Grek-romia mondo: Malsamoj inter versioj

La '''Grek-romia mondo''', '''grek-romia kulturo''', aŭ la termino '''''grek-romia''''', komprenita de nuntempaj fakuloj kaj verkistoj, referencas al tiuj geografiaj regionoj kaj landoj kiuj kulture (kaj tiele historie) estis rekte, longdaŭre, kaj intime influitaj de lingvo, kulturo, registaro kaj religio de [[Antikva Grekio|antikvaj grekoj]] kaj [[Antikva Romo|romianoj]]. Tiu koncepto referencas al la "Mediteranea mondo", nome la etendaj terpecoj centritaj en la basenoj de [[Mediteranea regiono|Mediteraneo]] kaj de [[Nigra Maro]], nome "naĝejo" de Grekoj kaj Romianoj, t.e. kie [[Hegemonio|hegemoniis]] la kulturaj rigardoj, ideoj kaj sentoj de tiuj popoloj.

Kiel jam menciita, la termino ''Grek-Romia mondo'' priskribas tiujn regionojn kiuj estis dum multaj generacioj submetitaj al la regado de Grekoj kaj poste de Romianoj kaj tiele akceptis aŭ estis devigitaj adopti ilin kiel mastroj kaj instruistoj. Tiu procezo estis helpita de ŝajne universala adoptado de la [[Greka lingvo|greka]] kiel la lingvo de intelekta kulturo kaj almenŭalmenaŭ orienta komerco, kaj de la [[latina]] kiel lingvo por publika [[administracio]] kaj [[jura medicino]], speciale en Okcidento (el la perspektivo de la [[Mediteranea Maro]]).

Kvankam tiuj lingvoj neniam iĝis la [[indiĝenaj lingvoj]] de la [[kamparano]]j (nome plej granda majoritato de la loĝantaro), ili estis la lingvoj de urbanoj kaj de [[Kosmopolitismo|kosmopolitaj]] elitoj, kaj iel ili devenis en multnombraj dialektoj de tiuj kiuj loĝis ene de ampleksegaj teritorioj. Certe, ĉiuj elstaruloj, sendepende de siaj etnaj devenoj, parolis kaj verkis en greka kaj/aŭ latina. Tiele, la romia juristo kaj imperia [[kanceliero]] [[Ulpiano]] estis [[Fenicio|fenico]], la grek-egipta matematikisto kaj geografo [[Ptolemeo]] estis [[romia civitano]] kaj la fama post-konstantenaj pensuloj [[Johano Krizostomo]] kaj [[Aŭgusteno de Hipono]] estis parte siria kaj parte [[Berberoj|berbera]], respektive. La historiisto [[Jozefo Flavio]] estis [[judo]] sed li verkis kaj parolis en greka kaj estis romia civitano.