Greußen: Malsamoj inter versioj

Laülegende post la Batalo de [[Burgscheidungen]] (531) [[frankonio|frankoniaj]] batalantoj eksetlis en la Greußen-valo kaj ĉirkaŭ en 730 [[Sankta Bonifaco]] fondis kapelon ''ĉe tri tilioj'' inter Greußen kaj Clingen. La unuaj veraj spuroj pri setlejo en la kerna urbo datumas ĉ. de la jaro 900. Dokumentoj atestas ke landgrafo starigis merkatejon en la 1250-a jaro. En 1319 la Hohnsteiner-grafoj enfeŭdigitis per ''Marktgruzen'' kaj en 1353 Greußen iĝis urbo. La grafoj de [[Schwarzburg]] ekposedantis en 1356. La urbanoj sekve rajtis starigi muraron, okazigi bazarojn, stampi proprajn monerojn kaj ekzerci la malaltan juĝadon. La [[Germana kavalira ordeno]], kiu havis sidejon ĉe Griefstedt, insistis pri konstruo de vejro ueste de Greußen kaj de artefarita flanka fluujo ĉe la nordo de Greußen-valo. Ĉirkaŭ unu jarcenton poste faritis laŭ ordono de la landgrafo ankaŭ ĉe la suda krutaĵo foso por sekurigi la akvoprovizo kaj de la burgo kaj de la urbo Weißensee. Danke al la akvoforto de tiuj du fosaĵoj (nome de schwarzburga kaj saksia Helbe-riveroj) ne malpli ol 20 muelejoj povis moviĝi sur distanco de sume ĉ. 20  km. Tiam komenciĝis ankaŭ la ekspluatado de [[tufo]]. Tiaj brikoj uzitis por konstruaĵoj enurbe kaj en la ĉirkaŭaĵo (ekz. Runne-burgo ĉe Weißensee).

Liberiĝo de [[nazioj|naziismo]] venis en la 11.4.1945 fare de [[Usona Armeo]]. Okupiĝo faritis en la 4.7.1945 fare de la [[Ruĝa Armeo]]. La komunistoj ŝanĝis ĉion laŭ ilia ideologio (ekz. koncerne la terendistribuon). Dum vintro 1945/46 arestis 38 junuloj pro sur nenion bazita fi-denunco el kiuj nur 14 revenis el [[Sovetunio]] en 1950. Ĝis 1961 ne malmultaj fuĝis en la [[Federacia Respubliko Germanio|liberan parton de Germanujo]].

En 1947 starigitis grenosilo ĉe Günther-muelejo. Inter 1952 kaj 1955 Greußen apartenis al Distrikto [[Sömmerda]]. En 1953 konstruitis kampara doktorejego. Ekde 1960 estiĝis nova kvartalo ĉe Kirchberg-monto. Post la fina abolicio de agrikulturaj posedadoj en 1974 venis [[kolĥozo]] kaj frukto-kombinato ankaŭ al Greußen. Ekde 1985 la trafiko en la urbokerno tre redukteblis danke al konstruo de la ringostrato F4.

Post [[Turniĝo]] estiĝis novaj vendejoj kaj ekde 1992 la urbo restaŭritis. Samjare subsignitis partnereckontrakto kun la urbo [[Creußen]] en [[Supra Frankonio]]. En 1993 elfositis la restaĵoj de graveda virino el la 12-a aŭ 13-a jarcento. En septembro 1994 metitis la funamenta ŝtono por nova metia zono. En 1995 estis premiero de la dokumentada filmo ''Sechs Weihnachten'' pri la aĉa sorto de la junaj urbanoj postmilite en Sovetunio. En 1997 la gimnazio nomiĝis laŭ [[Novalis]]. En 1998 la oldulejo restaŭritis (en la iama Grüninger-kastelo) kaj deciditis malkonstrui la malnovan bierfarejon. En 2000 la stacidoma strato novigitis kaj en 2003 festitis la 650-a datreveno urbofonda. La tenisa ludkampo konsideratas unu el la plej belaj de tuta [[Turingio]].

Vidindas i.a. la mezepoka urbomuraro kun apudanta parka verda zono, la pli ol sep jarcentojn aĝa Helbe-kanalsistemo, la 1  km fora [[Kastelo Grüningen]] (kun siaj koneksoj al Novalis).

{{Bibliotekoj}}