Martha Eggerth
Marta Eggerth, ankaŭ Martha Eggerth, vere Márta Eggert (naskiĝinta la 17-an de aprilo 1912 en Budapeŝto, mortis la 26-an de decembro 2013 en Rye, Nov-Jorkio) estas hungara operetkantistino kaj filma aktorino elmigrinta en 1938 en Usonon.
| Martha Eggerth | |||||
|---|---|---|---|---|---|
.jpg)
| |||||
| Persona informo | |||||
| Eggerth Márta | |||||
| Naskonomo | Eggert Márta Rózsa Matild | ||||
| Naskiĝo | 17-an de aprilo 1912 en Budapeŝto | ||||
| Morto | 26-an de decembro 2013 (101-jaraĝa) en Rye | ||||
| Tombo | Greenwood Union Cemetery vd | ||||
| Etno | judoj vd | ||||
| Ŝtataneco | Usono • Hungario vd | ||||
| Familio | |||||
| Edz(in)o | Jan Kiepura vd | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | teatra aktoro • filmaktoro • operkantisto vd | ||||
| Aktiva dum | 1930– vd | ||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Vivo redakti
Eggerth estis la filino de bankestro Paul Eggerth kaj kantistino Tilly Herzog (ambaŭ judoj). Post frua kantedukado, kariero kiel mirinfano kaj dungitecoj en Vieno kaj Hamburgo ŝi iris en 1930 al Berlino, kie ŝi prezentis en multaj operetaj kaj kantaj filmoj, fariĝante glorata stelulo.
Dum la laboroj por la filmo Mein Herz ruft nach Dir ŝi konatiĝis kun la pola tenoro Jan Kiepura. La du validis kiel „mirakloparo“ de la germana-aŭstra muzikfilmo en la 1930-aj jaroj[1] kaj geedziĝis en 1936. Tiam la paro vivis en Vieno, ĉar Eggerth ekde 1935 ne rajtis prezenti en Germanujo, ĉar unu gepatrero estis juda.
En 1938 ŝi fuĝis post la anekso de Aŭstrujo kun sia edzo, kiu tenis dungitecon ĉe la Metropola Operejo, ekde Vieno trans Francujo al Novjorko. („La foriro de Vieno terure dolorigis“, Marta Eggerth diris kvindek jarojn pli malfrue[2].) Sekretario de Kiepura tiam estis Marcel Prawy, kiu tiam iris kun la paro en Usonon. En 1939 ŝi akompanis Kiepuran al Parizo, kie li ekde la 1-a de septembro devis stari antaŭ la kamero[3]; tiun tagon Germanujo surprizatakis lian hejmlandon.
En Novjorko ŝi prezentis inter 1944 kaj1946 okfojojn en la semajno per la opereto Die lustige Witwe de Franz Lehár, kiun Robert Stolz estis adaptintaj por Brovejo. Ŝia filma kaj sceneja kariero pludaŭris.
En 1952 Eggerth vizitis unuafoje post la milito Vienon, kie ŝi ege sukcesis per la opereto „Zarewitsch“ ĉe Rajmundo-Teatro.
En 1979 ŝi ricevis la Oran Filmbendon por multjara kaj elstara verkado en la germana filmo. En 1988 eldiris intervjue, ke ŝi proponas majstrokursojn por junaj operkantistoj. Ŝi bedaŭras, ke operkantistoj en Eŭropo ne plu volas kanti operetojn[4]. En 1999 ŝi aktoris kaj kantis en televidserio Tatort de la aŭstra radio- kaj televido-instituto ORF apud Marcel Prawy, Erni Mangold kaj Harald Krassnitzer iaman operstelulinon nome Babette Schöne. En 2001 la urbo Vieno distingis ŝin per la Ora Urbodoma Viro.
Marta Eggerth vivas je Rye en Novjorkio. Ŝia pli aĝa filo Jan Kiepura fariĝis kantisto, ŝia pli juna filo Marjan estas pianisto kaj negocisto en la muzikfako.
Filmaro redakti
|
|
Referencoj redakti
- ↑ Gerhard Jelinek: Nachrichten aus dem 4. Reich, Ecowin Verlag, Salcburgo 2008, ISBN 978-3-902404-64-0, p. 75
- ↑ En: Jelinek, p. 76
- ↑ Marta Eggerth, citita en: Jelinek, p. 76
- ↑ Jelinek, p. 77
Eksteraj ligiloj redakti
- Informoj pri Martha Eggerth en katalogo de la Germana Nacia Biblioteko (germane)
- Martha Eggerth ĉe Interreta filma datumbazo (angle)
- Detalaj indikoj ĉe filmportal.de
- dokumenta prezento de la kantistino en la retejo mdr.de
- Biografio Arkivigite je 2009-04-01 per la retarkivo Wayback Machine
- Stefan Frey: Omaĝo al la 100-jara naskiĝtago de la kantistino aprile 2012 en la retejo dradio.de (Deutschlandradio)
- "bela, riĉa kaj fama", plia germanlingva omaĝo okaze de la 100-jara naskiĝtago en retejo de la gazeto "Berliner Zeitung"[rompita ligilo]