Lingva justeco: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
de lingva diverseco kaj lingvaj rajtoj |
Rescuing 2 sources and tagging 2 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
||
Linio 1:
'''Lingva justeco''' estas relative nova, sed kreskanta interfaka studkampo: [[politika filozofio]]<ref>(en) Helder De Schutter, ''[https://www.researchgate.net/publication/248904677_Language_policy_and_political_philosophy_On_the_emerging_linguistic_justice_debate Language policy and political philosophy: On the emerging linguistic justice debate]'', ''en ;'' [[Language Problems and Language Planning]], 31(1):1-23, januaro 2007.</ref><ref>(en) Peter Ives, 2014, ''[https://core.ac.uk/download/pdf/144470617.pdf De-politicizing language: obstacles to political theory’s engagement with language policy]'' (pdf), Springer</ref>, [[ekonomiko]]<ref>(en) [[Bengt-Arne Wickström]], 2017, [https://www.projekte.hu-berlin.de/de/oekonomie-und-sprache/publikationen/bericht-17-1 ''An economics approach to language policy and linguistic justice'']{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, Research group “Economics and language”, Humboldt Universität zu Berlin.</ref>, [[socilingvistiko]], [[interlingvistiko]], [[esperantologio]], [[lingvaj rajtoj]], edukadscienco ktp.
Dum kelkaj teorioj interesiĝas pri la subtenado de [[lingva diverseco]], aliaj donas plian gravecon al aliaj temoj, kiel egaleco de ŝancoj aŭ al la diversgrada redukto de malegalecoj pere de [[Lingva justeco#Esperanto kaj lingva justeco|Esperanto]] aŭ de la [[La angla|angla]] kiel [[Lingvafrankao|lingvafankao]].
== Difino de lingva justeco ==
Ne ekzistas en la scienca literaturo iu ĝenerala difino de 'lingva justeco'. Ĉar neniu normiga teorio de justeco ekzistas, la kampo de lingva justeco ankaŭ restas dividita rilate al la difino aro de normigaj gvidlinioj kiuj konsistigus justecon inter parolantoj de malsamaj lingvoj<ref name=":0">(fr, en) Laudan Vaezmir, [https://padl-lrsp.uottawa.ca/sites/default/files/images/stories/Publications_and_Media/LinguisticJustice.pdf Langues et justice] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20190115075905/https://padl-lrsp.uottawa.ca/sites/default/files/images/stories/Publications_and_Media/LinguisticJustice.pdf |date=2019-01-15 }} p. 4, 30 (pdf).</ref>.
En la raporto "''Linguistic Justice: An Interdisciplinary Overview of the Literature''"<ref>Alcalde, Javier. Linguistic Justice: An Interdisciplinary Overview of the Literature (2015). Amsterdam Working Papers in Multilingualism #3. 2015, 27-96. [http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2630104 SSRN].</ref>, Javier Alcalde celas doni interdisciplinan analizan superrigardon al la nocio de “lingva justeco” kaj pli ĝenerale al justeco en multlingvaj kuntekstoj. Ĝi plej forte fokusiĝas je politika filozofio, sed ĝi ankaŭ prezentas plurajn kontribuojn el [[ekonomiko]], [[Sociolingvistiko|socilingvistiko]], [[interlingvistiko]] kaj [[juro]]. La celo de la raporto estas nek pritraksi la internan konsekvencecon de alternativaj (ofte kontrastaj) teorioj, nek peni trovi komunan grundon inter ili. Ĝia celo estas emfazi la politikajn rekomendojn kiuj fontas el diversaj aliroj. La raporto ankaŭ pridiskutas kiel diversaj teorioj aŭ aliroj al lingva justeco aplikiĝis al la kazo de la mastrumado de [[multlingvismo]] en la [[Eŭropa Unio]]<ref>Lastatempaj publikigaĵoj, [https://www.esperantic.org/wp-content/uploads/2018/12/IpI_106_Final.pdf Informilo por interlingvistoj], p. 14, 28-a jaro (tria serio) | n-ro 106 (1/2019) | ISSN 1385-2191.</ref>.
Linio 19:
== Esperanto kaj lingva justeco ==
La internacia lingvo Esperanto naskiĝis ĝuste por ebligi pli justan komunikadon kaj redukti la malegalecon inter parolantoj de grandaj kaj malgrandaj lingvoj<ref>(ar, en, eo, pt, ru, zh) [http://www.linguistic-rights.org/eo/intervenoj_che_UN.html Defendu viajn lingvajn rajtojn! Ni helpos vin], lingvaj-rajtoj.org</ref><ref>(en) ''[http://jki.amu.edu.pl/files/JKI-12-2017[1].pdf Esperanto and linguistic justice]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}'', Language Communication Information (JKI), JKI-12-2017[1], paĝoj 142-143.</ref>.
En 2018 eldoniĝis verko en la angla ([[Language Policy and Linguistic Justice]]) al kiu kontribuis pluraj fakuloj kiuj scipovas Esperanton. Universala Esperanto-Asocio (UEA) pledas por lingva justeco kaj informas en plej eble multe da lingvoj pri lingvaj rajtoj pere de la retejo ''Linguistic Rights'' (lingvaj rajtoj) kaj diversaj [[Centro de Esploro kaj Dokumentado pri Mondaj Lingvaj Problemoj|CED]]-eldonaĵoj. Laŭ [[Esther Schor]] [[lingvaj homaj rajtoj]] rilatas al Esperanto ankaŭ en la senco ke konversacioj ebligitaj de Esperanto potenciale ebligis al ĝiaj uzantoj ekvilibrigi [[Homaj rajtoj|homajn rajtojn]] kaj ideojn de boneco je multe pli granda skalo ol eblas en mondo de suverenaj ŝtatoj kaj limigitaj internaciaj federacioj<ref>(eo) Esther Shor, Zamenhof kaj la liberala-komunuma debato, p. 32,, en: Esperantologio/Esperanto Studies, nova serio 1 (9), 2021, [[Novjorko]], CED * Novial, ISBN 9781595694096 - ISSN 1311-3496</ref>.
Linio 43:
== Eksteraj ligiloj ==
* [https://www.linguistic-rights.org Linguistic rights - Lingvaj rajtoj] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20210223144248/http://linguistic-rights.org/ |date=2021-02-23 }} (UEA)
==Vidu ankaŭ==
| |||