Lafo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
adaptis la resumon de la angla artikolo "Lava" |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.5 |
||
Linio 4:
'''Lafo''' estas fandiĝinta [[roko]], [[magmo]] kiu estas elĵetita el la interno de ia [[planedo|planedo]], inkluzive [[Tero|Teron]], aŭ de ia [[luno]]. Magmon produktas interna varmo de planedo aŭ luno, kaj ĝi erupcias kiel lafo ĉe [[vulkano|vulkano]] aŭ tra fendo en la [[terkrusto]] aŭ lunkrusto. Ĝia temperaturo ĝenerale estas inter 700°C kaj 1200°C kiam ĝi elsputiĝas. Oni ofte nomas la solidan rokon, el posta malvarmiĝo, "lafo".
'''Lafofluaĵo''' estas moviĝanta elfluaĵo de lafo kiu kreiĝas dum neeksploda [[Erupcio (vulkano)|erupcio]]. Kiam ĝi ĉesas moviĝi, lafo solidiĝas iĝante [[magmorokaĵo]]. La vorton "lafofluaĵo" oni ofte mallogigas al "lafo". Kvankam lafo povas esti ĝis 100000 fojojn pli [[viskozeco|viskoza]] ol akvo, lafo povas flui longan distancon antaŭ ol malvarmiĝi kaj solidiĝi, pro ĝiaj atributoj [[tiksotropio]] kaj [[ŝera ŝarĝado|ŝera maldensiĝo]].<ref>{{cite journal |title=Transient phenomena in vesicular lava flows based on laboratory experiments with analogue materials |journal=Journal of Volcanology and Geothermal Research|volume=132 |issue=2–3 |pages=115–136 |doi=10.1016/s0377-0273(03)00341-x |last1=Pinkerton |first1=H. |first2=N. |last2=Bagdassarov |year=2004 |bibcode=2004JVGR..132..115B}}</ref><ref>{{cite web |url=http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=5970696 |title=Rheological properties of basaltic lavas at sub-liquidus temperatures: laboratory and field measurements on lavas from Mount Etna |publisher=cat.inist.fr |access-date=19 June 2008 |titolo=Arkivita kopio |alirdato=2020-12-10 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20151102084409/http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=5970696 |arkivdato=2015-11-02 }}</ref>
[[Erupcio (vulkano)|Eksploda erupcio]] produktas miksaĵon de [[vulkana cindro]] kaj aliaj pecoj nomitaj [[tefro]], anstataŭ lafofluaĵoj. La vorto "lafo" devenas de la [[itala|itala lingvo]] "lava" (napola aŭ kalabria dialekto), kaj probable de la [[latina]] vorto "lavare", kiu signifas lavi. <ref>https://www.etymonline.com/word/lava</ref>
| |||