Cancale

komunumo en Bretonio


Cancale estas franca komunumo en departemento Ille-et-Vilaine en regiono Bretonio.

Cancale
komunumo
Haveno La Houle
Blazono
komunumo en Francio
Regno Francio Francio
Regiono Bretonio
Departemento Ille-et-Vilaine
Arondismento Saint-Malo
kantono Cancale (ĉefurbo)
Komunumaro Saint-Malo agglomération
Situo Cancale
 - koordinatoj 48° 40′ 46″ N 01° 49′ 35″ U / 48.67944 °N, 1.82639 °U / 48.67944; -1.82639 (mapo)
Plej alta punkto
 - alteco 45 m s. m.
Plej malalta punkto
 - alteco m s. m.
Areo 13 km² (1 300 ha)
Loĝantaro 5 324 (20102021)
Dato 2008-2014
Urbestro Pierre-Yves Mahieu
Horzono MET (UTC+1)
 - somera tempo MET (UTC+2)
Poŝtkodo 35260
INSEE 35049

Geografia lokigo sur la mapo : Ille-et-Vilaine

Vidu situon de Cancale kadre de Ille-et-Vilaine
Vidu situon de Cancale kadre de Ille-et-Vilaine
DEC
Cancale
Cancale
Cancale

Geografia lokigo sur la mapo : Francio

Vidu situon de Cancale kadre de Francio
Vidu situon de Cancale kadre de Francio
DEC
Cancale
Cancale
Cancale
Vikimedia Komunejo: Cancale
Retpaĝo: ville-cancale.fr Oficiala TTT-ejo de urbo Cancale
vdr

Ĝi estas fama pro siaj sovaĝaj ebenaj ostroj (sciencalingve Ostrea edulis) kreskantaj sur naturaj aregoj ekzistantaj en profunda akvo kaj pli freŝe (en ĉ. 1950) pro siaj breditaj kavaj ostroj (sciencalingve Crassostrea.

Geografio redakti

Situo redakti

Cancale situas ĉe la okcidenta fino de golfo de monteto Sankta-Mikaelo, sur la marbordo de departemento Ille-et-Vilaine (côte d’Émeraude), je dek kvin kilometroj oriente de Saint-Malo. La golfeto de Cancale estas limigita per pinto des Roches Noires sude kaj pinto des Crolles norde.

   

 
   Cancale   
 

Saint-Méloir-des-Ondes

Geologio kaj reliefo redakti

La surfaco de cancale kovras 1 261 hektarojn; alteco varias inter 0 kaj 56 metroj[1].

Urboplanismo redakti

Urba morfologio redakti

Cancale konsistas el centro, kiu konstruiĝis ĉirkaŭ la haveno La Houle kaj de pluraj domlokoj, situantaj oriente de la komunumo.

Norde staras Pinto de Grouin apud kiu estas konstruitaj hoteloj kaj restoracioj.

Okcidente kaj sude estas precipe agroj.

Loĝado redakti

En 2009, la sumo de la loĝejoj sur la komunumo estis 3 896 kompare al 3 661 en 1999[a 1].

Inter tiuj loĝejoj, 62,7 % estis ĉefaj loĝejoj, 33,1 % duaj loĝejoj kaj 4,2 % neokupitaj loĝejoj. Inter ili estis 79,0 % da domoj kaj 20,6 % da apartamentoj[a 2].

Toponimio redakti

La nomo de la komunumo estas atestita laŭ formo Cancavena en 1030, Cancauna en 1182, Cancanna en 1183[2].

La unua elemento Canc- eble venas de la bretona lingvo konk « haveno, ŝirmejo, konko »[3],[4]. La dua elemento estas la bretona aven « rivero »[3].

Tiu rivero verŝajne estas Guyoult, kiu enfluas inter pinto de Grouin kaj insulo de Landes, norde de Cancale, tiu pasejo nomiĝas « ŝanelo de la Malnova Rivero » [5].

Historio redakti

Homa ĉeesto estas atestita ĉe la marbordo ekde meza paleolitiko. Restas ankaŭ spuroj de gaŭla ĉeesto en farmbieno de la Ville es Péniaŭ kaj gaŭlaj-romiaj vilaoj[6]. Laŭ hagiografia kaj parte legenda Vita Meveni skribita en ĉirkaŭ 1084 de monaĥo Ingomar, sankta Méen deirinta de Kimrujo estus albordiĝinta en golfo de monteto Sankta-Mikaelo por fondi Cancale[5]) en ĉirkaŭ 545 por evangeliizi Armorikon, de tio ekzisto de ŝtono kun stampaĵo de siaj piedoj[7] kaj fontano kun miraklaj povoj.

Cancale estas la haveno de kie deiras en 1612 la ŝipoj de Daniel de La Touche, senjoro de Ravardière, por Brazilo : Régente, Charlotte kaj Sainte Anne. Daniel de La Touche estas la fondinto de São Luís en Maranjo en Brazilo[8].

Multaj albordiĝaj provoj de angloj, por ataki Saint-Malo per tervojo, okazis parte en 1758, 1779 (kuglego supozita pafita de angla ŝipo ornamas la ĝardeneton de la pastrejo), pro tio la konstruado laŭ planoj de Vauban de fuorto de Rimains, kiu konsistigas la maran fortreson la plej potencan de la regiono tiuepoke[9] (la fuorto sur insulo de Rimains estis aĉetita kaj restaŭrita de panisto Lionel Poilâne).

La Karavano redakti

Pli ol cent milionoj da ebenaj ostroj estis elplukitaj en la golfeto, la franca reĝo Ludoviko la Deksesa publikigis en 1787 edikton por reglamenti la troladon de ostroj por eviti elĉerpiĝon de la natura ostraro : ĉiun printempon ĉirkaŭ la paska periodo, biskinoj, supervelitaj por plia potenco, rajtis troli ostrojn dum proksimume dek kvin tagoj. Ekde gardista signalo, ŝiparo el 200 biskinoj ekiris, tiu spektaklo estis nomita karavano. je alta tajdo, ili venis por malŝarĝi sian kaptaĵojn (malplenaj konkoj kaj ostroj) en la havenon, la amasoj el ĉiuj ŝipoj estis ordigitaj je malalta tajdo de la virinoj. La sovaĝaj ostroj povis fariĝi dikegaj kaj tiam ili nomiĝis pieds de cheval[10] (ĉevalhufo).

19-a kaj 20-a jc redakti

 
Forta movado en La Houle, por tiu deiro de tramo en ĉirkaŭ 1906. Videblas konstruata ŝipo fone
 
Tramo de "Tramways bretons" antaŭ La Houle, antaŭ la unua mondmilito

La urbo estis trairata de duaranga fervoja linio je metra trako kaj vaportrakcio de "Tramways bretons" liganta ĝin al Saint-Malo, de 1898 ĝis 1947.

Politiko kaj administrado redakti

Komunuma administrado redakti

Listo de la urbestroj redakti

Listo de la sinsekvaj urbestroj
Periodo Nomo Partio Funkcio
1989 2001 Joseph Pichot Diversa Dekstro (DVD) Ostrobredisto


2001 2008 Maurice Jannin Diversa Maldekstro (DVG) Profesoro pri matematiko - departementa konsiliano (de 1998)


2008 Pierre-Yves Mahieu[12] Diversa Dekstro (DVD) > PCD -


La tabelo estas ankoraŭ plenigenda.


Ĝemeliĝoj redakti

Agrikulturo kaj fiŝkaptado redakti

Ostrobredado estas la ĉefa laborsektoro de Cancale.

Monumentoj klasitaj historiaj redakti

  • Malnova preĝejo Saint-Méen, konstruita de 1715 ĝis 1727 de arkitekto Siméon Garangeau surloke de antaŭa preĝejo datiĝanta de mezepoko, pligrandigita de 1836 ĝis 1838. Registrita per dekreto de la 29-a de decembro 1982[13].
  • Ĝeto de ŝipdeklivo de Épimoleo de Épi, konstruita el ŝtonoj en 1837 por anstataŭi la malfortan digon konsentita de la ĝenerala asembleo de Bretonio en 1773. Ĝi estis registrita per dekreto de la 21-a de novembro 1995[14].

Aliaj lokoj kaj monumentoj redakti

 
Inaŭguro de monumento memore al Daniel de la Touche de la Ravardiere
  • Monumento honore al Daniel de la Touche de la Ravardière, fondinto de São Luís en Brazilo, inaŭgurita la 8-an de septembro 2012[15]. La verko el bronzo de Patrick Abraham estis starigita proksime de lumturo de La Houle iniciate de Muzeo de Cancale.

Cancale kaj pentrado redakti

 
John Singer Sargent, Les Ramasseuses d'huîtres de Cancale, 1877

Cancale inspiris multajn pentristojn, aparte John Singer Sargent.

Elstaruloj ligitaj al la komunumo redakti

Heraldiko redakti

  Blazono france D'azur à la bisquine aŭ voiles d'argent voguant sur des ondes de sinople mouvant de la pointe accompagnée de dix huîtres d'or posées en orle autour, au franc-canton d'argent chargé d'une aigle bicéphale de sable, becquée et membrée de gueules.
esperante Lazura kun arĝentvela biskino sur sinoplaj ondoj akompanata de dek oraj ostroj orle ĉirkaŭe, kun arĝenta kvarono ŝarĝita per dukapa aglo ruĝe beka kaj membra
Detaloj Ŝipo rilatas al la mara sektoro de la komunumo.

Ostro simbolo de industrio, riĉeco kaj fameco de Cancale.

Dukapa aglo eble devenas de blazono de familio Guerrande. Ĝi estas ankaŭ sur la ŝildo de Fouesnant en Finistère.

Bibliografio redakti

  • À Cancale, eldoninto "éditions du Phare"
  • F. Bouleuc, Cancale, son origine et son histoire, eldoninto "La Découvrance Éditions"
  • Alfred Giron, De Cancale à Terre-Neuve, l’Odyssée d’un petit mousse, eldoninto "Éditions Ardant", Limoges, 19-a jc
  • Léo Kerlo kaj René Le Bihan, Peintres de la Côte d'Émeraude, eldoninto "Le Chasse-Marée - ArMen", 1998.
  • René Le Bihan, Léo Kerlo, Cancale, eldoninto "Éditions Chasse-Marée Estran"
  • Annick Rouxel, Cancale - Étude démographique. 1757-1800, 1970 (Arkivoj de departemento Ille-et-Vilaine - Memuaro 2 J 10);

Notoj kaj referencoj redakti

Notoj redakti

Referencoj redakti

  1. Répertoire géographique des communes, eldonita de Nacia Geografia Instituto, Artikolo pri Cancale Arkivigite je 2015-01-08 per la retarkivo Wayback Machine
  2. Ernest Nègre, Toponymie générale de la France
  3. 3,0 3,1 Ernest Nègre, op. cit.
  4. Léon Fleuriot, Les origines de la Bretagne, eldoninto "éditions Payot", 1980, p. 214.
  5. 5,0 5,1 M.C. Meaux. (1974) Histoire de Cancale. Lanore, p. 9.
  6. Thierry Huck. (1999) Cancale, 2000 ans : Histoire détaillée. Éditions du Phare, p. 264.
  7. Abbé Jean Mathurin, Saint Méen, Rennes, 1889, 26 p.
  8. Fonto inter aliaj : Teksto de Dominique Stoenesco pri restaŭrado de Sao Luis du Maranhao.
  9. Cancale, okupado de teritorio
  10. Les bisquines. Arkivita el la originalo je 2016-01-29. Alirita 2013-11-20.
  11. marins&bateaŭ/1919TNvier/1919TNvier.html Georges Clemenceau, trimasta ŝipo
  12. (22-23 de marto 2008) “Ils ont été élus maires hier soir”, Ouest-France (eld. Rennes), p. 7. 
  13. Malnova preĝejo Saint-Méen. datumbazo Mérimée, franca ministerio pri kulturo.
  14. ĝeto dirata ŝipdeklivo de Épi. datumbazo Mérimée, franca ministerio pri kulturo.
  15. Ouest-France : Cancale celebras la esploriston Daniel de la Touche de La Ravardière
  1. LOG T1M - Évolution du nombre de logements par catégorie.
  2. LOG T2 - Catégories et types de logements.

Vidu ankaŭ redakti

Eksteraj ligiloj redakti