Ĥanuko: Malsamoj inter versioj

|kutimoj = Ĉiuvespere bruligado de ĥanukaj kandeloj. Kantado de ĥanukaj kantoj, kiel estas ''Ma'oz Cur''. Recitado de halelo. Estas manĝataj solenaj manĝaĵoj kaj manĝaĵoj frititaj en oleo, kiel estas terpomaj [[patkuko]]j (''latkeslatke''-oj) kaj [[benjeto]]j ("sufganijot"). Estas ludata ludo kun [[turbo]] ("drejdel"o) kaj kvankam ne estas tradicie, en kelkaj landoj estas ankaŭ donataj ĥanukaj donacoj.

'''Ĥanuko'''<ref>[https://vortaro.net/#Ĥanuko vortaro.net]</ref> (''Lumfesto'' - '''חנוכה''' [ĥanuka'] en la [[hebrea lingvo]] kaj '''חנוכה''' [ĥani-ke] en la [[jida lingvo|jida]]) estas [[judismo|juda]] festo celebrata postok tagojn komence de la sunsubiro de la 24-a de [[kislevo]] (variaj tagoj en [[decembro]] aŭ la fino de [[novembro]] laŭ la [[Gregoria kalendaro]]). Ĝi estas nomatakromnomata "la festo de lumoj", ĉar ĝi memorigas la [[Miraklo|miraklon]] de tiam, kiam [[oleo]] por unu tago daŭris ok [[tago]]jn en la [[lampo]] (''[[menoro]]'') de la [[Templo de Jerusalemo]], laŭ la libroj pri la [[Makabeoj]] (troveblaj en la [[Septuaginto]], sed ne en la hebrea [[Masora Biblio]]).

Oni manĝas specialajn manĝaĵojn ([[benjeto]]j, [[Terpomo|terpomaj]] [[patkuko]]j, kaj ĉokoladaj moneroj ["gelt"oj]), ludas specialajn ludojn ([[turbo]]j) kaj lumigas specialan kandelaron. Kontraŭe al la nacia kaj religia simbolo de sepkandela [[menoro]], la ĥanuka [[Kandelingo|multkandelingo]] havas entutte naŭ [[Kandelo|kandelojn]], po unu por ĉiuj el ok tagoj de la origina evento plus unu "ĉefkandelo", kiu nomiĝas la "ŝamas" aŭ "ŝamaŝ", kiu brigias je ĉiuj ok tagoj de la festafesto kaj servas por bruligi la aliajn.

Male al la aserto de kelkaj, ''Ĥanuko' '' ne iĝis la [[kristanismo|kristanisma]] [[Kristnasko]], kvankam tiu estas proksima tempe; la 25-a de decembro estis origine en [[mitraismo]] "la naskiĝtago de la nevenkita suno" (''dies natalis solis invicti''), kaj la kristana eklezio transformis tiun sunnaskon en kristnaskon. Alia miskredo estas ke Ĥanuko estas nur "juda Kristnasko", sed ĉi tio ne estas vera. Ĝi estas tute aparta festo, kiu estas proksima al la Kristnaska festo.

La festo ''Ĥanuko ''okazosokazis inter sunsubiro de la [[22-a de decembro]] de [[2019]] kaj sunsubiro de la [[30-a de decembro]] de [[2019]]. En [[2020]], ĝi komenciĝoskomenciĝis la [[10-an de decembro]]; en [[2021]], la [[28-an de novembro]]. La kialo por ĉi tiu diverseco inter datoj de jaroj, estas ke la datoj Ĥanuko baziĝas sur la [[juda kalendaro]], ĝi okazas ĉiujare la 25-an de kislevo ĝis la 2-a de Teveto.