Treblinka (ekstermejo): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Treblinka Concentration Camp sign by David Shankbone.jpg|eta|220px|dekstra|Ŝildo de la stacidomo de Treblinka, ekspoziciata nun en [[Jad Vaŝem]]]]
[[Dosiero:WW2-Zagłada-Żydów-Polska.png|eta|La naziaj [[ekstermejo]]j kaj [[koncentrejo]]j sur la tereno de la okupita Pollando (1939–1945)]]
[[Dosiero:Minsk-Treblinka.JPG|eta|220px|dekstra|Memoraĵo de Treblinka]]
[[Dosiero:Treblinka memorial.jpg|eta|220px|dekstra|Memoraĵo de Treblinka]]
{{Koord|52|37|35|N|22|2|49|O|montru=titolo}}
'''Treblinka''', estis la nomo de du naziaj ejoj, [[koncentrejo]] kaj [[ekstermejo]], la dua plej grava post la koncentrejo [[Auschwitz]] ([[Aŭŝvico (koncentreja komplekso)|Aŭŝvico]]) en la [[okupado|okupataokupita]] Eŭropo.
 
UnuaLa unua ejo konstruita en [[1941]] kiel laborejo por krimakuzitoj situis je cento da kilometroj nordoriente de [[Varsovio]] <ref>[http://encarta.msn.com/dictionary_1861721650/treblinka.html Laŭ Encarta] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20091106050503/http://encarta.msn.com/dictionary_1861721650/Treblinka.html |date=2009-11-06 }}, la ejo situis je kelkaj 60 [[mejlo]]j, tio estas 97 kilometroj, de la pola ĉefurbo.</ref>, proksime de la urbo Małkinia <ref>Eugen Kogon, Hermann Langbein, Adalbert Ruckerl, ''Les chambres à gaz secret d'état'' (La gazejojgasumejoj, ŝtatsekretojŝtatsekreto), Paris, Editions de Minuit, 1984, p. 147</ref> , en la [[okupado|okupataokupita]] [[Pollando]].
 
Iom malpli ol jaro post la malfermo de tiu ejo, kiu estis poste konata sub la nomo de Treblinka 1, dua ejo estis konstruita, kiu rapide iĝis grava ilo en la plano pri [[holokaŭsto|ekstermado de judoj]] elpensita de la [[nazia Germanio|tria imperio]]. Treblinka 2, konstruita de germanaj entrepenoj dungintaj judajn kaj polajn malliberulojn, iĝis ekstermejo por la [[judoj]] el la centra [[Eŭropo]]. Je ĉirkaŭ du kilometroj de la unua ejo, Treblinka 2 iĝis rapide la plej granda ekstermejo en [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]], kie estis [[murdo|murditaj]] judoj de polaj [[geto]]j kaj ankaŭ de [[Protektorato Bohemio kaj Moravio]], [[Slovaka ŝtato]], [[Aŭstrio]], [[Jugoslavio]], [[Grekio]] kaj [[Germanio]]. Ĉi tie pereis ĉirkaŭ 2 mil [[ciganoj]]. NombroLa nombro de la [[viktimo]]j de Treblinka atingis verŝajne 800 mil personojn. Inter ili estis [[Lidja Zamenhof]] kaj [[Janusz Korczak]] kun siaj infanoj el la [[Domo de Orfoj]].
 
== Vidu ankaŭ ==
Linio 24:
* Gitta Sereny, ''Au fond des ténèbres'' (Funde de la malheloj), éd. Denoël. La aŭtoro intervjuis Franz Stangl plurfoje en la malliberejo, kie li atendis sian verdikton.
* Richard Glazar, ''Trap With a Green Fence'', (Kaptata de la verda barilo, ekzistas ankaŭ en la germana: ''Falle mit dem grünen Zaun''). La aŭtoro, naskiĝinta en Prago en 1920 kaj supervivanto de Treblinka, esprimiĝis ankaŭ per la filmo ''Shoah'' de Claude Lanzmann.
* [[Samuel Willenberg]], ''Révolte à Treblinka'' (Ribelo ĉe Treblinka), éd. Ramsay. La verko estas atesto: la aŭtoro estas unu el la supervivantoj de la koncentrejo.
* [[Martin Gray]], ''Au nom de tous les miens'' (Nome de ĉiuj miaj). [[Aŭtobiografio]] romanigita en kiu la aŭtoro parolas pri tempo en Treblinka.
* [[Chil Rajchman]], ''Je suis le dernier juif'' (Mi estas la lasta judo). Aparta atesto de eskapinto de Treblinka, verkita antaŭ la fino de la milito.