|
'''RADÓ Sándor''' (5-an de noevmbro 1899, Újpest - 20-an de aŭgusto 1981, Budapeŝto) estis hungara geografo, mapisto, akademikoakademiano, universitata instruisto, fama spiono dum la dua mondmilito. Li estasestis doktoro pri la geografiaj sciencoj, ricevis Kossuth- (1962) kaj Ŝtatan premion (1973).
Li studis juron en Budapeŝto, en decembro de 1918 iĝis ano de KMP (Komunista Partio de Hungario, en 1919 politika komisaro de la hungara Ruĝa Armeo. Post la malvenko de la Hungara Sovetrespubliko, li elmigris al Vieno.
Ekde 1920 laboris li laboris kiel gvodantogvidanto de la viena buroo de la soveta telegrafa buroo (ROSTA), poste li estis unu gvidanto de kontraŭleĝa komunista organizadoorganizaĵo en
Leipzig. Post la sensukcesa hamburga ribelo, li veturis al Moskvo (1924), kie li agadis kiel sekretarosekretario kaj scienca ĉefkunlaboranto de la Mondekonomia kaj Mondpolitika Asocio. Li verkis libron pri la Sovetunio, pretigis mapojn. Li organizis en 1926 en Berlino la eksterlandan buroon de la Soveta Informagentejo kaj fondis la unuan mapan informagentejon de la mondo. Tiu agentejo funkciis en Berlino kiel ''Pressegeographie'', poste en Parizo kiel ''Inpress'' kaj dum la dua mondmilito en Ĝenevo kiel ''Geopress'' kaj informis la internacian ĵurrnalojnĵurnalojn jepri aktualaj mapoj.
Lia xgenevaĝeneva borooburoo iĝis spiona centro kaj informis la sovetojn kunper gravaj informoj. Pri tiu agado aperis la libro ''Dóra jelenti'', tradukita al 20 lingvoj. Oni distingis lin per Lenin-ordoordeno, iĝisigis lin kolonelo (1942).
Post finiĝo de la dua mondmilito, li veturis al Moskvo (1945), kie oni arestis lin kaj venissendis lin al gulago. Li estis rehabilitita nur en 1955, kiam li hejmenveturis al Hungario.
Li instruis inter 1958-1966 geografion.
| 