Antioĥo la 4-a Epifano: Malsamoj inter versioj

signifas "dio manifestita". La mononomo de lia regno proklamis tion.

Poste, salo envundeenvunden, Antioĥo devigis la judojn kaj

[[samaritanojsamarianoj|samaritanojnsamarianojn]] en ĉiu urbo oferi porkojn al la

aliaj judoj ribelis sub la ĉefpastropastro [[MatatiaMatatias]] je [[-167]]. MatatiaMatatias mortis je [[-166]], sed liaj filoj, ĉefe inter ili [[Jehuda la Makabeo]], kondukis la ribelon. Je [[-165]] ili venkis la multe pli grandan armeon de Antioĥo kaj liberigis Jerusalemon. Je la [[25-a de kislevo]], ili purigis la Templon. Laŭ la [[Talmudo]] estis sufiĉe da rituale pura oleo por lumigi la kandelabron nur dum unu tago, kaj necesis ok tagoj por prepari pli da oleo. Malgraŭ tio, la kandelabro lumis dum la tutaj ok tagoj. Oni memorfestas la venkon kaj la miraklon en la [[judaj festoj|juda festo]] [[Ĥanuka]]. Tiel ekis la regado de la [[hasmonea dinastio]], la dinastio de la makabeoj, kiu poste liberigis Judion entute.