Izopentano

Izopentano
Plata kemia strukturo de la Izopentano
Tridimensia kemia strukturo de la Izopentano
Alternativa(j) nomo(j)
Metilbutano
Kemia formulo	C5H12
CAS-numero-kodo	78-78-4
ChemSpider kodo	6308
PubChem-kodo	6556
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora likvaĵo
Molmaso	72,151 g·mol−1
Denseco	0,626g cm−3
Fandpunkto	-160  °C
Bolpunkto	27,8  °C
Refrakta indico	$n_{761}^{20}$ 1,371
Ekflama temperaturo	-51  °C
Acideco (pKa)	>14
Solvebleco	Akvo:0,048 g/L
Mortiga dozo (LD50)	0,419 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R12 R51/53 R65 R66 R67
Sekureco	S09 S16 S29 S33 S61 S62
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero F+ Tre brulema Xn Noca por la sano N Damaĝaj substancoj F Brulema
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H315, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P210, P233, P240, P241, P242, P243, P261, P271, P273, P280, P301+310, P303+361+353, P304+340, P331, P370+378, P391, P403+233, P403+235, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25  °C kaj 100 kPa)

Izopentano, 2-metil-butano aŭ C₅H₁₂ estas branĉohava alkano kun kvin karbonatomoj, treege rapidbola kaj tre brulema likvaĵo sub media temperaturo kaj premo. Ĝi same estas la malpli densa substanco sub normaj kondiĉoj je temperaturo kaj premo. La normala bolpunkto estas iom pli alta ol tiu de la pentano kaj izopentano facile vaporiĝas en varma tago. Izopentano ordinare uzatas kune kun nitrogeno por havigi malaltajn temperaturojn ĝis 160 gradoj sub nulo. Naturgasoj tipaj enhavas 1% aŭ malpli da izopentano.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per senhidratigo de la izoamila alkoholo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{-H_{2}O}]{+Zn\,+2\,HCl}}\,}}$

Sintezo 2

• Preparado ekde la izopentanalo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{-H_{2}O}]{LiAlH_{4}}}\,}}$

Sintezo 3

• Preparado per reduktigo de la izopenteno:

${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{LiAlH_{4}}}\,}}$

Sintezo 4

• Preparado per senhidratigo de la izopentanoata acido:

${\mathsf {{\xrightarrow[{-2\,H_{2}O}]{LiAlH_{4}}}\,}}$

Sintezo 5

• Preparado ekde la izovaleramido:

+3${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$++

Sintezo 6

• Preparado ekde la izovaleramino:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$+

Sintezo 7

• Preparado per reduktado de la metilizobutilketono:

${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{LiALH_{4}}}\,}}$+

Reakcioj

Reakcio 1

• Konvertado al izoamila alkoholo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{-H_{2}O}]{K_{2}Cr_{2}O_{7}}}\,}}$

Reakcio 2

• Konvertado zorga oksidigo al izopentanalo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{-H_{2}O}]{K_{2}Cr_{2}O_{7}}}\,}}$

Reakcio 3

• Konvertado al izopenteno per oksidado en acida medio:

${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{H_{2}SO_{4}}}\,}}$

Reakcio 4

• Konvertado al izopentanoata acido:

${\mathsf {{\xrightarrow[{-H_{2}O}]{KMnO_{4}}}\,}}$

Reakcio 5

• Konvertado al izovaleramido:

${\mathsf {{\xrightarrow[{-H_{2}O}]{KMnO_{4}}}\,}}$${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{+NH_{3}}}\,}}$

Reakcio 6

• Konvertado al izovaleramino:

${\mathsf {{\xrightarrow[{-HCl}]{+NH_{2}Cl}}\,}}$

Reakcio 7

• Konvertado al metilizobutilketono:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$+

Literaturo

• Official Gazette of the United States Patent Office
• Exergy: Energy, Environment and Sustainable Development
• Recent Research on Bituminous Materials
• Sittig's Handbook of Toxic and Hazardous Chemicals and Carcinogens
• Bretherick's Handbook of Reactive Chemical Hazards
• Comprehensive Biomaterials
• Progress in Physical Organic Chemistry
• Szycher's Handbook of Polyurethanes

Vidu ankaŭ

• Pentano