Amonia sulfito

Amonia sulfito
Kemia strukturo de la amonia sulfito
3D Kemia strukturo de la amonia sulfito
Kemia formulo	(NH4)2SO3
CAS-numero-kodo	10196-04-0
ChemSpider kodo	23404
PubChem-kodo	25041
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkoloraj higroskopaj kristaloj
Molmaso	116.14 g/mol g mol−1
Smiles	[H][N+]([H])([H])[H].[H][N+] ([H])([H])[H].O=S([O-])[O-]
Denseco	1,41 g/cm3
Refrakta indico	$n_{761}^{20}$ 1,515
Fandopunkto	65 °C (149 ℉; 338 K) malkomponiĝas
Solvebleco:Akvo	35 g/100 mL 32.4g/100mL sub 0 °C 60.4g/100mL sub °C
Solvebleco	Nesolvebla en acetono kaj alkoholo
Ekflama temperaturo	Ne bruliva
Sekurecaj Indikoj
Risko	R31, R36/37/38,
Sekureco	S26, S36
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xi Irita
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H315, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P261, P305+351+338
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Amonia sulfito aŭ (NH₄)₂SO₃ estas neorganika salo rezultanta el reakcio inter la amonia hidroksido kaj sulfita acido. Amonia sulfito estas forta reduktagento, kaj liverigas sulfuran duoksidon kaj nitrogenajn oksidojn kiam varmigita ĝis malkomponiĝo inter 60 °C kaj 70 °C. En akvo, ĝi estigas bazan reakcion, pro tio ke la anjono SO₃²⁻ estas konjuga bazo de malforta acido.

Uzoj

Amonia sulfito estas ĉefe uzata kiel konservanto kaj pesticido en agrikulturo; kiel plilongiga kaj ondiga hararagento; en medicino, kiel metala lubrikiganto, eksplodaĵo, fotografio kaj kiel reakcianto en laboratorioj. Produktoj surbaze de natrio estis anstataŭitaj de amoniaj derivaĵoj pro la detruiga naturo de la natria hidroksido rilate al hararo. Kiel lubrikanto, amonia sulfito uzatas por malpliigi frotadon, konservado de malalta temperaturo, kaj forigo de mapuraĵoj el la metaloj.

La plej ordinara nutroprodukto kun amonia sulfito estas la karamela kolorigilo. Laŭ "Usona Administraro pri Nutraĵoj kaj Drogoj" (FDA), karamelaj kolorigiloj enhavas amonian, kalian kaj natrian sulfitojn.

Amonia sulfito uzatas kiel reduktagento en fotografio. Kiam fotografiaj filmoj disvolviĝas, amonia sulfito povasestis unu el la reduktagentoj uzataj por disvolvi la negativon. Ĝi same uzatas en brikofabrikejoj. La brikoj faritaj per uzo de amonia sulfito estas ĉefe uzataj kiel interna garnaĵo por altaj fornoj.

Amonia sulfito ofte uzatas en gaslaviloj. La amonia sulfito reakcias kun acidaj specimenoj el la aero kiel reduktagento. La aero reduktiĝas al pli neŭtrala [[pH (kemia parametro)|ph) kaj tio iĝas ĝin malpli damaĝa al la medio.

Reakcioj

Amonia sulfito estiĝas per saturita akvosolvaĵo de amoniako kun sulfita acido:

${\mathsf {2\;NH_{3}+SO_{2}+H_{2}O\ {\xrightarrow {}}\ (NH_{4})_{2}SO_{3}}}$

La anhidra salo de amonia sulfito prepareblas per vakua sekiĝo:

${\mathsf {(NH_{4})_{2}SO_{3}\cdot H_{2}O\ {\xrightarrow[{vacuum}]{20^{o}C}}\ (NH_{4})_{2}SO_{3}+H_{2}O\uparrow }}$

Kiam varmigita, amonia sulfito fariĝas kristaleca amonio bisulfito:

${\mathsf {(NH_{4})_{2}SO_{3}\cdot H_{2}O\ {\xrightarrow {60^{o}C}}\ NH_{4}HSO_{3}+NH_{3}+H_{2}O}}$

Amonia sulfito iom post iom oksidiĝas al amonia sulfato pro la atmosfera oksigeno

${\mathsf {2\;(NH_{4})_{2}SO_{3}+O_{2}\ {\xrightarrow {}}\ 2\;(NH_{4})_{2}SO_{4}}}$

En diluitaj acidosolvaĵoj amonia sulfito malkomponiĝas en amonia acidosalo, sulfura duoksido kaj akvo.

${\mathsf {(NH_{4})_{2}SO_{3}+2\;HCl\ {\xrightarrow {}}\ 2\;NH_{4}Cl+SO_{2}\uparrow +H_{2}O}}$

Literaturo

• Sittig's Handbook of Pesticides and Agricultural Chemicals, Stanley A. Greene
• Datumbanko por Damaĝaj Substancoj
• Hazardous Materials: Emergency Action Data, Charles R. Foden, Jack L. Weddell
• Handbook of Industrial Toxicology and Hazardous Materials, Nicholas P. Cheremisinoff
• Hazardous Materials Chemistry for Emergency Responders, Third Edition, Robert Burke