Frekvenca probablo

interpreto de probablo kiel limeso de relativaj oftecoj

En probablo-teorio, frekvenca probablo estas kompreno de probablo kiel limigo de relativa frkveco de okazoj kiam la evento okazas.

Se estas la tuta kvanto de provoj kaj la kvanto de provoj en kiuj la evento <x okazis la probableco P(x) de la evento estas proksimume:

kaj

Motivado redakti

 
Johano Venn.

La problemoj kaj paradoksoj de la klasika interpretado de probablo motivigis la evoluigon de la koncepto de probablo, kiel relativa frekvenco.

La plejparto de la matematiko kutime kutima fari statistika taksas aŭ testoj estas ellaborita fare de statistikistoj kiuj uzas ĉi tiun koncepton ekskluzive. Ili kutime nomiĝas frekvencistoj, kaj ilia pozicio estas nomita frekvencismo. Statistikisto kiu uzas tradiciajn manierojn de konkludo pro tio nomiĝas frekvencisto, statistikisto. Frekvencismo estas la ege plej kutime tenata vidpunkto inter praktikantaj statistikistoj, probablo-teoriistoj kaj fizikistoj.

Frekvencistoj konversacias pri probabloj nur kiam kontraktanta kun bone-difinita hazard-eksperimentoj. La rezultoj de hazarda eksperimento estas nomita ĝiaj eblaj eventoj, kaj la aro de ĉiuj eblaj eventoj estas nomita la specimena spaco de la eksperimento. La relativa frekvenco de apero de evento en la specimena spaco, kiam ripetanta la eksperimento, estas mezuri de la probablo de tiu hazarda evento.

Ĉi tiu estas alte teknika kaj scienca difino de "probablo" kaj ne pretendas enkapti ĉiujn kunsencojn de la koncepto 'verŝajna' en komunuza parolado de naturaj lingvoj. Kompari kiel la koncepto de forto estas uzita fare de fizikistoj en preciza maniero malgraŭ la fakto, ke forto estas ankaŭ vorto en multaj naturaj lingvoj, uzita en religiaj tekstoj ekzemple. Tamen, tio malofte kaŭzas problemon aŭ konfuzon, ĉar la ĉirkaŭteksto kutime malkaŝas, ĉu temas pri la scienca koncepto, aŭ ne.

Ĉi tiu skolo estas ofte asociita kun la nomoj Jerzy Neyman kaj Egon Pearson kiuj priskribis la logikon de statistika testado de hipotezo. Aliaj influaj figuroj de la frekvencisma skolo estas Johano Venn, R.A. Fiŝisto, kaj Richard von Mises.

Vidu ankaŭ redakti

Eksteraj ligiloj redakti

  • [1] Charles Friedman, The Frequency Interpretation in Probability - La Frekvenca Interpretado en Probablo
  • [2] Arkivigite je 2007-08-19 per la retarkivo Wayback Machine John Venn, The Logic of Chance - La Logiko de Ŝanco