Asplenioj (Asplenium) estas plantgenro en la familio de la Aspleniacoj (Aspleniaceae). Tiu ĉi multspecia genro estas disvastigita tutmonde.

Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Asplenio Asplenium
Asplenium-specioj: Asplenium septentrionale supre, Asplenium ceterach malsupre meze kaj Asplenium trichomanes malsupre maldesktre
Asplenium-specioj: Asplenium septentrionale supre, Asplenium ceterach malsupre meze kaj Asplenium trichomanes malsupre maldesktre
Biologia klasado
Regno: Plantoj Plantae
Divizio: Traĥepfito Tracheophyta
Klaso: Polipolopsidoj Polypodiopsida
Ordo: Polipodialoj Polypodiales
Familio: Aspleniacoj Aspleniaceae
Genro: Asplenio Asplenium
Specio: pli ol 700
Aliaj Vikimediaj projektoj
vdr

Priskribo redakti

 
Ilustraĵo de la bruntiga asplenio (Asplenium trichomanes), maldekstre kaj la nigratiga asplenio (Asplenium adiantum-nigrum), dekstre
 
kversekco de Asplenium-soro - mikroskopa skalo=0,35 mm
 
ilustraĵo de A mura Asplenio (Asplenium ruta-muraria) kaj B norda Asplenio (Asplenium septentrionale)
 
ilustraĵo el Gustav Kunze: Die Farrnkräuter in kolorirten Abbildungen naturgetreu Erläutert und Beschrieben, 1840, de Asplenium shuttleworthianum

La Asplenium-specioj estas multjara herba planto.[1] Ili kreskas epifite, litofite aǔ entere.[2] Ili havas mallongan, vertikalan, kelkfoje rampanta rizomo. La fekundaj sporangioj estas samformaj al la sterilaj palmataj folioj: ĝis kvarope palmata aǔ forkece dividita, malofte nedividita (kiel ĉe cervolanga asplenio).[2]

La soroj staras unuope kaj en certa distanco al la rando. Kiel la induzioj ili estas ofte striformaj,[1]

La baza nombro de kromosomoj estas x = 35 aǔ 36.[2]

Sistematiko kaj disvastigo redakti

 
nigratiga asplenio (Asplenium adiantum-nigrum)
 
Asplenium aureum
 
Asplenium australasicum
 
Asplenium billotii
 
bulba asplenio (Asplenium bulbiferum)
 
liena asplenio (Asplenium ceterach)
 
ĵurasa asplenio (Asplenium fontanum)
 
hedera asplenio (Asplenium hemionitis)
 
Asplenium jahandiezii
 
mara asplenio (Asplenium marinum)
 
Nestasplenio (Asplenium nidus)
 
Asplenium obovatum subsp. obovatum
 
Asplenium petrarchae
 
rampanta asplenio (Asplenium rhizophyllum)
 
mura asplenio (Asplenium ruta-muraria)
 
Cervlanga asplenio (Asplenium scolopendrium)
 
Habito de Asplenium sellowianum en la habitato
 
Eltranĉo de la malsupra flanko de la folioj kun soroj de Asplenium sellowianum
 
Habito de Asplenium serratum en la habitato
 
Asplenium surrogatum
 
habito de Asplenium trichomanes subsp. pachyrachis
 
bruntiga asplenio (Asplenium trichomanes subsp. quadrivalens)
 
Habito de Asplenium ulbrichtii en la habitato
 
Habito de Asplenium vieillardii
 
verda asplenio (Asplenium viride)
 
Habito de Asplenium viviparum var. daucifolium
 
Habito de Asplenium wilfordii en la habitato
 
Habito de Asplenium wrightii

La unua mencio de la genro Asplenium faris Carl von Linné. La divido de la genro Asplenium ene de la familio Aspleniaceae estas diskutanta kontroverse. Eble ĉiu genro de la familio apartenas al la genro Asplenium. Jam hodiaǔ la genro havas ĉ. 700 specioj.[3] Ĉe la maksima grandeco de la genro Asplenium L. jenaj sinonimoj ekzistas: Acropteris LINK, Amesium NEWMAN NOM. SUPERFL., Antigramma C.PRESL, Arcasplenium MOORE MS. EX BAKER, Asplenidictyum (HOOK.) J.SMITH, Asplenium nothosubgen. Asplenoceterach (D.E.MEY.) ROSSELLÓ, MUSS, SALVO & N.TORRES, Asplenium subgen. Ceterach (WILLD.) VIDA EX BIR, FRASER-JENK. & LOVIS, Asplenium subgen. Phyllitis (HILL) JERMY & VIANE, Asplenium subgen. Phyllitopsis (REICHST.) JERMY & VIANE, Biropteris KÜMMERLE, Boniniella HAYATA, (kelkfoje ĝi restas akceptita kiel memstara genro. Caenopteris BERG, Ceterach ADANSON, Ceterach GARSAULT, Ceterach LAM. & DC., Ceterach WILLD. NOM. CONS., (kelktempe propra genro). Ceterachopsis (J.SMITH) CHING, Ceterachopsis J.SMITH, Chamaefilix HILL, Cheilosorum J.SMITH, Dareastrum FÉE, Darea JUSSIEU, Diplora BAKER, Eremopodium TREVISAN, Glossopteris RAFINESQUE NOM. SUPERFL., Glossopteris RAFINESQUE, Hemionites J.SMITH, Hemionitidastrum FÉE, Homatoneuron KLOTZSCH, Hymenasplenium HAYATA, Lobium KEYSERLING, Loxoscaphe (BLUME) PRESL, Loxoscaphe MOORE,Macrophyllidium ROSENST., Micrasplenium KEYSERLING, Micropodium METTENIUS non SAPORTA,Neottopteridastrum FÉE, Nephrodium J.SM., Notolepeum NEWMAN, Onopteris NECKER, Parasplenium KEYSERLING, Phyllitis HILL, Phyllitis J.SMITH, Phyllitis LUDWIG, Phyllitis MOENCH, Scolopendrium ADANSON, Sinephropteris MICKEL, Stormesia KICKX F., Tarachia PRESL, Thamnopteris (PRESL) PRESL NOM. SUPERFL., Trichomanes BUBANI, Triphlebia BAKER.[4][5]

Krom tiuj ekzistas multajn inter- kaj intraspeciaj hibridoj, kiuj estas rekoneblaj kiel ĉiu filiko ofte al la buliĝitaj sporoj respektive subevoluitaj sporangio.

La pli ol 700 specioj kreskas ofte mondvaste. En Mezeǔropo hejmiĝas ĉ. 17specioj.[1][6] Se la genro Hymenasplenium (pli ol 30 specioj, de tiu 8 en Ĉinujo) estas rigardata kiel propra genro ekzistas 90 specioj, kaj 17 de tiuj nur tie.[2] En Aǔstralio ekzistas ĉ. 30 specioj.[7]

Ekzistas ĉ. 700 Asplenium-specioj:

Hibridoj redakti

Ekzistas multaj hibridojn, unu el la plej ofta estas:

Pliaj mezeropaj specioj estas menciita ĉe Tadeus Reichstein:

  • Asplenium ×adulteriniforme LOVIS, MELZER & REICHST. (= Asplenium trichomanes subsp. inexpectans × Asplenium viride)
  • Asplenium ×aprutianum LOVIS, MELZER & REICHSTEIN (= Asplenium lepidum × Asplenium trichomanes subsp. quadrivalens)
  • Asplenium ×bavaricum D.E. MEYER (= Asplenium trichomanes subsp. quadrivalens × Asplenium viride)
  • Asplenium ×bechereri D.E. MEYER (= Asplenium adiantum-nigrum × Asplenium adulterinum)
  • Asplenium ×brissaginense D.E. MEYER (= Asplenium adiantum-nigrum × Asplenium foreziense)
  • Asplenium ×centovallense D.E. MEYER (= Asplenium adiantum-nigrum × Asplenium cuneifolium)
  • Asplenium ×clermontae SYME (= Asplenium ruta-muraria × Asplenium trichomanes subsp. quadrivalens, sin.: Asplenium ×preissmannii ASCHERSON & LUERSSEN, Asplenium ×reicheliae ASCHERSON & DÖRFLER, Asplenium ×hauchecornei Ascherson)
  • Asplenium ×contrei CALLÉ, LOVIS & REICHSTEIN (= Asplenium adiantum-nigrum × Asplenium septentrionale)
  • Asplenium ×costei R. DE LITARDIÈRE (= Asplenium foreziense × Asplenium septentrionale)
  • Asplenium ×dolosum MILDE (= Asplenium adiantum-nigrum × Asplenium trichomanes subsp. trichomanes)
  • Asplenium ×eglii LOVIS & REICHSTEIN (= Asplenium lepidum × Asplenium ruta-muraria subsp. dolomiticum)
  • Asplenium ×gaston-gautieri R. DE LITARDIÈRE (= Asplenium fontanum × Asplenium viride, Syn.: Asplenium gautieri Christ)
  • Asplenium ×heufleri REICHARDT (= Asplenium septentrionale × Asplenium trichomanes subsp. quadrivalens)
  • Asplenium ×hungaricum FRASER-JENKINS & VIDA (= Asplenium ×murbeckii × Asplenium septentrionale)
  • Asplenium ×javorkae KÜMMERLE (= Asplenium lepidum × Asplenium ruta-muraria subsp. ruta-muraria)
  • Asplenium ×joncheerei D.E. MEYER (= Asplenium obovatum subsp. billotii × Asplenium adiantum-nigrum subsp. onopteris)
  • Asplenium ×lessinense VIDA & REICHSTEIN (= Asplenium fissum × Asplenium viride)
  • Asplenium ×lobmingense Melzer, LOVIS & REICHSTEIN (= Asplenium adulterinum × Asplenium ruta-muraria subsp. ruta-muraria)
  • Asplenium ×murbeckii DÖRFLER (= Asplenium ruta-muraria subsp. ruta-muraria × Asplenium septentrionale)
  • Asplenium ×pagesii R. DE LITARDIÈRE (= Asplenium foreziense × Asplenium trichomanes subsp. quadrivalens, Syn.: Asplenium ×guichardii R. DE LITARDIÈRE, Asplenium ×verbanense von Tavel)
  • Asplenium ×perardi R. DE LITARDIÈRE (= Asplenium adiantum-nigrum × Asplenium ruta-muraria subsp. ruta-muraria)
  • Asplenium ×poscharskyanum (HOFM.) PREISSMANN (= Asplenium adulterinum × Asplenium viride)
  • Asplenium ×praetermissum LOVIS, MELZER & REICHST. (= Asplenium adulterinum × Asplenium trichomanes subsp. quadrivalens)
  • Asplenium ×protoadulterinum LOVIS & REICHST. (= Asplenium trichomanes subsp. trichomanes × Asplenium viride, Syn.: Asplenium mendelianum D.E. MEYER)
  • Asplenium ×ruscinonense NIESCHALK, LOVIS & REICHSTEIN (= Asplenium foreziense × Asplenium adiantum-nigrum subsp. onopteris)
  • Asplenium ×sarniense A. SLEEP (= Asplenium adiantum-nigrum × Asplenium obovatum subsp. billotii)
  • Asplenium ×sleepiae BADRÉ & BOUDRIE (= Asplenium obovatum subsp. billotii × Asplenium foreziense)
  • Asplenium ×souchei R. DE LITARDIÈRE (= Asplenium obovatum subsp. billotii × Asplenium septentrionale)
  • Asplenium ×stiriacum D.E. MEYER (= Asplenium lepidum × Asplenium trichomanes subsp. inexpectans)
  • Asplenium ×ticinense D.E. MEYER (= Asplenium adiantum-nigrum × Asplenium adiantum-nigrum subsp. onopteris)
  • Asplenium ×trichomaniforme WOYNAR (= Asplenium adulterinum × Asplenium trichomanes subsp. trichomanes)
  • Asplenium ×valgannense E. ATTINGER (= Asplenium seelosii × Asplenium trichomanes subsp. quadrivalens)
  • Asplenium ×wachaviense ASCHERSON & P. GRAEBNER (= Asplenium cuneifolium × Asplenium trichomanes)
  • Asplenium ×woynarianum ASCHERSON & P. GRAEBNER (= Asplenium cuneifolium × Asplenium viride)

Literaturo redakti

  • J. A. Crabbe, A. C. Jermy, R. Viane, J. D. Lovis: Asplenium L.. In: {{BibISBN|052141007X|Seite=18–23
  • Youxing Lin, Ronald Viane: Aspleniaceae.: Asplenium Linnaeus, S. 267–287 - textgleich online wie gedrucktes Werk, In: Wu Zheng-yi, Peter H. Raven, Deyuan Hong (Hrsg.): Flora of China. Volume 2–3: Lycopodiaceae through Polypodiaceae. Science Press und Missouri Botanical Garden Press, Beijing und St. Louis, 2013, ISBN 978-1-935641-11-7.
  • Tadeus Reichstein: Interspezifische Hybriden in der Gattung Asplenium. In: Gustav Hegi: Illustrierte Flora von Mitteleuropa. Band 1, teil 1. 3. Auflage. Seite 243–266. Verlag Paul Parey, Berlin, Hamburg. 1984. ISBN 3-489-50020-2.

Referencoj redakti

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 {{BibISBN|3494013276
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Youxing Lin, Ronald Viane: Aspleniaceae.: Asplenium Linnaeus, S. 267–287 - textgleich online wie gedrucktes Werk, In: Wu Zheng-yi, Peter H. Raven, Deyuan Hong (Hrsg.): Flora of China. Volume 2–3: Lycopodiaceae through Polypodiaceae. Science Press und Missouri Botanical Garden Press, Beijing und St. Louis, 2013, ISBN 978-1-935641-11-7.
  3. Alan R. Smith, Kathleen M. Pryer, Eric Schuettpelz, Petra Korall, Harald Schneider, Paul G. Wolf: A classification for extant ferns. In: Taxon. Band 55, Nr. 3, 2006, {{ISSN|0040-0262, S. 705–731, (Abstract, Arkivigite je 2017-02-12 per la retarkivo Wayback Machine PDF-Dosiero).
  4. 4,000 4,001 4,002 4,003 4,004 4,005 4,006 4,007 4,008 4,009 4,010 4,011 4,012 4,013 4,014 4,015 4,016 4,017 4,018 4,019 4,020 4,021 4,022 4,023 4,024 4,025 4,026 4,027 4,028 4,029 4,030 4,031 4,032 4,033 4,034 4,035 4,036 4,037 4,038 4,039 4,040 4,041 4,042 4,043 4,044 4,045 4,046 4,047 4,048 4,049 4,050 4,051 4,052 4,053 4,054 4,055 4,056 4,057 4,058 4,059 4,060 4,061 4,062 4,063 4,064 4,065 4,066 4,067 4,068 4,069 4,070 4,071 4,072 4,073 4,074 4,075 4,076 4,077 4,078 4,079 4,080 4,081 4,082 4,083 4,084 4,085 4,086 4,087 4,088 4,089 4,090 4,091 4,092 4,093 4,094 4,095 4,096 4,097 4,098 4,099 4,100 4,101 4,102 4,103 4,104 4,105 4,106 4,107 4,108 4,109 4,110 4,111 4,112 4,113 4,114 4,115 4,116 4,117 4,118 4,119 4,120 4,121 4,122 4,123 4,124 4,125 4,126 4,127 4,128 4,129 4,130 4,131 4,132 4,133 4,134 4,135 4,136 4,137 4,138 4,139 4,140 4,141 4,142 4,143 4,144 4,145 4,146 4,147 4,148 4,149 4,150 4,151 4,152 4,153 4,154 4,155 4,156 4,157 4,158 4,159 4,160 4,161 4,162 4,163 4,164 4,165 4,166 4,167 4,168 4,169 4,170 4,171 4,172 4,173 4,174 4,175 4,176 4,177 4,178 4,179 4,180 4,181 4,182 4,183 4,184 4,185 4,186 4,187 4,188 4,189 4,190 4,191 4,192 4,193 4,194 4,195 4,196 4,197 4,198 4,199 4,200 4,201 4,202 4,203 4,204 4,205 4,206 4,207 4,208 4,209 4,210 4,211 4,212 4,213 4,214 4,215 4,216 4,217 4,218 4,219 4,220 4,221 4,222 4,223 4,224 4,225 4,226 4,227 4,228 4,229 4,230 4,231 4,232 4,233 4,234 4,235 4,236 4,237 4,238 4,239 4,240 4,241 4,242 4,243 4,244 4,245 4,246 4,247 4,248 4,249 4,250 4,251 4,252 4,253 4,254 4,255 4,256 4,257 4,258 4,259 4,260 4,261 4,262 4,263 4,264 4,265 4,266 4,267 4,268 4,269 4,270 4,271 4,272 4,273 4,274 4,275 4,276 4,277 4,278 4,279 4,280 4,281 4,282 4,283 4,284 4,285 4,286 4,287 4,288 4,289 4,290 4,291 4,292 4,293 4,294 4,295 4,296 4,297 4,298 4,299 4,300 4,301 4,302 4,303 4,304 4,305 4,306 4,307 4,308 4,309 4,310 4,311 4,312 4,313 4,314 4,315 4,316 4,317 4,318 4,319 4,320 4,321 4,322 4,323 4,324 4,325 4,326 4,327 4,328 4,329 4,330 4,331 4,332 4,333 4,334 4,335 4,336 4,337 4,338 4,339 4,340 4,341 4,342 4,343 4,344 4,345 4,346 4,347 4,348 4,349 4,350 4,351 4,352 4,353 4,354 4,355 4,356 4,357 4,358 4,359 4,360 4,361 4,362 4,363 4,364 4,365 4,366 4,367 4,368 4,369 4,370 4,371 4,372 4,373 4,374 4,375 4,376 4,377 4,378 4,379 4,380 4,381 4,382 4,383 4,384 4,385 4,386 4,387 4,388 4,389 4,390 4,391 4,392 4,393 4,394 4,395 4,396 4,397 4,398 4,399 4,400 4,401 4,402 4,403 4,404 4,405 4,406 4,407 4,408 4,409 4,410 4,411 4,412 4,413 4,414 4,415 4,416 4,417 4,418 4,419 4,420 4,421 4,422 4,423 4,424 4,425 4,426 4,427 4,428 4,429 4,430 4,431 4,432 4,433 4,434 4,435 4,436 4,437 4,438 4,439 4,440 4,441 4,442 4,443 4,444 4,445 4,446 4,447 4,448 4,449 4,450 4,451 4,452 4,453 4,454 4,455 4,456 4,457 4,458 4,459 4,460 4,461 4,462 4,463 4,464 4,465 4,466 4,467 4,468 4,469 4,470 4,471 4,472 4,473 4,474 4,475 4,476 4,477 4,478 4,479 4,480 4,481 4,482 4,483 4,484 4,485 4,486 4,487 4,488 4,489 4,490 4,491 4,492 4,493 4,494 4,495 4,496 4,497 4,498 4,499 4,500 4,501 4,502 4,503 4,504 4,505 4,506 4,507 4,508 4,509 4,510 4,511 4,512 4,513 4,514 4,515 4,516 4,517 4,518 4,519 4,520 4,521 4,522 4,523 4,524 4,525 4,526 4,527 4,528 4,529 4,530 4,531 4,532 4,533 4,534 4,535 4,536 4,537 4,538 4,539 4,540 4,541 4,542 4,543 4,544 4,545 4,546 4,547 4,548 4,549 4,550 4,551 4,552 4,553 4,554 4,555 4,556 4,557 4,558 4,559 4,560 4,561 4,562 4,563 4,564 4,565 4,566 4,567 4,568 4,569 4,570 4,571 4,572 4,573 4,574 4,575 4,576 4,577 4,578 4,579 4,580 4,581 4,582 4,583 4,584 4,585 4,586 4,587 4,588 4,589 4,590 4,591 4,592 4,593 4,594 4,595 4,596 4,597 4,598 4,599 4,600 4,601 4,602 4,603 4,604 4,605 4,606 4,607 4,608 4,609 4,610 4,611 4,612 4,613 4,614 4,615 4,616 4,617 4,618 4,619 4,620 4,621 4,622 4,623 4,624 4,625 4,626 4,627 4,628 4,629 4,630 4,631 4,632 4,633 4,634 4,635 4,636 4,637 4,638 4,639 4,640 4,641 4,642 4,643 4,644 4,645 4,646 4,647 4,648 4,649 4,650 4,651 4,652 4,653 4,654 4,655 4,656 4,657 4,658 4,659 4,660 4,661 4,662 4,663 4,664 4,665 4,666 4,667 4,668 4,669 4,670 4,671 4,672 4,673 4,674 4,675 4,676 4,677 4,678 4,679 4,680 4,681 4,682 4,683 4,684 4,685 4,686 4,687 4,688 4,689 Michael Hassler, Brian Swale, 2001/2: Gattung Asplenium in der world species list. Arkivigite je 2006-04-24 per la retarkivo Wayback Machine
  5. 5,0 5,1 {{GRIN|ID=1062|Rang=genus|WissName=Asplenium|Zugriff=2016-07-28
  6. 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 6,15 6,16 6,17 6,18 6,19 6,20 6,21 6,22 6,23 6,24 6,25 6,26 6,27 6,28 6,29 6,30 6,31 6,32 Maarten Joost Maria Christenhusz, Eckhard von Raab-Straube, 2013: Lycopodiophytina.: Datenblatt Asplenium In: Euro+Med Plantbase - the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity.
  7. Peter G. Wilson: Asplenium bei der New South Wales Flora online.
  8. Caroline J. Van den Heede, Ronald L. L. Viane, Mark W. Chase: Phylogenetic analysis of Asplenium subgenus Ceterach (Pteridophyta: Aspleniaceae) based on plastid and nuclear ribosomal ITS DNA sequences. In: American Journal of Botany, Volume 90, 2003, S. 481–495. online.
  9. Straka, Haeupler, Llorens García, Orell, Führer zur Flora von Mallorca, Gustav Fischer Verlag Stuttgart 1987, ISBN 3-437-20374-6, Seite 91
  10. 10,0 10,1 10,2 Walter Erhardt, Erich Götz, Nils Bödeker, Siegmund Seybold: Der große Zander. Enzyklopädie der Pflanzennamen. Band 2. Arten und Sorten. Eugen Ulmer, Stuttgart (Hohenheim) 2008, ISBN 978-3-8001-5406-7, S. 1225–1226.
  11. Straka, Haeupler, Llorens García, Orell, Führer zur Flora von Mallorca, Gustav Fischer Verlag Stuttgart 1987, ISBN 3-437-20374-6, Seite 91
  12. 12,000 12,001 12,002 12,003 12,004 12,005 12,006 12,007 12,008 12,009 12,010 12,011 12,012 12,013 12,014 12,015 12,016 12,017 12,018 12,019 12,020 12,021 12,022 12,023 12,024 12,025 12,026 12,027 12,028 12,029 12,030 12,031 12,032 12,033 12,034 12,035 12,036 12,037 12,038 12,039 12,040 12,041 12,042 12,043 12,044 12,045 12,046 12,047 12,048 12,049 12,050 12,051 12,052 12,053 12,054 12,055 12,056 12,057 12,058 12,059 12,060 12,061 12,062 12,063 12,064 12,065 12,066 12,067 12,068 12,069 12,070 12,071 12,072 12,073 12,074 12,075 12,076 12,077 12,078 12,079 12,080 12,081 12,082 12,083 12,084 12,085 12,086 12,087 12,088 12,089 12,090 12,091 12,092 12,093 12,094 12,095 12,096 12,097 12,098 12,099 12,100 12,101 12,102 12,103 12,104 12,105 12,106 12,107 12,108 12,109 12,110 12,111 12,112 12,113 12,114 12,115 12,116 12,117 12,118 12,119 12,120 12,121 12,122 12,123 12,124 12,125 12,126 12,127 12,128 12,129 12,130 12,131 12,132 12,133 12,134 12,135 12,136 12,137 12,138 12,139 12,140 12,141 12,142 12,143 12,144 12,145 12,146 12,147 12,148 12,149 12,150 12,151 12,152 12,153 12,154 12,155 12,156 12,157 12,158 12,159 12,160 12,161 12,162 12,163 12,164 12,165 12,166 12,167 12,168 12,169 12,170 12,171 12,172 12,173 12,174 12,175 12,176 12,177 12,178 12,179 12,180 12,181 12,182 12,183 12,184 12,185 12,186 12,187 12,188 12,189 12,190 12,191 12,192 12,193 12,194 12,195 12,196 12,197 12,198 12,199 12,200 12,201 12,202 12,203 12,204 12,205 12,206 12,207 12,208 12,209 12,210 12,211 12,212 12,213 12,214 12,215 12,216 12,217 12,218 12,219 12,220 12,221 12,222 Michael Hassler, Brian Swale, 2001/2: Gattung Asplenium in der world species list. Arkivigite je 2006-04-24 per la retarkivo Wayback Machine