Beta Israel: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
falaŝa
Diversaj lingvaj ĝustigoj.
Linio 1:
[[Dosiero:V05p329001 Falashas.jpg|eta|250px|<center>vilaĝo ''Balankab'' de ''Beta-Israel''-anoj. H. A. Stern, ''Wanderings Among the Falashas in Abyssinia'', Londono 1862]]
La komunumo nomata '''Beta Israel''', kio en la [[hebrea]] havas la signifon "domo de [[Israelo]]" aŭ "komunumo de Israelo", estas la tradicia [[juda]] komunumo de [[Etiopio]]. Temas verŝajne pri la nurasola antikva komunumo dade nigraj [[judoj]] en la mondo.
 
La etiopajetiopiaj judoj ofte estas nomataj de aliaj etiopianoj '''''falaŝa''''', kio signifas "eksterlandanoneksterlandano" en la [[amhara]] lingvo, de aliaj Etiopanoj. Tamen, la etiopajetiopiaj judoj mem konsideras tiun nomon ofenda.
 
Laŭ la legendo, ili devenas de la [[reĝino de Ŝeba]], kaj de [[SolomonoSalomono]]. La etiopajetiopiaj judoj certe vivas en Etiopio de tre longa tempo, ĉar ili tradicie ne konas la [[Talmudo]]n kaj ne konas la judajn festojn en kiuj oni rememoras la detruon de la unua kaj dua temploj en [[Jerusalemo]], do la Beta Israel dividiĝisapartiĝis de aliaj judoj antaŭ tiuj okazaĵoj kaj la verkado de la Talmudo.
 
[[Dosiero:Falasha migration2.jpg|eta|maldekstra|250px|<center>Mapo de migradoj de ''Beta-Israel''-anoj]]
Linio 10:
[[Dosiero:Falash Mura kid.jpg|eta|250px|<center>Infano de ''Beta Israel'' atendanta por fari [[alija]] al Israelo. Etiopio, la [[17-an de julio]] [[2005]].]]
== Elmigrado al Israelo ==
En [[1984]]-[[1985]] dum la operaco «Moseo», [[Israelo]] alveturigis kelkmilkelkajn milojn da etiopajetiopiaj judoj. Poste etiopaetiopia registaro bremsis elmigradon, strebante interligi tiun kun liverado de israelaj armiloj. [[Usono]] kaj Israelo ĉiam okazigis subpremadonpremadon al ĝi por liberigi elmigradon.
 
En aprilo [[1990]], kiam la etiopaetiopia armeo spertis gravajn malvenkojn, la usona prezidantoprezidento [[George H. W. Bush]] sendis al la lando delegacion sub estrogvido de la eksa senatano de la ŝtato [[Minesoto]] ''Rudi Boshvic'' por intertrakti pri elveturigo de 16-18 miloj da etiopaj judoj. La 27-2828an de aprilo okazis renkontiĝo kun etiopajetiopiaj aŭtoritatoj, kaj usonanoj faris ĉion eblan por admoni la prezidantonprezidenton [[Mengistu Haile Mariam]] forlasi la landon. Matene la {{daton|21|majo}} li eksiĝis kaj fuĝis al [[Zimbabvo]].
 
Tuj poste la prezidantoprezidento George H. W. Bush petis la portempan prezidantonprezidenton [[Tesfaje Gebre Kidan]] permesi elveturigonelveturadon de la etiopajetiopiaj judoj. La 24-an kaj 25-an de majo ene de 35 horoj per aviadiloj el Adis-Abebo estis transportitaj al Israelo 14 mil da judojjudojn — tio nomiĝis la operaco «MoseoSalomono». Nur la {{daton|28|majo}}, post respektiva alvoko de Usono, trupoj de la Popola Fronto por la Liberigo de [[Eritreo]] eniris kaj rapide okupis sieĝitan de ili Adis-Abebon.<ref>''Evgenjev M.'' S blagoslovenija Vaŝingtona // Azija i Afrika segodnja. 1992. N 12. p. 16-18. {{eo}} (Je la beno de Vaŝingtono // Azio kaj Afriko hodiaŭ).</ref>
 
Tiel preskaŭ ĉiuj etiopiaj judoj, kiuj suferis pro la persekutado kaj politika subpremo, estis portitajtransportitaj de Etiopio al Israelo de la israela registaro, kaj ili ankoraŭ vivas tie.
 
== Vidu ankaŭ ==