Psikosomatiko: Malsamoj inter versioj

'''Psikosomatiko''' ([[greke]] ψυχή ''psiĥé'' por [[spiro]], [[animo]], [[psiko]] kaj [[greke]] σῶμα ''soma'' por [[korpo]] kaj [[vivo]]) en [[medicino]] estas konceptaro, laŭ kiu la spiritaj kaj animaj kapabloj kaj reagomekanismoj de homoj en saneco kaj malsaneco rigardas interplektitaj kun la korpaj mekanismoj kaj sociaj vivkuntekstoj. La praktika utiligo de la medicinaj kaj psikoterapiaj ekkonoj de tiu konceptaro nomiĝas ''psikosomatika medicino''. La teoriaj modeloj por la klarigo de la perceptitaj interrilatoj inter spirito kaj animo unuflanke kaj korpo kaj socia kontekstokunteksto aliflanke signife variis ekde la [[antikva epoko]], kiam [[Hipokrato]] kaj la kuraciastaj skoloj de la insulo [[Kos]] unuafoje sisteme esploris la fenomenojn. Ankoraŭ nuntempe la klasika medicino pli akcentas la biokemian patologion ol la psikan dimension de malsanoj , kaj medicinistoj (kiel ''Edward Weiss'' kaj ''O. Spurgeon'' en la sekva citaĵo de [[1943]]) daŭre postulas "ne malpli atenti la korpan, sed pli atenti la animan [flankon de malsano]".

* korpaj malsanoj kun siaj biopsikosociaj aspektoj (ekzemple [[kancero]] kaj sia venkiĝo)

* fiziologiaj-funkciaj perturboj kaj flankefikoj de [[emocio]]j kaj [[konflikto]]j, sed ankaŭ rektaj kaj nerektaj reagoj je [[traŭmato (psikologio)|psikaj]] aŭ [[traŭmato (medicino)|fizikaj]] [[traŭmato]]j

Aparta subgrupo de la malsanoj, kiujn traktas la psikosomataika medicino, estas la tiel nomataj "somatoformaj perturboj", malsanoj ĉe kiu en neniu organo troveblas io malsana, sed psikaj faktoroj havas rolon pri la ekesto kaj vivteno de la simptomoj. Oftaj malsanoj el tiu grupo estas inter alieinteralie bioĥemie neklarigeblaj doloroj kaj funkciaj perturboj de la koro kaj sangocirkulo, de la intestaro, ostaro kaj muskolaro.

Simpla ekzemplo por psikofiziologia interrilato: La emocio [[timo]] gvidas al tio, ke en la korpo elŝutigas [[adrenalino]], kio inter alieinteralie bremsas la moviĝon de la intestara muskolaro kaj – se tiu stato longedaŭras – gvidas al digestaj problemoj.