Makabea dinastio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
eNeniu resumo de redakto
Linio 8:
}}
}}
[[Dosiero:Brockhaus_and_Efron_Jewish_Encyclopedia_e6_545-0.jpg|eta|Ilustraĵo de Haŝmonea monero. Sur la fronto: "La ĉefpastro Johano kaj la amiko de la judoj." Sur la dorso: du abundaj fundoj alfiksitaj kaj granata floro inter ili.]]
La '''Makabeoj''' ([[-166|166]]-[[-37|37]] a.K.) aŭ '''Hasmoneoj''' estis [[judoj|juda]] [[dinastio]] kiu regis fakte sendependan [[Judio]]n en [[Palestino]] inter [[-142|142]] kaj [[-67|67]] a.K. Ili ribelis kontraŭ [[Seleŭkio]] en [[-167]] per la nomita [[Makabea ribelo]] kaj liberigis [[Jerusalemo]]n mem en [[-164]] kaj Judion en [[-142]], sed poste perdis Judion al [[Romio]] en [[-67]]. La historio de la dinastio estas priskribita en la [[Libro Makabeoj|Libroj de la Makabeoj]]. La juda historiisto, [[Josephus]] estas alia grava fonto pri la Makabeoj, kvankam multaj dubas la verecon de liaj asertoj pro tio, ke li estis kunlaboranto kun la romianoj kontraŭ la judoj.
[[Dosiero:JanaeusCoinPhoto.jpg|eta|Monero de la tempo de Aleksandro Janaj. Fronto: Seleŭkida ankro. Kaj greka surskribo "BASILEWS ALEXANDROU", reĝo Aleksandro. Malantaŭa: ok-spoka rado, aŭ variaĵo de suno kaj pluvo. Antikva hebrea surskribo "Jonatano la Reĝo"]]
[[Dosiero:Amman_BW_10.JPG|eta|En la [[Manuskriptoj de la Morta Maro|Morta Maro-Volvlibroj]], kiuj datiĝas al la dua kaj unua jarcentoj a.K., estas unuaj skribaj atestoj pri juda kulturo (aŭ parto de ĝi) en la Hasmona periodo. Sur la bildo estas eltiraĵoj de Scroll 4Q175 - Ekspozicio ĉe la Jordana Muzeo de Arkeologio en Amano]]
La '''Makabeoj''' ([[-166|166]]-[[-37|37]] a.K.) aŭ '''HasmoneojHaŝmoneoj''' estis [[judoj|juda]] [[dinastio]] kiu regis fakte sendependan [[Judio]]n en [[Palestino]] inter [[-142|142]] kaj [[-67|67]] a.K. Ili ribelis kontraŭ [[Seleŭkio]] en [[-167]] per la nomita [[Makabea ribelo]] kaj liberigis [[Jerusalemo]]n mem en [[-164]] kaj Judion en [[-142]], sed poste perdis Judion al [[Romio]] en [[-67]]. La historio de la dinastio estas priskribita en la [[Libro Makabeoj|Libroj de la Makabeoj]]. La juda historiisto, [[Josephus]] estas alia grava fonto pri la Makabeoj, kvankam multaj dubas la verecon de liaj asertoj pro tio, ke li estis kunlaboranto kun la romianoj kontraŭ la judoj.
 
[[Jehuda Makabeo]] fondis la dinastion en [[-166]], sed regis nur kun la titolo ''[[kohen gadol]]''. [[Aristobulo la 1-a]] estis la unua, kiu ekuzis la titolon "reĝo". La dinastio atingis la pinton de sia potenco teritorie sub [[Aleksandro Janeo|Aleksandro Janneo]] ĉirkaŭ [[-76]]. [[Antigono]] estis la lasta reĝo kaj estis mortigita de [[Antonio]] en [[-37]].
 
==Nomo==
"Makabeoj" estas la [[Biblio|biblia]] nomo por la [[dinastio]]. La [[grekoj]] nomis ilin la "HasmoneojHaŝmoneoj".
 
==Makabeoj kaj judismo==