Ĵemajtia dialekto: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto |
eNeniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
La '''ĵemajtia''' estas '''dialekto''' de la [[litova lingvo]] parolata aparte en [[Ĵemajtio]], la etnografia regiono kiu ampleksas la okcidenton de [[Litovio]]. La ĵemajtia dialekto (foje ankaŭ nomata '''ĵemajtia lingvo''') signife kaj pli klare malsamas de la standarda litova lingvo ol ĉiuj aliaj dialektoj.
== Lingvistikaj diferencoj inter la ĵemajtia kaj la standarda litova ==
Linio 16:
Ĵemajtio estas inter la etnografie plej puraj regionoj de la ŝtatoj, kaj en iuj municipoj pli ol 99.5 procentoj de la enloĝantoj denaske parolas la ĵemajtian dialekton. Dum la 1-a duono de la 19-a jarcento, kiam la okupanta [[Rusia Imperio]] malpermesis publikaĵojn en la litova lingvo, la regiono estis gvida centro de lingva kulturo (la enloĝantoj tradicie oponis leĝojn kontraŭ la litova lingvo).
Tamen nuntempe la ĵemajtia dialekto estas rapide malaperanta kiel multaj dialektoj de la mondo: ĝi ne estas oficiala lingvo en la loka lerneja sistemo, nur po unu magazino kaj radiostacio, sed neniu televida kanalo uzas ĝin. Apenaŭ ekzistas nova literaturo en la dialekto, kaj kvankam en la etnografia regiono [[Ĵemajtio]] tre multaj parolas kaj aŭde komprenas ĝin, ne ĉiuj bone scipovas bone legi ĝin. Tamen subskrekendas ke ekzistas [[Vikipedio|Vikipedia projekto]] en la
Elmigrado de parolantoj de la dialekto al aliaj regionoj de Litovio kaj enmigrado de neparolantoj en Ĵemajtion reduktis lingvokontaktojn inter la parolantoj kaj la fluecon de la lingvorego.
Linio 33:
Ekzistas du aldonaj [[diftongo]]j en la dialekto, kiuj poe skribiĝas per du literoj: '''ou''' kaj '''ėi'''.
Ĉar antaŭe estis malfacile tajpi kaj presi tekstojn per tiuj nekutimaj diakritaj literoj, malnovaj dialektaj tekstoj uzis duoblajn literojn anstataŭ la supersignaj strekoj por longaj vokaloj: do '''aa''' por '''ā''' kaj '''ee''' por '''ē'''. Nun la ĵemajtia kultura asocio malkuraĝigas utiligi tiujn helpokonstruaĵojn kaj rekomendas uzi la verajn diakritajn literojn, kiuj alireblas en la komputila [[
La alfabeto de la ĵemajtia dialekto (ėlguojė simple signifas "longa"):
| |||