Eŭska naciismo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 2:
[[Politiko]] > [[Naciismo]] > Eŭska naciismo < [[Eŭskoj]]
-----
Multaj anoj de Eŭska sendependo diris ke sia nacio vivis en "Euscal Herria" (Eŭkio) dum 18 mil jaroj. Tio eble estas nepruvebla, sed oni povas diri ke la [[EŭkaEŭska lingvo]] estas parolata dum 6 mil jaroj kaj estus la nura antaŭ-hindeŭropa lingvo kiu survivis en Eŭropo.
 
Eŭkoj resistis al [[Kartago]], al [[Romia imperio|Romioj]], al [[gotoj]] kaj al [[maŭroj]]. Ili iĝis politike aŭtonomaj en dukato Vasconia, en la 7-a jarcento. Du jarcentoj post La Regno de [[Pamplono]] (post Regno de [[Navaro]]) estis a sia unua sendependa ŝtato. En 11-a jarcento oni kreis limojn inter [[Navaro]] kaj [[Kastelio]], sed en 1200 [[Alava]], [[Guipuzcoa]] kaj [[Biscaia]] eliris Navaron kaj eniĝis al Kastilio.
 
En komenco de 16-a jarcento, Navaro unuiĝis al Kastilio, kaj [[Madrido]] promesis respeiton al soberanecon al EŭkojEŭskoj, per la "Specialaj Statutoj de Eŭskaj Regionoj". Tiujn statutojn ĝis hodiaue invokas la Eŭskaj naciistoj.
 
Post 1876, estis la "Leĝo de Abolo de Statutoj", kiu abolis la "fueros", tradiciaj leĝojn kaj rajtoj, igis pagon de impostoj al Madrido kaj devigon de militservo.
 
Tiam naskiĝis la moderna EŭkaEŭska naciismo, ĉefe kun [[Sabino ARANA Y GOII]], fundanto de Euska Naciisma Partio. Arana kreis la neologismonneologismojn "Euskadi" por nomi la aro de Eŭskoj kaj "Euskeria", kunfederacio de Eŭskoj de [[Iberio]] kaj [[Francio]].
 
Dum la 2-a Respubliko, ekde 1931, estis kresko de EŭcaEŭska autonomio kaj la Eŭka naciismo malvigligis.
 
Dum la [[Hispana Civila Milito]] (1936-39) la plejparto de Eŭskoj estis respublikaj (Guernica estas Eŭka vilaĝo). La venko de (Francisco FRANCO) resultis la fino de la Eŭska autonomio. La premo ekis rapide, ne nur la milita kaj policia premo sur la politikaj organoj, sed ankaŭ kultura pere malpermeso de instruado deen la Eŭska Lingvo.
 
ETA aperis nur en [[1959]] kaj vigle luktis kontraŭ Franco, ĝis lia morto en 1975.