Natria nitrido

Natria nitrido, nitrido de natrio aŭ Na₃N estas neorganika kombinaĵo de natrio kaj nitrogeno, derivita el nitrida acido^[1], kiu estas ekstreme malstabila kaj povas generiĝi kiam pakaĵoj de natrio kaj nitrogeno kombiniĝas, deponitaj sur substrato de safiro sub la temperaturo de la likva nitrogeno (−196 °C). Per hejtado, la kombinaĵo malkomponiĝas sub 87 °C en ĝiaj konstituaj elementoj.

Karakterizaĵoj redakti

Natria nitrido povas esti malhelruĝa aŭ malhelblua, dependante de la sintezo de la kombinaĵo laŭ propraj kondiĉoj. Ĝi ne montras malkomponigajn signojn post pluraj semajnoj kondiĉe ke estu sub meditemperaturo. La kombinaĵo ne havas fandopunkton kaj malkomponiĝas en ĝiaj komencaj elementoj kiel elmontrita per uzo de spektrometria maso ĉirkaŭ 360K. La hipoteza entalpio pri formado por la kombinaĵo estas +64 kJ/mol.

Sintezo redakti

Natria nitrido prepareblas per fandado de amoniako kun hejtata metala natrio:

{\mathsf {2\;NH_{3}+6\;Na\ {\xrightarrow {T}}\ 2\;Na_{3}N+3\;H_{2}\uparrow }}

Aŭ ankaŭ trapasante elektrajn malŝarĝojn tra metala natrio en atmosfero de nitrogeno:

{\mathsf {N_{2}+6\;Na\ {\xrightarrow {}}\ 2\;Na_{3}N}}

Ĝi same sintezeblas per varma reakcio inter sodamido kaj nitrata acido:^[2]

{\mathsf {NaNH_{2}+2\;HNO_{3}\ {\xrightarrow {varmigo}}\ NaN_{3}+NaNO_{3}+3\;H_{2}O}}

Natria nitrido sintezeblas pere de termika malkomponiĝo de sodamido:

{\mathsf {3\;NaNH_{2}\ {\xrightarrow {varmigo}}\ Na_{3}N+3\;H_{2}}}

Reakcioj redakti

Ĉi-tiu reakcio uzatas en la funkciado de la aŭtomobilaj aerkusenoj:Per hejtado aŭ okaza trafo, la kombinaĵo malkomponiĝas sub 87 °C en ĝiaj konstituaj elementoj: