Laissez-faire: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
Linio 2:
'''''Laissez-faire''''' (franca prononco: [lɛsefɛʁ]; el {{lang-fr|laissez faire|lit=lasu fari}}) estas [[ekonomio|ekonomia sistemo]] en kiu transakcioj inter privataj grupoj de personoj estas liberaj el aŭ preskaŭ liberaj el ajna formo de ekonomia intervenismo kiel regularoj aŭ [[subvencio]]j. Kiel sistemo de pensaro, ''laissez-faire'' baziĝas sur la [[aksiomo]]j<ref name="Gaspard, Toufick 2004"/> ke individuo estas la baza unuo en la socio kaj havas naturan rajton al libero; ke la fizika ordo de naturo estas harmonia kaj mem-regulanta sistemo; kaj ke [[korporacio]]j estas kreitaĵoj de la [[ŝtato]] kaj tiel la cicitanoj devas rigardi ilin de proksime pro ties klinemo al la rompo de la [[Adam Smith|Smith-a]] spontanea ordo.<ref>Adam Smith, [http://www.ibiblio.org/ml/libri/s/SmithA_WealthNations_p.pdf ''Wealth of Nations''], p. 52: "The exclusive privileges of corporations, statutes of apprenticeship, and all those laws which restrain, in particular employments, the competition to a smaller number than might otherwise go into them, have the same tendency, though in a less degree. They are a sort of enlarged monopolies, and may frequently, for ages together, and in whole classes of employments, keep up the market price of particular commodities above the natural price, and maintain both the wages of the labour and the profits of the stock employed about them somewhat above their natural rate."</ref>
 
Tiuj aksiomoj konstituas la bazajn elementojn de la pensaro ''laissez-faire''. Alia baza principo tenas, ke la merkatoj estu [[Konkurenco|konkurencaj]], regulo kiun la fruaj defendantoj de ''laissez-faire'' ĉiam emfazis.<ref name="Gaspard, Toufick 2004"> Gaspard, Toufick. A Political Economy of Lebanon 1948–2002: The Limits of Laissez-faire. Boston: Brill, 2004. ISBN 978-9004132597 </ref> Kun la celo maksimumi la liberon kaj permesi, ke la merkatoj mem-reguligu, la fruaj defendantoj de ''laissez-faire'' proponis ''impôt unique'' (ununuran imposton, laŭ nemoveblaĵoj, simile al [[Georgismo]]) por anstataŭi ĉiujn impostojn kiujn ili vidis kiel damaĝaj al la bonfaro punante la [[Produkto|produktadon]].<ref>{{cite web|last1=Gaffney|first1=Mason|title=The Taxable Surplus of Land: Measuring, Guarding and Gathering It|url=http://schalkenbach.org/on-line-library/works-by-m-mason-gaffney-2/the-taxable-surplus-of-land-measuring-guarding-and-gathering-it/|access-date=9a de Decembro 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20150510094457/http://schalkenbach.org/on-line-library/works-by-m-mason-gaffney-2/the-taxable-surplus-of-land-measuring-guarding-and-gathering-it/|archive-date=10a de Majo 2015|url-status=dead}} {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20150510094457/http://schalkenbach.org/on-line-library/works-by-m-mason-gaffney-2/the-taxable-surplus-of-land-measuring-guarding-and-gathering-it/ |date=2015-05-10 }}</ref>
 
Proponantoj de ''laissez-faire'' argumentas, ke por kompleta separado de la registaro disde la ekonomia sektoro.<ref>Quick Reference Handbook Set, Basic Knowledge and Modern Technology (reviziita) de Edward H. Litchfield, Ph.D</ref> La frazo ''laissez-faire'' estas parto de pli granda franclingva frazo kiu laŭvorte estas tradukebla al "lasu [ĝin/ilin] fari", sed en tiu kunteksto la frazo kutime signifas "lasu ĝin esti" kaj "lasu ĝin pasi."<ref>[http://www.businessdictionary.com/definition/laissez-faire.html "Laissez-faire"] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20150927104045/http://www.businessdictionary.com/definition/laissez-faire.html |date=2015-09-27 }}, ''Business Dictionary''.</ref> ''Laissez-faire'' [[kapitalismo]] ekpraktikiĝis meze de la 18-a jarcento kaj estis plue popularigita per la verko de [[Adam Smith]] nome ''[[The Wealth of Nations]]''.<ref> Edward H. Litchfield. "Quick Reference Handbook Set, Basic Knowledge and Modern Technology" (reviziita eld.).</ref><ref>{{cite web |title=Adam Smith |url=https://www.britannica.com/biography/Adam-Smith/The-Wealth-of-Nations |website=[[Encyclopædia Britannica]] |access-date=12a de Aprilo 2020}}</ref> Ĝi estis hegemonia ĉefe en Britio kaj en Usono en la 19a jarcento. Asocia kun [[kapitalismo]] en la komuna uzado, estas tamen ankaŭ ne-kapitalismaj formoj de ''laissez-faire'', kiel kelkaj formoj de merkata socialismo.
 
==Notoj==