Venĝismo: Malsamoj inter versioj

[[File:Bettannier La tache noire.jpg|thumb|upright=1.35|La ''Tache Noire'' (nigra makulo) pentraĵo de [[Albert Bettannier]], pentrita en [[1887]] kiu reprezentas francajn studentojn en [[klasĉambro]] al kiuj oni instruas pri la perditaj provincoj [[Alzaco-Loreno]], kaptitaj de Germanio en 1871 dum la [[Pruso-franca milito|prusa-franca milito]].]]

La venĝismo ofte estas motivita de faktoroj ĉu [[Ekonomio|ekonomiaj]] ĉu [[Geopolitiko|geopolitikaj]]. La venĝismaj ideologoj plej ekstremaj ofte montras tre fortajn sintenojn, kio sugestas, ke la deziritaj celoj povas esti reklamitaj per pozitiva rezulto de alia [[milito]]. Malpli ofte oni fidas je paca negocado aŭ internacia helpo, sed ankaŭ tio povas okazi.

La venĝismo estas ligita al la [[iredentismo]], nome la koncepto ke parto de la kultura kaj etna [[nacio]] restis "neplenumita" ekster la landlimoj de la propra [[Nacio-ŝtato|naci-ŝtato]]. La venĝisma politiko ofte fidas en la identigo de nacio kun naci-ŝtato, ofte alvokante al sentoj tre profunde enradikitaj de la etna [[naciismo]], reklamante teritoriojn ekster la koncerna ŝtato kie loĝas membroj de la etna grupo, uzante ekstreman naciismon por serĉi apogon al tiuj celoj. La venĝismaj justigoj ofte estas prezentataj kiel bazitaj sur iama okupado de la areo, aŭ eĉ indiĝena okupo de teritorio, konata per la germanlingva termino ''Urrecht'', kiu signifas nacian reklamadon de la teritorio kiu estis loĝata ekde "nememoreblaj tempoj", aserto kiu ĉiam estos interplektita kun la venĝismo kaj la iredentismo, justigante ilin al la okuloj de iliaj defendantoj.

La motivoj pri teritoria agreso estas tiom malnovaj kiom la pratempaj tribaj socioj, sed ĉe la franca venĝismo tiuj konkretiĝis en la deziro de la [[Franca Tria Respubliko]] rekuperi la zonon de [[Alzaco]]-[[Loreno]] post la humiliga malvenko en la [[Francia-Prusia Milito]] de 1871 kaj la posta [[Traktato de Frankfurto]] de la sama jaro. Por ekzemplo, [[Georges Clemenceau]], de la [[Franca Socialista Partio|Franca Socialisma Partio]], opoziciis al la partopreno en la [[Dispartigo de Afriko]] kaj en aliaj distraj politikoj kiuj malproksimigus la Respublikon disde ties celoj rilataj "kun la blua linio de la [[Vogezoj|Vogezaj Montoj]]" ([[Alzaco]]-[[Loreno]]). Tiu tradicio ekstrem-nacilisma influis en la franca politiko ĝis [[1921]] kaj estis unu el la ĉefaj motivoj por ke Francio montris grandan insiston en atingi aliancon kun la [[Rusa Imperio]], kio rezultis en la franc-rusa alianco de [[1894]], sekvita de serio de interkonsentoj kun aliaj landoj, kulmine en la kreado de la [[Triopa Entento]], kiu inkludis la tri landojn kiuj estos la centra kerno de la [[Aliancanoj de la Unua Mondmilito|Aliancanoj]] en la [[Unua Mondmilito]]: [[Francio]], [[Unuiĝinta Reĝlando]] kaj [[Rusio]], kontraŭ la alianco organizita de la [[Germana Imperio]], nome la [[Centraj Potencoj]].

Tamen, alia elstara venĝisma movado aperis en Germanio post la [[Unua Mondmilito]]. La [[Tutgermanismo|tutgermanistoj]] ene de la [[Vajmara Respubliko]] petis la rekuperadon de teritorioj kiuj laŭ ili estas propraĵo "legitima" de la germana ŝtato ĉu pro ŝanĝoj de landlimoj konsekvence de la milito ĉu pro supozita historia rilato kun la [[ĝermanaj popoloj]]. Tia sento, konata kiel ''[[iredentismo]]'', petis la realigon de [[Alzaco]]-[[Loreno]], kaj aligon de la [[Pola koridoro]] kaj de la ''Sudetenland'' (la [[Sudetoj]], krom [[Bohemio]], [[Moravio]] kaj [[Silezio]]). Tiu estis karaktero de la movado ''Völkisch'' ĝenerale kaj de la ''Alldeutsche Verband'' (Tutgermana Ligo), kiu estis grava faktoro cele al la [[germana unuigo]] de 1871.