Gedera (hebreo: גְּדֵרָה) estas urbo en la Centra Distrikto de Israelo, fondita en 1884. Ĝi estas troviĝita 13 kilometrojn sude de Rehovot.[1] Laŭ la stato de 2015 en la urbo vivis 26 217 loĝantoj sur areo de 11,49 kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de 2 281 loĝantoj/km².

Gedera
local council in Israel • urboadministra teritoria unuo • Zionist settlement
Administrado
Distrikto Centra distrikto de Israelo
En TTT Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro 26 217  (2015) [+]
Loĝdenso 2 281 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo 31° 49′ N, 34° 47′ O (mapo)31.81388888888934.778333333333Koordinatoj: 31° 49′ N, 34° 47′ O (mapo) [+]
Alto 60 m [+]
Areo 11,492 km² ( 114 9.2 ha) [+]
Horzono UTC+02:00 [+]
Gedera (Centra distrikto de Israelo)
Gedera (Centra distrikto de Israelo)
DEC
Gedera
Gedera
Situo de Gedera
Gedera (Israelo)
Gedera (Israelo)
DEC
Gedera
Gedera
Situo de Gedera

Map

Alia projekto
Vikimedia Komunejo Gedera [+]
vdr

Historio redakti

 
Gedera, ĉirkaŭ 1899

Gedera estas menciita en la Libro de Kronikoj I 4:23 kaj la Libro de Josuo 15:36 kiel urbo en la teritorio de Jehuda. Ĝia identigo kun la ejo de moderna Gedera estis proponita de Victor Guérin en la 19a jarcento, sed estis malakceptita kiel "neebla" de William Albright kiu preferis identigi ĝin kun al-Judeira.[2][3][4] Nun Biblia Gedera estas identigita kun Khirbet Judraya, 1 km (0,6 mejlojn) sudo de Bayt Nattif.[5][6]

Tel Qatra, kiu troviĝita ĉe la norda rando de Gedera, estas kutime identigita kun Kedron, loko fortikigita de la Seleucids kontraŭ la Hasmonaeans (1 Macc. 15:39-41, 16:9).[7] Ĝi ankaŭ estis identigita kun Gedrus, granda vilaĝo en la tempo de Eŭzebo de Cezareo (kvara jarcento).[7] Eŭzebo identigis Gedrus kun la biblia Gedor, kiu estas nomo ankaŭ aperanta sur la mapo de Madaba, sed pluraj aliaj ejoj por Gedor estis proponita.[7]

Tel Qatra estis okupita de la Meza Bronza Aĝo al almenaŭ la frua islama periodo.[7] Iam inter tiam kaj la Mezepoka periodo, la kolonio movita al la suda piedo de la diri, kie la araba vilaĝo de Qatra ekzistita ĝis 1948.[7] Ĝia pinta estis en la Bizanca periodo, kiam la diri havita almenaŭ unu grandan publikan konstruaĵon.[7]

Nuntempa Gedera estis fondita en la vintro de 1884 de membroj de la grupo Bilu, al la sudo de Qatra.[8] Gedera estis establita sur terpeco de vilaĝa lando aĉetita por la Biluanoj de Yehiel Michel Pines de la grupo Amantoj de Zion de la franca konsulo en Jaffa, Poliovierre.[9][10] La unuaj pioniroj alvenis ĉe la ejo dum la festo de Ĥanuka. En 1888, Binjamin kaj Mina Fuchs konstruis unuan ŝtonan domon de Gedera, poste uzita kiel domo de renkontoj de Bnai Brith.[11] En 1912, grupo de enmigrintoj de Jemeno enloĝiĝis en Gedera. Dum la brita mandato, Gedera fariĝis populara feriejo pro ĝia milda klimato kaj freŝa aero. En 1949-1953, miloj de enmigrintoj de Jemeno, Rumanio, Irako, Pollando, Egiptio, Maroko, Tunizio, Barato, Irano, Libio kaj aliaj landoj estis loĝigitaj en tendaj tendaroj.[12]

Referencoj redakti

  1. Gedera. Arkivita el la originalo je 2012-06-30. Alirita 2015-03-27.
  2. M. V. Guérin. (1869) Description géographique, historique et archéologique de la Palestine Judée II, p. 35.
  3. W. F. Albright (1921/1922). “Contributions to the Historical Geography of Palestine”, Annual of the American School of Oriental Research in Jerusalem 2/3, p. 1–46. 
  4. W. F. Albright (1922/1923). “Excavations and results at Tell El-Fûl (Gibeah Of Saul)”, Annual of the American Schools of Oriental Research 4, p. 117. doi:10.2307/3768487. 
  5. Shmuel Vargon (1992). “Gedud: A Place-Name in the Shephelah of Judah”, Vetus Testamentum 42, p. 557–564. doi:10.2307/1518965. 
  6. Yehudah Dagan (2009). “Khirbet Qeiyafa in the Judean Shephelah: Some Considerations”, Tel Aviv 36, p. 68–81. 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 Moshe Fischer, Itamar Taxel, David Amit (2008). “Rural settlement in the vicinity of Yavneh in the Byzantine period: A religio-archaeological perspective”, Bulletin of the American Schools of Oriental Research, p. 7–35. 
  8. Yuval Ben-Bassat (2009). “Proto-Zionist-Arab encounters in late nineteenth-century Palestine: Socioregional dimensions”, Journal of Palestine Studies 38, p. 42–63. doi:10.1525/jps.2009.38.2.42. 
  9. Israel Antiquities Authority, Conservation: Gedera, Tel Qatra,
  10. Arieh L. Avnieri. (1984) The Claim of Dispossession; Jewish Land-Settlement and the Arabs, 1878-1948. Transaction Books.
  11. Early settlements: Gedera
  12. Society for the Preservation of Heritage Sites. Arkivita el la originalo je 2012-03-05. Alirita 2015-03-27.