista revolucio|decembristan revolucion]] (m. [[1855]])
* [[1818]]: [[Adolf Anderssen]], germana ŝakludisto, neoficiala [[ŝakmondĉampiono]] (m. [[1879]])
* [[1828]]: [[Lajos Nagy (folkloristo)|Lajos Nagy]], hungara redaktoro, folkloristo (m. [[1910]])
Linio 101:
* [[1840]]: [[José Maria Velasco Gómez]], meksika pentristo, [[pejzaĝisto]] (m. [[1912]])
* [[1848]]: [[Gábor Baross]], hungara politikisto, nomata [[fero]]ministro (m. [[1892]])
* [[1851]]: [[Janka Luĉina]], belorusa poeto verkantaverkinta beloruse, ruse kaj pole (m. [[1897]])
* [[1858]]: [[José Miguel Gómez]], kuba nobelo, la dua prezidento de Kubo (m. [[1921]])
* [[1859]]: [[Verner von Heidenstam]], sveda Nobelpremiita poeto germandevena (m. [[1940]])
** [[1861]]: [[Josef Kožíšek]], ĉeĥa porinfana verkisto, poeto kaj [[esperantisto]], esperantigata de [[Miroslav Malovec]] (n. [[933]])
* [[1876]]: [[Harry F. Sinclair]], usona nafto-industriisto (m. [[1956]])
Linio 111:
* [[1889]]: [[Jenő Silbermann]], rumania hungara ĵurnalisto, publicisto kaj entreprenisto (m. [[1946]])
* [[1895]]: [[Aladár Buzágh]], hungara kemiisto, profesoro, membro de [[Hungara Scienca Akademio]] (m. [[1962]])
* [[1905]]: [[Pjatro Hlebka]], sovetia belorusa poeto, reprezentanto de [[Belorusa Soveta Socialisma Respubliko]] (m. [[1969]])
* [[1907]]: [[Frida Kahlo]], meksika pentristino konata de [[memportreto]]j, edzino de [[Diego Rivera]] (m. [[1954]])
* [[1907]]: [[Jaroslav Foglar]], ĉeĥa verkisto por geknaboj, gvidanto de [[skoltismo|skoltaj]] grupoj, esperantigata (m. [[1999]])
Linio 117:
* [[1913]]: [[Erzsi Simor]], hungara teatra kaj filma aktorino, [[voĉoaktoro]], rolinta i.a. en ''[[Nuda diplomato]]'' kaj ''[[Malvarmaj tagoj]]'' (m. [[1977]])
* [[1917]]: [[Arthur Lydiard]], novzelanda trejnisto de atletoj (m. [[2004]])
* [[1923]]: [[Wojciech Jaruzelski]], prezidento de Pollando (m. [[2014]])
* [[1923]]: [[Wojciech Jaruzelski]], prezidento de Pollando, respondeculo pri uzo de [[armilo]]j fare de soldataro kaj milico kontraŭ [[Pola ribelo de Decembro 1970|laboristaj manifestantoj]] en [[Poznań]], aŭtoro de [[milita stato en Pollando|milita stato]] kontraŭ [[Solidareco (Pollando)|''Solidareco'']] kaj amasaj [[reprezalio]]j pro kio estis akuzita pri [[komunista krimo]], unusola polo ricevinta [[plateno|platenan]]-oran [[Ordeno de Lenin|Ordenon de Lenin]] (m. [[2014]])
* [[1925]]: [[Bill Haley]], usona [[rokenrolo]]-kantisto (m. [[1981]])
* [[1927]]: [[Janet Leigh]], usona aktorino, rolinta en la filmo [[Psycho (filmo de 1960)|''Psiĥozulo'']] (m. [[2004]])
Linio 152:
* [[1555]]: [[Antonio Musa Brassavola]], itala kuracisto kaj botanikisto (n. [[1500]])
* [[1568]]: [[Johano Oporino]], svisa [[humanismo|humanisto]] kaj [[presarto|presisto]], profesoro de la [[Universitato de Bazelo]], eldonis [[latina|latinlingve]] unuafoje en la mondo ''[[Korano]]n'' (n. [[1507]])
* [[1762]]: [[Petro la 3-a (Rusio)|Petro la 3-a]], imperiestro de la [[Rusa Imperio]], efemera reganto (n. [[1728]])
* [[1849]]: [[Pál Vasvári]], hungara historiisto, partoprenanto de la [[hungara revolucio de 1848]] (n. [[1826]])
* [[1849]]: [[Goffredo Mameli]], itala patrioto, poeto, verkisto kaj aŭtoro de la [[Il Canto degli Italiani|nacia itala himno]] (n. [[1827]])