Vikipedio

Aŭstralia akacio

specio

Aŭstralia akacio, Acacia mangium, estas specio de floranta arbo en la familio de Fabacoj, kiu apartenas al nordorienta Kvinslando en Aŭstralio, la Okcidenta Provinco de Papuo-Nov-Gvineo, Papuo, kaj la orientaj Molukoj.[4] Ĝiaj uzoj inkluzivas median prizorgon kaj lignon.[3]

Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Aŭstralia akacio

Biologia klasado
Ordo: Fabaloj Fabales
Familio: Fabacoj Fabaceae
Subfamilio: Mimosoideae
Genro: Acacia
Specio: A. mangium
Acacia mangium
Willd.
Konserva statuso
{{{220px}}}
Konserva statuso: Malplej zorgiga[1][2]
Datoj pri okazoj de AVH
Datoj pri okazoj de AVH
Datoj pri okazoj de AVH
Sinonimoj
Aliaj Vikimediaj projektoj
Sistematiko en Vikispecioj
Komunejo pri Aŭstralia akacio
v • d • r

Ĝi unue estis priskribita en 1806 fare de Carl Ludwig Willdenow, kiu priskribis ĝin kiam estis loĝanta en Molukoj.[5][6]

Kultivado redakti

Aŭstralia akacio, Acacia mangium, kreskas ĝis 30 metroj (98 futoj), ofte kun rekta trunko. A. mangium havas ĉirkaŭ 142 000 semojn/kg.[7] Por detrui dormantan maturan semon necesas antaŭĝermaj traktadoj kiel mekanika skarifikado (gratante la surfacon) aŭ bolantan akvon. Ĉi tiu agoj kondukas al rapida ĝermado kaj kutime superas 75%.[8] Kiel multaj aliaj guŝoj, ĝi kapablas fiksi nitrogenon en la grundo.[9] A. mangium estas populara specio por arbara plantejo kaj pli kaj pli uzata ankaŭ por agroforestaj projektoj. En miksitaj kulturoj, plantoj povas profiti de la ombro de A. mangium kaj la nitrogena fiksado[10] A. mangium toleros malalte fekundajn grundojn kun malhelpita drenado, sed preferas fekundajn ejojn kun bona drenado. Grunda profundo kaj topografia pozicio povas influi rendimentojn. Koncerne distancon de la ekvatoro, ekzistas signifaj diferencoj en agado sub kultivado. Averaĝa jara alteco de ĉirkaŭ 3 ĝis 4 m kutimas proksime al la ekvatoro. En areoj pli for de la ekvatoro kresko estas pli malrapida.[8]

Uzoj redakti

Ligno redakti

Arboj de Acacia mangium produktas alburnon kaj kernlignon. La koro de la kernligno estas brunflava brila kaj de meza teksturo. Ĉar la konstruligno estas ekstreme peza, malmola, tre forta, malmola, kaj ne povas misprezenti kaj fendi, ĝi estas uzata por mebloj, pordoj kaj fenestrokadroj. La brila kaj glata surfaca finpoluro post polurado kondukas ankaŭ al ebleco fari eksport-orientitajn pargetajn kahelojn kaj artefaktojn.[11]

Pulpo kaj papero redakti

A. mangium estis agnoskita kiel bonega fonto de mallongaj celulozaj fibroj por paperfabrikado. Ĝi kreskas en plantejoj en Sudorienta Azio, precipe Indonezio.[12]

Grunda prizorgado kaj ekologia restarigo redakti

Ĉar Acacia mangium arboj pliigas la alprenan rapidecon de nitrogeno en la supran grundon, ĝi povas plibonigi la disponeblon de nitrogeno en grundoj en miksitaj kulturoj.[13] Pro la fakto, ke ĝi estas tre rapide kreskanta arbo, ĝi disvolvas intensan radikan sistemon, precipe en malfekundaj grundoj.[14] Ĉi tio helpas rekuperi degraditajn tropikajn grundojn.[13] La arbo estas vaste uzata en Goao, Barato, en la minindustrio por rehabilitado de rubejoj, ĉar ĝi estas rezistema al sekeco kaj kovras sterilajn minajn rubojn konsistantajn el lateritaj stratumoj.[7] En Kolombio, ĝi estis uzata por restarigi dezertejon kreitan de subĉiela orminado.[15]

Kemio redakti

La gumo enhavas 5,4% de cindro, 0,98% de N, 1,49% de metoksilo, kaj laŭ kalkulo, 32,2% de uronata acido.[16] La sukera konsisto post hidrolizo: 9,0% 4-0-metilglukurona acido, 23,2% glukurona acido, 56% galaktozo, 10% arabinozo kaj 2% ramnozo.

Galerio redakti

  •  
    Acacia mangium Kultivado en Afriko
  •  
    Trunko en Kolkato, Okcidenta Bengalo, Barato.
  •  
    Arbo en Kolkato, Okcidenta Bengalo, Barato.
  •  
    Folioj kun fruktokapsulo ĉe kanopeo en Kolkato, Okcidenta Bengalo, Barato.
  •  
    Folioj ĉe kanopeo sur la branĉoj en Kolkato, Okcidenta Bengalo, Barato.
  •  
    Folioj ĉe kanopeo en Kolkato, Okcidenta Bengalo, Barato.
  •  
    Acacia mangium folioj kaj guŝoj
  •  
    Acacia mangium,m alnova arboŝelo

Referencoj redakti

  1. ↑ GBIF Acacia mangium GBIF gbif.org
  2. ↑ Arnold, R. & Thomson, L. (2019). Acacia mangium:The IUCN Red List of Threatened Species 2019: e.T18435820A18435824. doi:10.2305/IUCN.UK.2019-3.RLTS.T18435820A18435824.en. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Acacia mangium – ILDIS LegumeWeb. ildis.org. Arkivita el la originalo je 6-a de aprilo 2008. Alirita 26a de Aprilo 2008.
  4. ↑ . Acacia mangium Willd. Reforestation, Nurseries & Genetics Resources (1a de Januaro 2003). Arkivita el la originalo je 16a de Januaro 2009. Alirita 24a de Februaro 2009.
  5. ↑ "Acacia mamgium". Australian Plant Name Index (APNI), IBIS database. Centre for Plant Biodiversity Research, Australian Government.
  6. ↑ Willdenow, C.L. (1806). “Acacia Mangium”, Species Plantarum Edn. 4 4 (2), p. 1053. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Growing Process of Tropical Trees-(Compiled version). ftbc.job.affrc.go.jp. Arkivita el la originalo je 12a de Aprilo 2008. Alirita 26a de Aprilo 2008. Arkivigite je 2008-04-12 per la retarkivo Wayback Machine
  8. ↑ 8,0 8,1 Discover Life/ Royal Botanical Gardens. Arkivita el la originalo je 20a de Januaro 2016. Alirita 5a de Majo 2019.
  9. ↑ Acacia mangium. hort.purdue.edu. Arkivita el la originalo je 11a de Majo 2008. Alirita 26a de Aprilo 2008.
  10. ↑ (2011) “Effects of arbuscular mycorrhizal inoculation and fertilisation on the growth of Acacia mangium seedlings”, Journal of Tropical Forest Science 23 (4), p. 404–409. 
  11. ↑ (2011) “Rational utilization of plantation grown Acacia mangium Willd”, Journal of the Indian Academy of Wood Science 8 (2), p. 97–99. doi:10.1007/s13196-012-0035-x. 
  12. ↑ Short Review: The Chemistry and Pulping of Acacia. Arkivita el la originalo je 2022-01-20. Alirita 2021-02-21.
  13. ↑ 13,0 13,1 ^Voigtlaender M. et al. (2012). Introducing Acacia mangium trees in Eucalyptus grandis plantations: consequences for soil organic matter stocks and nitrogen mineralization. Plant and Soil 352(1–2):99–111 COI:10.1038/511155d
  14. ↑ Kadir W.R, Kadir A.A., Van Cleemput O., Zaharah Abdul Rahman. 1996. Field grown Acacia mangium: How intensive is root growth? Journal of Tropical Forest Science 10(3): 283–291 (1998)
  15. ↑ (2014) “Gold rush: Forest devastated by mining is reborn”, Nature 511 (7508), p. 155. doi:10.1038/511155d. 
  16. ↑ (1978) “Chemotaxonomic aspects of the chemistry of acacia gum exudates”, Kew Bull. 32 (3), p. 529–536. doi:10.2307/4109654. 
  • En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Acacia mangium en la angla Vikipedio.
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Aŭstralia_akacio&oldid=8394108"