James Dean
James Byron DEAN (naskiĝis la 8-an de februaro 1931 en Marion (Indianao), mortis la 30-an de septembro 1955 proksime de Cholane (Kalifornio)) estis usona aktoro.
| James Dean | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| James Dean | |||||
| Naskonomo | James Byron Dean | ||||
| Naskiĝo | 8-an de februaro 1930 en Marion | ||||
| Morto | 30-an de septembro 1955 (25-jaraĝa) en Cholame | ||||
| Mortis per | aŭtomobila akcidento vd | ||||
| Tombo | Park Cemetery vd | ||||
| Religio | Kvakerismo vd | ||||
| Lingvoj | franca • angla vd | ||||
| Loĝloko | Cholame • Fairmount • Nov-Jorkio • Marion • Santa Monica vd | ||||
| Ŝtataneco | Usono vd | ||||
| Alma mater | UCLA School of Theater, Film and Television • Santa Monica College • Universitato de Kalifornio en Los-Anĝeleso • Fairmount Public School vd | ||||
Subskribo 
| |||||
| Familio | |||||
| Patro | Winton Dean vd | ||||
| Patrino | Mildred Marie Wilson vd | ||||
| Edz(in)o | – | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | filmaktoro • televida aktoro • teatra aktoro • aŭtosportisto • aktoro vd | ||||
| Aktiva dum | 1951–1955 vd | ||||
| |||||
| En TTT | Oficiala retejo vd | ||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Naskiĝinte en Marion (Indianao), li studis aktoradon en Kalifornio kaj en la Actor’s Studio en Nov-Jorko, kie li konatiĝis kun la reĝisoro Elia Kazan.
En 1952 li brilis en la Broadway-spektaklo The Immoralist (verkita de André Gide) kaj Elia Kazan proponis al li la ĉefrolon en sia filmo East of Eden. Post tiu ĉi kaj du pliaj filmoj la juna aktoro fariĝis idolo por la junularo. Tamen lia kariero ne daŭris longe. Antaŭ ol en 1955 lia lasta filmo Giant venis al la kinejoj, James Dean – kiu ŝategis rapidajn aŭtojn – mortis dum trafikakcidento. Lia morto tre pligrandigis liajn famon kaj konatecon.
Estas diskutoj pri la seksa orientiĝo de Dean. Kvankam li estis prezentata al la publiko kiel ŝatanto de virinoj (ekzemple la aktorino Pier Angeli), li havis (ankaŭ) amrilatojn al viroj. Onidire li evitis rekrutigon por la Korea Milito, deklarante sian samseksemon.
Antaŭ la poŝtejo de urbeto Cholane, 800 metrojn oriente de kie Dean mortis, oni starigis monumenton en la formo de ŝtala relo ĉirkaŭ arbo, en betona kadro. La monumento estis farita en Japanio. Ĝi portas la datojn de la naskiĝo kaj morto de Dean kaj lian favoratan citaĵon el "La Eta Princo" de Antoine de Saint-Exupéry: "La esencaĵo estas nevidebla por la okuloj."
Listo de filmoj redakti
- East of Eden (1955)
- Rebel Without a Cause (1955)
- Giant (1956)
Vidu ankaŭ redakti
-
Portreto de Dean kiel karusela reklamo -
Porsche_ 550 Spyder; en tia aŭto mortis Dean
.jpg)