8-a de aŭgusto: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
RG72 (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 44:
* [[1936]]: [[Barato]]: [[Nacia Parko Jim Corbett]] establiĝis - la plej malnova el [[Naciaj parkoj de Barato]]
* [[Dua Mondmilito]]
** [[1940]]: [[Germana okupado de Pollando]]: [[germanoj|germanaj]] ĝendarmoj pafmortigis en [[Sosnowiec]] 10 personojn kondamnitajn al [[morto]] pro "malutila ekonomia agado"; [[Krakovo]]: regopovoj de [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] informis ke la Pola [[Ruĝa Kruco]] povas daŭrigi sian protektan-sanitaran agadon kaj inform-registran - dum la periodo ĝis aprilo 1943 estis 7070 laborantoj, kiuj prizorgis 2 mln da personoj ([[invalido]]j, [[vidvino]]j kaj [[orfo]]j post soldatoj, [[deportado|deportitoj]]); en [[Varsovio]] estis arestita [[kapitano]] Jan Derecki, malliberigita en [[Pawiak]] kaj mortinta en [[Aŭŝvico]], lia edzino estis samtage arestita kaj poste pafmortigita kaj iliaj 2 filoj kun 2 nevoj murditaj en la sama [[koncentrejo]]; germanaj amasaj aeratakoj kontraŭ [[Anglio]] komenciĝis - polaj [[piloto]]j aliĝis al la komencita [[Batalo de Anglio]] kontraŭbatalante [[bombaviadilo]]jn de [[Luftwaffe]]; [[Wilhelm Keitel]] subskribis direktivon ''[[kodnomo|Konstruo en Oriento]]'' pri [[mobilizo]] de [[armitaj fortoj]] kadre de [[operaco Barbaroso]] kaj kreo de [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]; en Nitton Hill (Britio) mortis pro sango-[[infekto]] subkolonelo Leopold Pamuła, kiu dum la germana [[invado en Pollandon]] la 1-an de septembro [[Ramo (militilo)|ramis]] per propra aviadilo germanan [[ĉasaviadilo]]n
** [[1941]]: [[Ordnungspolizei|Germana polico]] pafmortigis en [[Biała Podlaska]] 12 [[poloj]]n pro tranĉo de telefonaj [[drato]]j fare de nekonataj kaŭzintoj, en [[distrikto Hajnowski|Białowieża]] 20 personojn kaj en [[Navahrudak|Nowogródek]] grandan nombron de [[judoj]]; [[Sicherheitsdienst]] kaj [[ukrainoj|ukraina]] polico murdis 300 judojn de [[geto]] en Beresteczko (nun [[Volina provinco]]); [[Operaco Barbaroso]]: [[batalo]] de Uman ([[Ĉerkasa provinco]]) finiĝis, komenco de la defendo de [[Odeso]]; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: [[Ruĝa Armeo]] evakuiĝis de [[Staraja Russa]]; [[Stalin]] nomumita Supera Komandanto de la [[Armitaj fortoj]] en Sovetunio; nokte sovetia aviado atakis [[Berlino]]n (aviadiloj ĵetis 72 [[tuno]]jn da bomboj)
** [[1942]]: [[Operaco Reinhardt]]: germanaj ĝendarmoj [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en [[distrikto Przemyski|Dubiecko]] 13 judojn kaptitajn en arbaro; en [[Vaŝingtono]] sur [[elektra seĝo]] oni ekzekutis ses germanajn [[sabotado|sabotontojn]]; premiero de la usona [[animacia filmo]] ''[[Bambi]]'' - malpermesita de [[Hitler]]; prezidento [[Franklin D. Roosevelt]] kaj ĉefministro [[Winston Churchill]] indikis generalon [[Dwight D. Eisenhower]] komandanto de planata [[operaco Torĉo]] en [[Nordafriko]]; kunveno de [[Barata Nacia Kongreso]] rezoluciis pri urĝa likvido de la [[Brita Hindio|brita regado]], kreo de barata [[ŝtato]] kaj nacia registaro - oni alvokis al kampanjo de [[civila malobeo]] kontraŭ la brita [[administracio]]
** [[1943]]: Germanaj regopovoj [[setlado|setligis]] ĝis tiu ĉi tago [[germanoj]]n de aliaj ŝtatoj: en [[Provinco Vartlando]] 244 000, en [[Gdańsk]]-[[Okcidenta Prusio]] 51 500, en regiono de [[Ciechanów]] 8000, en [[Supra Silezio]] 36 000, en regiono de [[Lublin]] 7500; [[Pola Rezistomovado]]: taĉmento de [[kamparano|Kamparanaj]] Batalionoj frakasis malliberejon en [[Kozienice]] liberigante 112 enprizonigitojn, kaj el [[Pińczów]] komunuman arestejon liberigante 4 membrojn de la loka [[konspiro]]; unuo de la [[Pola Enlanda Armeo]] kaj kelkaj membroj de Batala Organizo de [[Pola Partio Socialista]] atakis nokte de la 7-a/8-a de aŭgusto [[malliberejo]]n en [[Radomsko]] liberigante sen propraj perdoj 56 [[poloj]]n kaj 11 [[judoj]]n (la lastaj venontan tagon rezignis pri libereco kaj revenis al la malliberejo - ili baldaŭ estis pafmortigitaj); marŝalo [[Pietro Badoglio]] proklamis [[krizostato]]n en la tuta [[Italio]]; soveta aviado nokte atakis fervojajn nodojn en [[Karaĉev]], [[Uneĉa]] kaj [[Poĉep]]
** [[1944]]: [[Ribelo de Varsovio]]: unua disaŭdigo por la tuta [[Eŭropo]] de la [[Radiostacio "Fulmo"]] de [[Pola Enlanda Armeo]] kun la ribela kanto "Varsoviaj infanoj" kaj informo ke germanoj ekbruligas la urbon; sur [[tombejo]]j de la kvartalo [[Wola (administra parto de Varsovio)|Wola]] daŭris akraj [[batalo]]j (interalie kontraŭ polico de [[Provinco Vartlando]] kaj [[kalmukoj]]); en [[ruino]]j de Granda Teatro germanoj murdis ĉ. 350 civilulojn – virojn kun [[knabo]]j loĝantaj apude; en [[Varsovio]] pereis [[pastro]] Stanisław Mączka, helpanta al juda loĝantaro, redonanta sian [[salajro]]n kaj forveturiganta plej junajn kaj maljunajn polajn judojn ekster la ĉefurbo, kaj batalkampe [[Antoni Szczęsny Godlewski]], simbolo de la ribela junularo, liberiginta civilulojn servantaj al germanoj kiel "vivaj ŝildoj"; [[germanoj]] pafmortigis de la 7-a ĝis la 8-a de aŭgusto en varsovia foirejo Hala Mirowska 510 [[poloj]]n; ribelantoj el [[Żoliborz]] kaj [[Śródmieście]] konkeris novajn konstruaĵojn; partizana kompanio el areo [[Opatów]] dufoje atakis retiriĝantajn germanojn akirante [[armilo]]jn kun militaraĵoj, kaj aliloke la samon faris [[bataliono]]; taĉmento de EA batalis en Sieraków kontraŭ [[Andrej Andrejeviĉ Vlasov|vlasovanoj]]; partoprenantoj de la [[atenco de la 20-a de julio 1944|atenco de la 20-a de julio]] estas kondamnitaj al morto fare de [[Roland Freisler]] kaj ekzekutitaj la saman tagon en la [[memorigloko Plötzensee|malliberejo Plötzensee]], inkluzive de oficiro Robert Bernardis, kampa marŝalo Erwin von Witzleben kaj advokato Peter Graf Yorck von Wartenburg; [[Ankono]]: generalo [[Władysław Anders]] dekoris soldatojn per Milita Ordeno ''[[Virtuti Militari]]''; Ministro de nacia defendo generalo Marian Kukiel informis la [[pola ekzila registaro|polan ekzilan registaron]] pri brita rifuzo de "plua helpo" al batalanta [[Varsovio]] - britaj regopovoj nur konsentis refunkciigon de flugoj flanke de polaj [[aviadilo]]j kun [[armilo]]j, [[nutraĵo]] kaj aliaj artikloj; [[Okcidenta Fronto (Dua Mondmilito)|Okcidenta Fronto]]: komandanto de kanada armeo enkondukis al batalo de Cramesnil-regiono Unuan Polan Kirasitan Divizion, kun la 4-a kanada
** [[1945]]: [[Sovetunio]] deklaris militon kontraŭ la [[Japana imperio]]: [[Sovet–Japana Milito]] komenciĝis
* [[Postmilito]]
** [[1945]]: [[Britio]], [[Francio]], [[Usono]] kaj [[Sovetunio]] subskribis [[Londono|londonan]] interkonsenton pri [[Nurenberga tribunalo]] — la [[Nurenbergaj procesoj]] komenciĝis, en [[Nurenbergo]] oni sukcesis en 1946 [[mortpuno|mortpuni]] 12 germanajn [[militkrimo|militkrimulojn]], interalie [[Hans Frank]] kaj [[Hermann Göring]]; ĝenerala sekretario de la [[Itala Komunista Partio]] iĝis Palmiro Togliatti
** [[1946]]: [[Bulgario]]: abolicio de [[monarkio]]
* [[1947]]: [[Flago de Pakistano]] oficialiĝis
Linio 69:
* [[1990]]: Pollando kaj [[NATO]] ligis [[diplomatio|diplomatiajn]] rilatojn
* [[1991]]: Plej alta en la mondo [[elsendomasto]] (646 m) starigita apud [[Gąbin]] falis - ekde 1974 ĝi priservis [[Pola Radio|Polan Radion]]
* [[1992]]: [[Okupacio de baltaj ŝtatoj]]: subskribo de interkonsento pri retirigo de la [[
* [[1994]]: Malfermo de unua israela-jordania [[landlimo|landlim]]trapasejo
* [[2000]]: En bomba atenco en subtera trapasejo de [[Puŝkin]]-Placo en [[Moskvo]] 13 personoj pereis kaj 118 vundiĝis
Linio 91:
== Naskiĝoj ==
* [[1646]]: [[Godfrey Kneller]], angla portretisto
* [[1689]]: [[Václav Vavřinec Reiner]], ĉeĥa pentristo kaj kreinto de [[fresko]]j (m. [[1743]])
* [[1694]]: [[Francis Hutcheson]], irlanda filozofo, kunkreinto de [[Skota Klerismo|skota klerismo]], frua pensulo de [[utilismo]] (m. [[1746]])
Linio 100:
* [[1799]]: [[Nathaniel Palmer]], usona maristo, malkovrinto kaj esploristo de [[Antarkto]] (m. [[1877]])
* [[1809]]: [[Ljudevit Gaj]], kroata poeto, socia aganto, kunkreinto de moderna [[ortografio]] (m. [[1872]])
* [[1834]]: [[Jurij Fedkoviĉ]], ukraina verkisto
* [[1838]]: [[Albert Kovács (eklezijuristo)|Albert Kovács]], hungara eklezijuristo (m. [[1904]])
* [[1844]]: [[Wawrzyniec Hajda]], pola poeto kaj [[ministo]], organizanto de patriota agado en [[Silezio]], [[profeto]] (m. [[1923]])
Linio 108:
* [[1878]]: [[Walther Kabel]], germana distra furorverkisto (m. [[1935]])
* [[1879]]: [[Emiliano Zapata]], meksika [[mestizo]], unu el la ĉefrolantoj de la [[meksika revolucio]] (m. [[1919]])
* [[1882]]: [[Ladislas Starevich]], pola
* [[1885]]: [[Gustav Schattat]], germana [[revizoro]] kaj esperantisto, aŭtoro de [[Esperanto]]-[[lernolibro]]j (m. ?)
* [[1893]]: [[Frits Faulhaber]], nederlanda domfarbisto, tradukisto de ''[[La Laborista Esperantismo]]'' de [[Eŭgeno Lanti]], aŭtoro de ''[[Tra la Labirinto de la Gramatiko]]'', membro de la [[Akademio de Esperanto]] (m. [[1979]])
* [[1901]]: [[Ernest Orlando Lawrence]], usona fizikisto Nobelpremiita pro eltrovo de [[ciklotrono]] (m. [[1958]])
* [[1902]]: [[Saşa Pană]], rumana avangarda verkisto
* [[1902]]: [[Paul Dirac]], angla Nobelpremiita fizikisto kontribuinta al [[kvantuma mekaniko]], konata de la [[diraka ekvacio]] (m. [[1984]])
* [[1907]]: [[Benny Carter]], usona ĵazmuzikisto, trumpetisto, komponisto (m. [[2003]])
* [[1908]]: [[Chivu Stoica]], rumana politikisto, membro de la [[Rumana Komunista Partio]], ĉefministro (m. [[1975]])
* [[1915]]: [[Maria Rostworowska]], pola-perua historiistino, esploristino de [[indianoj|indianaj]] kulturoj apud [[Andoj]] (m. [[2016]])
* [[1916]]: [[István Tőkés]], rumania hungara reformita teologo, patro de [[László Tőkés]] (m. [[2016]])
Linio 127:
* [[1931]]: [[Roger Penrose]], angla [[matematika fiziko|matematika fizikisto]], [[filozofio de scienco|scienca filozofo]], [[Nobel-premio pri fiziko|Nobel-premiito pri fiziko]], laŭreato de la [[Wolf-Premio pri Fiziko|Wolf-Premio pri fiziko]]
* [[1935]]: [[Árpád Gál]], rumania hungara komponisto, dirigento (m. [[1972]])
* [[1935]]: [[Károly Veress (skulptisto)|Károly Veress]], rumania
* [[1937]]: [[Dustin Hoffman]], usona filma kaj teatra aktoro, konata de [[The Graduate|''La diplomito'']], [[Jeanne d'Arc (filmo)|''Jeanne d'Arc'']], ''[[La Parfumo – La Historio de Murdisto]]''
* [[1939]]: [[József Kötő]], rumania hungara teatrohistoriisto, politikisto ([[2015]])
* [[1940]]: [[Dennis Tito]], usona entreprenisto kaj la unua [[kosmoturismo|kosmoturisto]]
* [[1946]]: [[Dariusz Rosati]], pola ekonomikisto kaj politikisto
* [[1946]]: [[György Vida]], rumania hungara arthistoriisto kaj artkritikisto, filo de [[Géza Vida]]
* [[1947]]: [[Károly Krajnik-Nagy]], rumania hungara ĵurnalisto, redaktoro, tradukisto
Linio 161:
* [[1824]]: [[Friedrich August Wolf]], germana [[Klasika Filologio|klasika filologo]] kiaj spertulo pri malnovaj kulturoj (n. [[1759]])
* [[1827]]: [[George Canning]], brita diplomato, ĉefministro (n. [[1770]])
* [[1847]]: [[Samuel Linde]], pola [[leksikografo]]
* [[1884]]: [[Miroslav Tyrš]], ĉeĥa [[arthistoriisto]]
* [[1897]]: [[Jacob Burckhardt]], svisa pioniro de [[kulturo|kultur]]historio, [[historiografio|historiografo]] verkinta pri [[civilizo]] de [[renesanco]] (n. [[1818]])
* [[1897]]: [[Antonio Cánovas del Castillo]], ĉefministro de Hispanio (n. [[1828]])
Linio 178:
* [[1944]]: Mortfalintoj en la [[ribelo de Varsovio]]:
* [[Juliusz Kaden-Bandrowski]], pola ĵurnalisto, verkisto kaj infanteria [[kapitano]], sekretario de [[pola literaturo|Pola Akademio de Literaturo]] (n. [[1885]])
* [[Antoni Szczęsny Godlewski]],
* [[1947]]: [[Anton Denikin]], rusa generalo, unu el komandantoj de la [[Blanka armeo]] (n. [[1872]])
* [[1950]]: [[Aladár Schöpflin]], hungara literaturkritikisto (n. [[1872]])
Linio 193:
* [[2003]]: [[Antonis Samarakis]], [[greka literaturo|novgreka verkisto]] tradukita al pli ol 30 lingvoj (n. [[1919]])
* [[2004]]: [[Fay Wray]], usona aktorino, konata de filmo pri [[King Kong]] (m. [[1907]])
* [[2004]]: [[Eva Kemlein]], germana fotistino
* [[2005]]: [[Wiesław Kotański]], pola japanologo, monda aŭtoritato pri ''[[Koĝiki]]'', aŭtoro de ''Japana Antologio'', distingita per [[Ordeno de la Leviĝanta Suno]] (n. [[1915]])
* [[2008]]: [[Ildikó Kudelász]], rumania hungara aktorino, deklamistino, teatrokritikistino (n. [[1926]])
Linio 199:
* [[2012]]: [[Attila Palkó]], rumania hungara etnografo, lokhistoriisto (n. [[1922]])
* [[2019]]: [[Jean-Pierre Mocky]], franca reĝisoro, scenaristo, aktoro kaj produktoro, konata de la filmo ''[[À mort l’arbitre (filmo)|Morton al arbitraciisto]]'' (n. [[1933]])
* [[2020]]: [[Pedro Casaldáliga]], brazila episkopo
== Specialaj tagoj kaj festoj ==
* [[Liturgia jaro|Festoj kaj rememoroj]] en [[Katolika Eklezio]]:
** [[Sankta Dominiko]], hispana [[presbitero]], fondinto de [[dominikanoj]]
** [[Ceferino Giménez Malla]], la unua [[beatigo|beatigita]] [[cigano]]
* [[Internacia Kato-Tago]], de 2002
* [[Pollando]]: Granda Tago de [[Abelo]]j, de 2013
Linio 223:
[[Kategorio:Almanako]]
[[Kategorio:Aŭgusto|08]]
[[Kategorio:8-a de aŭgusto| ]]
| |||