Lino: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
e Taksonomio
Linio 1:
{{Taksonomio
[[Angiospermoj]] > [[Dukotiledonaj plantoj]] > (''Geraniales, Malvales'') > [[Linacoj]] >
| color = lightgreen
| name = Lino
| image = Linum_pubescens.jpg
| image_width = 240px
| image_caption = ''Linum pubescens''
| regnum = [[Planto]]j ''Plantae''
| divisio = [[Angiospermoj]] ''Magnoliophyta''
| classis = [[Dukotiledonaj plantoj]] ''Magnoliopsida''
| ordo = [[Malpighiales]]
| familia = [[Linacoj]] ''Linaceae''
| genus = '''''Linum'''''
| subdivision_ranks = Specioj
| subdivision =
}}
 
[[dosiero:lino.jpg]]
 
'''Lino''' (''Linum'') estas [[Biologia genro|genro]] de [[dukotiledonaj plantoj]] de la familio [[Linacoj]], indiĝena al [[modera klimato|moderaj klimatoj]] de la [[norda hemisfero]]. Kune kun aliaj specioj, ĝi produktas [[komuna lino]] (''L. usitatissimum''), la fibro kiu produktas [[linaĵo]]n.
[[Floroformulo]] K<sub>5</sub>C<sub>5</sub>A<sub>5-oo</sub>G<sub>(5)</sub>
 
==Elektaj specioj==
La '''linoj''' estas moltigaj plantoj, kun cima inforesko, kapsula frukto.
*''[[Linum austriacum]]''
*''[[Linum bienne]]'' – Malhela lino
*''[[Linum catharticum]]'' – Fea lino
*''[[Linum flavum]]'' – Flava lino
*''[[Linum leoni]]''
*''[[Linum lewisii]]''
*''[[Linum perenne]]'' – Plurjara lino
*''[[Linum pubescens]]''
*''[[Linum suffruticosum]]''
*''[[Linum tenuifolium]]''
*''[[Linum usitatissimum]]'' – Komuna lino
 
==Alia informo==
La '''linoj''' estas moltigaj plantoj, kun cima inforesko, kapsula frukto. Ĝi havas [[floroformulo]] de K<sub>5</sub>C<sub>5</sub>A<sub>5-oo</sub>G<sub>(5)</sub>.
 
La '''kutima lino'''(''Linum usitatissimum'') estas mediterandevena, unujara, mallarĝfolia, bluflora planto. Kulturitaj jam ekde 8000 jaroj ĉefe por vestoj, teksaĵoj. Ĝi estas nuntempe kulturplanto de la kontinenta zono. La folioj estas lancaj, [[eĝo|eĝaj]] (folirandoj rektaj, sendifektaj), la [[infloresko]] estas ŝajnombrelo, la frukto estas kapsulo. Ĝi devenas verŝajne de la '''mallarĝfolia lino''' (''Linum augustifolium'').
Linio 11 ⟶ 38:
La semoj enhavas rapide sekiĝintan [[oleo]]n, kiu gravas por la produktado de [[farbo]]j, [[lako]]j, [[sapo]]j. La [[kromprodukto]], la t.n. oleokuko (oleo[[rekremento]]) estas bestnutraĵo (furaĝo).
 
http://en.wikipedia.org/upload/thumb/8/81/250px-BreakingFlax.jpeg
 
''sur fruega [[Kolorfotado|kolorfoto]] (1910) virino prilaboranta linon en provinco de [[Permj]]
<gallery>
Dosiero:Flax seeds.jpg|<!-- thumb|left|180px|en:Flax seed en->eo:Lino (semo, vidita) nl:Lijnzaad -->
Linio 19 ⟶ 43:
Dosiero:BreakingFlax.jpeg|<!-- thumb|left|180px|en:Breaking flax en->eo:(Rompante, Paŭzante) lino -->
</gallery>
 
<br clear=all>
{{Commons|Linum usitatissimum}}
<br clear=all>
== Eksteraj ligiloj ==
{{Commons|Linum usitatissimum}}
{{el}} http://www.flachsmuseum.de <!-- de:– Das Flachsmuseum in [[Wegberg]]. -->
{{el}} http://www.flachs.de <!-- de:– Flachs in Schleswig Holstein. de->eo:– Lino _in_ _Schleswig_ _Holstein_. -->
{{el}} http://user.tninet.se/~nia651g/Lin.htm <!-- sv:Marita Rausérs linberedningssidor med bilder -->
{{Aldonaj bildoj}}
{{Aldonaj eksteraj ligiloj}}
 
[[Kategorio:Plantoj]]
 
<br clear=all>
{{Commons|Linum}}