1-a de decembro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e ĉefa kategorio
→‎Eventoj: Andrés Manuel López Obrador iĝis prezidento
Linio 27:
* [[1913]]: Malfermo de la [[Metroo de Bonaero]], la plej malnova [[metroo]] en [[Latin-Ameriko]]
* [[1913]]: [[Ford Motor Company]] enkondukis unuan moveblan [[montoĉeno]]n
* [[Unua mondmilitoMondmilito]]:
** [[1916]]: Eniro de [[Polaj Legioj (1914-1918)|Polaj Legioj]] en [[Varsovio]]n - depost la [[novembra ribelo]] unuafoje aperis [[soldato]]j en polaj [[uniformo]]j
* [[1918]]: [[Dua Pola Respubliko]]: (intermilita) [[Pola Popola Partio]] (PSL) - PSL "Lewica" ([[Maldekstro (politiko)|Maldekstro]]) ligiĝis kun PSL "Piast"
Linio 44:
* [[1934]]: Unua sekretario de [[Sankt-Peterburgo|Leningrada]] partia organizaĵo, membro de [[Politburoo]] de la [[Komunista Partio de Sovetunio]], [[Sergej Kirov]] pereis en atenco, kiu iĝis preteksto por la [[Granda purigo|Granda Teroro]]
* [[1935]]: [[turkoj|Turkaj]] virinoj akiris siajn politikajn rajtojn
* [[Dua mondmilitoMondmilito]]:
** [[1939]]: [[Germana okupado de Pollando]]: [[okupado|okupacia]] germana regopovo ordonis al ĉiuj [[judoj]] en [[Varsovio]] pli ol 12 jaraj porti brakbendojn kun la [[stelo de Davido]] kune kun marko de [[vendejo]]j kaj entreprenejoj, sub minaco de mallibero; [[Militkrimo]]j: [[Ordnungspolizei|germana polico]] pafmortigis en la [[koncentrejo]] en [[Poznań]] 7 polojn kaj 29 malliberulojn el [[Gostynin]]; el [[Przasnysz]] germanoj forveturigis 3 mil judojn ĝis la soveta [[landlimo]] devigante ilin transpaŝi ĝin; en [[Varsovio]] aperis "Wiadomości Polskie" (Sciigoj de Pollando) - eldonata de [[Servo al Venko de Pollando]]-[[Asocio de Armita Batalado]], komence multobligata kaj de januaro 1940 presata; en [[Parizo]] fondiĝis Pola [[Universitato]] Eksterlanda kun du [[fakultato]]j: humanisma kaj [[juro|jura]]-[[ekonomiko|ekonomia]], solene malfermita de [[rektoro]] [[Oskar Halecki]] - [[lekcio]]j komenciĝis januare 1940 (samjare ĝi translokiĝis al [[Londono]]); ĉi tage en [[Litovio]] en 7 internigejoj por [[poloj]] restis 9054 personoj, en tio 1160 [[oficiro]]j de Pola Militistaro kaj 534 oficiroj de polico; sovetaj regopovoj malliberigis en [[Ostaŝkov]] 5033 polajn policanojn kaj 263 oficirojn de Pola Militistaro kaj en [[Kozelsk]] 4727 polajn [[militkaptito]]jn; Rekrutiga Oficejo de [[Waffen-SS]] establiĝis; [[Finnlando]]: en [[Helsinko]] kreiĝis registaro de nacia unueco kun ĉefministro [[Risto Ryti]] kaj [[ministro pri eksteraj aferoj]] [[Väinö Tanner]], en [[Terijoki]] establiĝis registaro de Popola Finna Respubliko kun prezidanto [[Otto Wille Kuusinen]]
** [[1940]]: Regopovoj de [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] decidis pri establo de Konstrua Servo en ĜG; en [[Poznań]]-regiono ekzistis 240 germanaj [[lernejoj]] por polaj infanoj kun 69 352 lernantoj kaj 510 helpaj instruistoj; [[Kardinalo ŝtatsekretario]] de [[Vatikano]] en letero al delegito de [[Apostola Seĝo]] en [[Vaŝingtono]] skribis, ke germanaj regopovoj malhelpas al [[Romkatolika Eklezio]] helpi al la pola nacio
** [[1942]]: En [[koncentrejo]] en [[Aŭŝvico]] restis 30 633 registritaj malliberuloj, en tio 14 477 judoj, 8725 poloj, 3216 ĉeĥoj, 1018 germanoj kaj 3197 personoj de alia [[nacieco]]; [[Militkrimo]]j: taĉmentoj de [[SS (organizaĵo)|SS]] kaj germana polico [[pafekzekutado|pafekzekutis]] 40 personojn de [[malliberejo]] en [[Kielce]], kaj en Przewrotne apud [[Głogów Małopolski]] 6 polojn kaj 5 judojn; germanoj [[ekzekuto|ekzekutis]] en varsovia [[Pawiak]] 8 personojn; en [[Lodza geto]] germanoj apartigis [[koncentrejo]]n por polaj [[infano]]j (2-16 aĝaj) el [[orfo|orfejoj]] kaj edukejoj, kiuj laboris 12 horojn tage kaj anstataŭ nomoj havis numerojn - el ĉ. 5000 travivis 900 infanoj; [[Polaj Armitaj Fortoj en Okcidento]] konsistis el 62 082 personoj
** [[1943]]: Polico[[Militkrimo]]j: germana polico pafmortigis apud Zdzianna (proksime al [[Drohobiĉ]]) 59 personojn, sur ruinoj de [[varsovia geto]] 30 polojn, en Szymanów ([[distrikto Sochaczewski]]) 20, venĝe pro eksplodigo de trajno; en [[Teherano]] finiĝis la konferenco de gvidantoj de Sovetunio, Usono kaj Britio [[Josif Stalin]], [[Franklin D. Roosevelt]] kaj [[Winston Churchill]] - oni interkonsentis pri la pola okcidenta [[landlimo]] laŭ [[Odro]], alligo al [[Pollando]] de [[Orienta Prusio]], tamen sen [[Kaliningrado]] kun ties ĉirkaŭaĵoj; komandantaro de sovetaj [[partizano]]j invitis al labora kunsido komandantojn de polaj taĉmentoj de la [[Pola Enlanda Armeo]] en Arbaro de Naliboki ([[Minska regiono]]) kaj perfide ilin arestis
** [[1944]]: [[Militkrimo]]j: [[Ordnungspolizei|Germanagermana polico]] pafmortigis en distrikto Stopnicki dufoje po 11 personoj; [[Gestapo]] en [[Lodzo]] notis ke poloj bone scias pri karaktero de eldonata de [[okupado|okupantaj]] regopovoj revuo "Nowy Czas" (Nova Tempo), maskigita kiel periodaĵo de [[Pola Partizana Ŝtato|pola subtera movado]]; [[Pola Rezistomovado]]: en malliberejo en la [[kastelo de Lublin]] estis ekzekutita komandanto de partizana taĉmento [[kapitano]] Konrad Schmeding "Młot"; taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] konkeris armilmagazenojn de fabriko en [[Olkusz]]; al nova [[koncentrejo]] en Hailfingen ([[distrikto Tübingen]]) alvenis 600 malliberuloj, en tio poloj kaj judoj de [[Stutthof]], [[Lodzo]], Straszyn, [[Starachowice]] kaj [[Działdowo]]; nombro de poloj restantaj en [[Svedio]] estis 1100; liberigantaj [[Strasburgo]]n [[Aliancanoj]] malkovris subteraĵe de la [[Anatomio|Anatomia]] Instituto de [[Universitato de Strasburgo|Reichsuniversität Straßburg]] 86 tranĉitajn kaj kripligitajn korpojn por malebligi identigon de la [[viktimo]]j de anatomiaj esploroj de kuracisto August Hirt; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: en [[Slovakio]] trupoj de 4-a Ukraina Fronto okupis [[Trebišov]]; ordono de [[Popolkomisaro]] pri Internaj Aferoj de [[Sovetunio]] starigi Ĉefan Direktejon pri batalo kontraŭ banditismo, i.a. kun la tasko kontraŭbatali la "naciisman subteran movadon" en Okcidenta [[Ukrainio]] kaj [[Baltio]]
* [[1944]]: [[Usono]]: premiero de la [[Konĉerto por orkestro (Bartók)|konĉerto por Orkestro]] - komisiita de [[Béla Bartók]], muzika direktoro de la [[Bostona Simfonia Orkestro]], al Sergej Kusevickij
* [[1945]]: Dua [[soveta okupado de Pollando]]: loĝantoj de [[Grójec]] atakis lokan [[malliberejo]]n por liberigi politikajn malliberulojn, al kio akre reagis [[stalinismo|stalinisma]] Ministerio de Publika Sekureco - la okazintaĵo famiĝis en la tuta lando
Linio 91:
* [[2016]]: [[Maha Vajiralongkorn]], unusola filo de mortinta oktobre [[Bhumibol Adulyadej]], iĝis nova reĝo de [[Tajlando]], alprenante la nomon ''Rama la 9-a''
* [[2016]]: En [[Gambio]] prezidentan baloton gajnis [[Adama Barrow]], venkante regantan de pli ol 20 jaroj [[Yahya Jammeh]]
* [[2018]]: [[Andrés Manuel López Obrador]] iĝis [[prezidanto de Meksiko]]
 
== Esperantujo ==