Vikipedio

Militĉevalo

MonteZuma V. Cortez German

La unua uzado de ĉevaloj en milito okazis antaŭ ĉirkaŭ 5,000 jaroj. La plej frua pruvaro de rajditaj ĉevaloj en milito datiĝa el Eŭrazio inter 4000 kaj 3000 a.K. Sumera bildo de milito el 2500 a.K., priskribas ian tipon de ekvedoj pelantaj ĉarojn. Ĉirkaŭ 1600 a.K., plibonigitaj bildoj de jungilaro kaj de ĉaroj montras, ke ĉaroj jam oftis en milito dum la Antikva Proksima Oriento, kaj la plej frua verkita trejngvidilo pri militĉevaloj temis pri trejnado de ĉarĉevaloj verkita ĉirkaŭ 1350 a.K. Dum taktikoj de formala kavalerio anstataŭis la ĉaron, same faris la novaj trejnmetodoj, kaj ĉirkaŭ 360 a.K., la oficiro de greka kavalerio nome Ksenofono estis verkinta etendan traktadon pri ĉevalsoldatoj. La efikeco de ĉevaloj en batalo estis revoluciita ankaŭ de plibonigoj en teknologio, kiaj la inventado de la selo, la piedingo, kaj poste, de la ĉevalkolumo.

Scotland Forever! (Skotlando porĉiame) priskribante la atakon de la Reĝaj Skotgrizuloj ĉe la Batalo de Waterloo.

Multaj diversaj tipoj kaj grandoj de ĉevaloj estis uzataj en milito, depende de la formo militi. La tipo uzita variis ĉu la ĉevalo estas rajdata aŭ kondukata, kaj ĉu ili estas uzata por esplorado, kavaleria atakoj, rajdado, komunikado aŭ proviziado. Tra historio, kaj muloj kaj azenoj same kudis gravan rolon en helpohavigo por armeoj en la batalkampo.

Ĉevaloj bone taŭgis por milita taktiko de la nomadaj kulturoj el la stepoj de Centrazio. Kelkaj kulturoj de Orienta Azio faris etendan uzadon de kaj de kavalerio kaj de militĉaroj. Islamaj militistoj fidis je malpeza kavalerio en siaj kampanjoj tra Nordafriko, Azio, kaj eĉ en Eŭropo ekde la 7a kaj 8a jarcentoj. Eŭropanoj uzis kelkajn tipojn de militĉevaloj en la Mezepoko, kaj la plej bone konata militisto de peza kavalerio de la periodo estis la armaĵportanta kavaliro. Kun la malpligraviĝo de la kavaliro kaj apero de pafiloj en milito, malpeza kavalerio denove elstariĝis, uzita kaj en militoj en Eŭropo kaj en la konkero de Ameriko. Batala kavalerio disvolviĝis por ekhavi multajn rolojn fine de la 18a jarcento kaj komence de la 19a jarcento kaj estis ofte decidiga por venko en la Napoleonaj militoj. En Ameriko, la uzado de ĉevaloj kaj disvolvigo de rajdaj milittaktikoj estis lernitaj de kelkaj nacioj de indianoj kaj siavice, tre moviĝemaj ĉevalregimentoj estis decidigaj en la Usona Enlanda Milito.

Kavalerio eksmodiĝis tuj post la Unua Mondmilito favore de tankomilito, kvankam oni uzis ankoraŭ kelkaj unuojn de kavalerio en la Dua Mondmilito, ĉefe kiel esploristoj. Ĉirkaŭ la fino de la Dua Mondmilito, apenaŭ oni vidis ĉevalojn en batalo, sed ili estis uzitaj etende por la transporto de trupoj kaj provizoj. Nuntempe formalaj batalkavaleriaj unuoj preskaŭ malaperis. Usonarmeaj Specialaj Fortoj uzis ĉevalojn en batalo dum la milito en Afganio (2001-2021),[1][2] kaj la Marista infanterio de Usono ekde tiam komencis novajn ĉevalajn trejnprogramojn por Specialaj Fortoj.[3] Ĉevaloj estas ankoraŭ vidataj uzataj de organizitaj armoluktantoj de landoj de la Tria Mondo. Multaj landoj ankoraŭ tenas malgrandajn unuojn de rajdantoj por patroli kaj esploradi, kaj militistaj ĉevalunuoj estas uzataj ankaŭ por ceremonia kaj eduka celaro. Ĉevaloj estas ankaŭ uzataj por historia rekonstruado de bataloj, leĝa plifortigo, kaj en konkurencoj de rajdado derivaj el rajdaj kaj trejn-kapabloj iam uzitaj de militistaro.

Referencoj redakti

  1. ↑ http://www.huffingtonpost.com/2012/10/22/horse-soldier-near-world-trade-center-afghanistan_n_2000861.html
  2. ↑ http://www.cnn.com/2011/10/06/us/afghanistan-horse-soldiers-memorial/index.html
  3. ↑ http://www.usatoday.com/story/news/nation/2014/06/22/horses-marines-afghanistan/10744395/

Literaturo redakti

  • Davies, Norman. (2005) God's Playground: A History of Poland: Volume II 1795 to the Present, ‑a eldono, Oxford, UK: Oxford University Press. ISBN 0-19-925340-4.
  • Davis, R.H.C.. (1989) The Medieval Warhorse. Londono: Thames and Hudson. ISBN 0-500-25102-9.
  • Devereux, Frederick L. (1979) The Cavalry Manual of Horse Management, 1941‑a eldono, Cranbury, NJ: A. S. Barnes. ISBN 0-498-02371-0.
  • Drower, Margaret S., Syria c. 1550–1400 BC, The Cambridge Ancient History: The Middle East and the Aegean Region c. 1800–1380 BC Volume II Part I, tria eldono, paĝoj 417–525, Cambridge University Press, Cambridge, UK, 1973, isbn=0-521-29823-7
  • Ebrey, Patricia Buckley, Anne Walthall, and James B. Palais. (2005) Pre-Modern East Asia: A Cultural, Social, and Political History. Boston: Houghton Mifflin Company. ISBN 0-618-13386-0.
  • Edwards, Elwyn Hartley and Candida Geddes (editors). (1987) The Complete Horse Book. North Pomfret, VT: Trafalgar Square, Inc.. ISBN 0-943955-00-9.
  • Edwards, Elwyn Hartley. (1994) The Encyclopedia of the Horse, 1‑a eldono, Nov-Jorko, NY: Dorling Kindersley. ISBN 1-56458-614-6.
  • Edwards, Gladys Brown. (1973) The Arabian: War Horse to Show Horse, ‑a eldono, Covina, CA: Arabian Horse Association of Southern California, Rich Publishing. ISBN 0-938276-00-X. OCLC 1148763.
  • Ellis, John. (2004) Cavalry: The History of Mounted Warfare, Pen & Sword Military Classics. Barnsley, UK: Pen and Sword. ISBN 1-84415-096-8.
  • Ensminger, M. E.. (1990) Horses and Horsemanship: Animal Agriculture Series, ‑a eldono, Danville, IL: Interstate Publishers. ISBN 0-8134-2883-1.
  • Equine Research, Inc.. (1978) Equine Genetics & Selection Procedures. Grand Prairie, TX: Equine Research. OCLC 4750182.
  • France, John. (1999) Western Warfare in the Age of the Crusades 1000–1300. Ithaca, NY: Cornell University Press. ISBN 0-8014-8607-6.
  • Gies, Frances kaj Gies, Joseph title= Daily Life in Medieval Times. (2005) {{{Titolo}}}, 2‑a eldono, Hoo, UK: Grange Books. ISBN 1-84013-811-4.
  • Goodrich, L. Carrington. (1959) A Short History of the Chinese People, ‑a eldono, Nov-Jorko: Harper Torchbooks. ISBN 0-04-951015-0. OCLC 3388796.
  • Gordon, Stewart (1998). “The Limited Adoption of European-style Military Forces by Eighteenth Century Rulers in India”, Indian Economic Social History Review 35 (35), p. 229. doi:10.1177/001946469803500301. 
  • Gravett, Christopher. (2002) English Medieval Knight 1300–1400. Oksfordo: Osprey Publishing. ISBN 1-84176-145-1.
  • Gravett, Christopher. (2006) Tudor Knight. Oksfordo: Osprey Publishing. ISBN 1-84176-970-3.
  • Hale, J. R.. (1986) War and society in Renaissance Europe, 1450–1620. Baltimore: Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-3196-2.
  • Hamblin, William James. (2006) Warfare in the Ancient Near East to 1600 BC: Holy Warriors at the Dawn of History. Nov-Jorko, NY: Routledge. ISBN 0-415-25589-9.
  • Haythornthwaite, Philip J.. (1987) British Infantry of the Napoleonic Wars. Londono: Arms and Armour Press. ISBN 0-85368-890-7.
  • Haythornthwaite, Philip J.. (1995) The Colonial Wars Source Book. Londono: Arms and Armour Press. ISBN 1-85409-196-4.
  • Hitti, Phillip K.. (1957) Lebanon in History. Londono: MacMillan and Co.. OCLC 185202493.
  • Holmes, Richard (ed). (2001) The Oxford Companion to Military History. Oksfordo: Oxford University Press. ISBN 0-19-866209-2.
  • Hope, Lt. Col. C.E.G. (1972) The Horseman's Manual. Nov-Jorko: Charles Scribner's Sons. ISBN 0-684-13622-8.
  • Hyland, Ann. (1990) Equus: The Horse in the Roman world. New Haven, CT: Yale University Press. ISBN 0-300-04770-3.
  • Hyland, Ann. (1994) The Medieval Warhorse: From Byzantium to the Crusades. Londono: Grange Books. ISBN 1-85627-990-1.
  • Hyland, Ann. (1998) The Warhorse 1250–1600. Britio: Sutton Publishing. ISBN 0-7509-0746-0.
  • Jones, Kristine L., Warfare Reorganization and Readaptation at the Margins of Spanish Rule: The Southern Margin, The Cambridge History of the Native Peoples of the Americas, Volume III South America Part 2, Cambridge University Press, 2000 oclc=33359444
  • Keegan, John. (1994) A History of Warfare, 1‑a eldono, Vintage Books. ISBN 0-679-73082-6.
  • Kinloch, Terry. (2005) Echoes of Gallipoli: In the Words of New Zealand's Mounted Riflemen. Auckland: Exisle Publishing. ISBN 0-908988-60-5.
  • Krebs, Robert E.. (2004) Groundbreaking Scientific Experiments, Inventions, and Discoveries of the Middle Ages and the Renaissance: Middle Ages and the Renaissance. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-313-32433-6.
  • Kupper, J. R., Egypt: From the Death of Ammenemes III to Seqenenre II, The Cambridge Ancient History: The Middle East and the Aegean Region c. 1800–1380 BC Volume II Part I, paĝoj 42–76, 3a eldono, Cambridge University Press, Cambridge, UK, 1973, isbn=0-521-29823-7
  • Law, Robin. (1980) The horse in West African history : the role of the horse in the societies of pre-colonial West Africa. Oxford, New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-724206-5.
  • Mitchell, Elyne. (1982) Light Horse: The Story of Australia's Mounted Troops. Melbourne: MacMillan. ISBN 0-7251-0389-2.
  • Needham, Joseph. (1986) Science and Civilization in China: Volume 4, Physics and Physical Technology, Part 2, Mechanical Engineering. Taipei: Caves Books Ltd.. OCLC 48999277.
  • Nicolle, David. (1990) Attila and the Nomad Hordes: Warfare on the Eurasian steppes 4th-12th centuries. Londono: Osprey. ISBN 0-85045-996-6.
  • Nicolle, David. (2002) Companion to Medieval Arms and Armour. Londono: Boydell Press. ISBN 0-85115-872-2.
  • Nicolle, David. (1996) Crusader Knight. Oksfordo: Osprey Publishing. ISBN 1-85532-934-4.
  • Nicolle, David. (1998) Medieval Warfare Source Book: Christian Europe and its Neighbors. Leicester: Brockhampton Press. ISBN 1-86019-861-9.
  • Nicolle, David. (1999) Medieval Warfare Source Book: Warfare In Western Christendom. Dubai: Brockhampton Press. ISBN 1-86019-889-9.
  • Nofi, Albert A.. (1993) The Waterloo Campaign: June 1815. Usono: De Capo Press. ISBN 0-938289-98-5.
  • Oakeshott, Ewart. (1998) A Knight and His Horse. Chester Springs, PA: Dufour Editions. ISBN 0-8023-1297-7.
  • Olmstead, A.T.. (1959) History of Persian Empire. Ĉikago: University of Chicago Press. ISBN 0-226-62777-2.
  • Parker, Geoffrey (ed). (1995) Warfare: The Triumph of the West. Kembriĝo: Cambridge University Press. ISBN 0-521-79431-5.
  • Pakenham, Thomas. (1979) 'The Boer War'. Nov-Jorko: Random House. ISBN 0-394-42742-4.
  • Partiger, F.E.. (1997) Ancient Indian Historical Tradition, ‑a eldono, Delhio: Motilal Banarsidass. OCLC 247010245.
  • Prestwich, Michael. (1996) Armies and Warfare in the Middle Ages: The English Experience. New Haven: Yale University Press. ISBN 0-300-07663-0.
  • Price, Steven D. and Don Burt. (1998) The American Quarter Horse: An Introduction to Selection, Care, and Enjoyment. Globe Pequot. ISBN 1-55821-643-X.
  • Pritchard, James B. (1958) The Ancient Near East Volume 1. Princeton, NJ: Princeton University Press. ISBN 0-691-03532-6. OCLC 382004.
  • Raychaudhuri, Hemchandra. (1996) Political History of Ancient India. Nov-Jorko: Oxford University Press. ISBN 0-19-564376-3.
  • Robards, Brooks. (1997) The Medieval Knight at War. Londono: Tiger Books. ISBN 1-85501-919-1.
  • Sadler, John. (2005) Border Fury: England and Scotland at War 1296–1568. Britio: Pearson Education Ltd. ISBN 1-4058-4022-6.
  • Sastri, K. A. Nilakanta. (1967) Age of the Nandas and Mauryas. Delhio: Motilal Banarsidass. ISBN 81-208-0466-X. OCLC 248749546.
  • Sinha, Ganesh Prasad. (1972) Post-Gupta Polity (A.D. 500-750): A Study of the Growth of Feudal Elements and Rural Administration. Kolkato: Punthi Pustak. OCLC 695415.
  • Trench, Charles Chenevix. (1970) A History of Horsemanship. Londono: Doubleday and Company. ISBN 0-385-03109-2.
  • Tucker, Spencer and Priscilla Mary Roberts. (2004) Encyclopedia of World War II: A Political, Social and Military History. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO. ISBN 1-57607-999-6.
  • Turnbull, Stephen R.. (2002) War in Japan 1467–1615, Essential Histories. Oxford, UK: Osprey Publishing. ISBN 1-84176-480-9.
  • Urwin, Gregory J. W.. (1983) The United States Cavalry: An Illustrated History. Poole, UK: Blandford Books. ISBN 0-7137-1219-8.
  • Warry, John Gibson. (2000) Warfare in the Classical World. Nov-Jorko: Barnes & Noble. ISBN 0-7607-1696-X.
  • Willetts, R. F., The Minoans, The Penguin Encyclopedia of Ancient Civilizations, Arthur Cotterell, Penguin Books, New York, 1980 isbn=0-14-011434-3
  • Willmott, H.P.. (2003) First World War. Dorling Kindersley Limited. ISBN 1-4053-0029-9.
  • Whitby, Michael. (2002) Rome at War 229-696 AD. Oxford, UK: Osprey Publishing. ISBN 1-84176-359-4.

Ĵurnaloj redakti

  • Hacker, Barton C. (August 1997). “Military Technology and World History: A Reconnaissance”, The History Teacher (fee required) 30 (4), p. 461–487. doi:10.2307/494141. 


Vidu ankaŭ redakti

Eksteraj ligiloj redakti

Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Militĉevalo&oldid=8580293"