Unuiĝo de Italio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.8
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Italy Italian-unification 1815 1870.jpggif|eta|350px348x348ra|La unuiĝo de Italio]]
La '''unuiĝo de Italio''' estis la historia procezo kiu laŭlonge de la [[19-a jarcento]] klopodis la unuiĝi de la diversaj ŝtatoj en kiuj estis dividita la [[Itala duoninsulo]], en sia plej parto ligitaj al reĝaj familioj konsiderataj "ne italaj" kiel la [[Habsburgoj]] aŭ la [[Burbono (dinastio)|Burbonoj]]. Ĝi okazis en la kultura kunteksto de la [[romantikismo]] kaj la aplikado de la [[naciismo|naciisma]] ideologio, kiu klopodas la identigon de [[nacio]] kaj [[ŝtato]]. Oni konas ĝin ankaŭ per la nomo '''il Risorgimento''' (''renaskiĝo'' en [[itala lingvo|itala]]), aŭ eĉ kiel la '''itala reunuiĝo''' (konsiderante, maltaŭge, ke ekzistis antaŭa unuiiĝo, retroirante al [[Romio]]).
 
Linio 7:
 
== Rilatoj inter Italio kaj Sankta Seĝo (Vatikana Urbo) ==
[[Dosiero:Italy unification 1815 1870.jpg|eta|350px|La unuiĝo de Italio]]
Ĉar la unuiĝo de Italio devis, por sin realigi, okupi la teritoriojn de la Papa Ŝtato, kaj do de Urbo (Romo), tio generis fortan la longan kontraston kaj kverelon inter la nova Itala Ŝtato kaj La Sankta Seĝo (Vatikano) en Romo. La kverelo kaj konstrastoj ĉesis, je nivelo jura, kun la Lateranaj Paktoj de 1929 (el kiuj naskiĝis la nova ŝtato "Ŝtato de la Vatikana Urbo") kaj sinsekva revizio de la [[Konkordato]](1984), sed restis ĉiam diatribo kaj malharmonio rilate interpretojn de la faktoj de la okupo de Romo de 1870: la diversa interpreto, pri la fakto kaj rezulto kaj pri eblo reakordiĝi, daŭrigis eĉ se nivele de du historiistaj fluoj kaj franĝoj kaj ekstremismaj (ambaŭflankaj) kaj laikistaj. Evento nova, sed ne tute nenatendita, kontribuis montri la novajn sentojn inter la du ripoj de la rivero Tevere: la ĉiujare la nacio festas per civila cerimonio la 20an de septembro tago de la okupo de la Urbo; nu, en la ceremonion de 2010 partoprenis ankaŭ vatikana ŝtatsekretario, kardinalo Tarcisio Bertone kune kun la respublika Prezidento Giorgio Napolitano. Dum tiu reremonio, la kardinalo montris simpation al la ceremonia rito kaj fine legis la jenan preĝon kiel signo de repacigo kaj reamikiĝo kaj rekonfirmo de kunlaborado:<ref> Ĉiopova kaj eterna Dio, al Vi leviĝu la laŭdo kaj danko pro tio ke Vi ĉiam gvidas la eventojn de la historio al la fina punkto de savo kaj paco. Ni kontemplas la verkon de Via Providenco kiu mirige disvolviĝis ankaŭ en tiu ĉi Urbo kaj en ĉi tiu tero de Italio por redoni konkordon de celoj kie jam venkis kontrasto.<br />