Natria tiosulfato

Natria tiosulfato
Kemia strukturo de la Natria tiosulfato
3D Kemia strukturo de la Natria tiosulfato
Blankaj kristaloj de natria tiosulfato
Alternativa(j) nomo(j)
Natria salo de tiosulfata acido Tiosulfato de natrio Hiposulfito de natrio Natria hiposulfito
Kemia formulo	Na2S2O3
CAS-numero-kodo	7772-98-7 (anhidra) 10102-17-7 (kvinhidrata)
ChemSpider kodo	22885
PubChem-kodo	24477
Fizikaj proprecoj
Aspekto	Blankaj senodoraj kristaloj
Molmaso	158.11 (anhidra) 248.18 (kvinhidrata) g mol−1
Denseco	1,667 g/cm3
Refrakta indico	$n_{761}^{20}$ 1,489
Fandopunkto	48.3 °C (118.9 ℉; 321.4 K) (kvinhidrata)
Bolpunkto	100 °C (212 ℉; 373 K) (kvinhidrata, - 5 H2O malkomponiĝo)
Solvebleco	Akvo:70.1 g/100 mL (20 °C) 231 g/100 mL (100 °C)
Ekflama temperaturo	Ne bruliva
Nutro-aldonaĵo	E539
Sekurecaj Indikoj
Risko	R35 R36/37/38
Sekureco	S26 S36
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xi Irita
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H242, H302
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P270, P304+312, P304+340, P305+351+338
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Natria tiosulfato, tiosulfato de natrio aŭ Na₂S₂O₃ estas neorganika kombinaĵo de natrio kaj tiosulfata acido, ĝenerale trovata en ĝia formo kvinhidrata. Ĉi-blanka salo estas efloreska (facile perdas akvon) kiu bone dissolviĝas en akvo. Ĝi konsideratas antidoto kontraŭ cianida kaj arsena venenado, kaj uzatas kun proprecoj antioksida kaj antimaljuniga.

Strukturo

Du polimorfoj estas konataj de la kvindrata natria tiosulfato. La anhidra salo ekzistas en pluraj polimorfoj. En solida stato, la tiosulfata anjono estas kvaredra laŭ formato kaj teorie ĝi derivas per anstataŭado de oksigenatomoj per sulfuratomoj en la sulfata anjono. La distanco inter la sulfuratomoj S-S indikas simplan ligon, implicante ke la fina sulfuro enportas fortan negativan ŝarĝon kaj la S-O interagoj havas pli da karaktero de duobla ligo.

Sintezoj

Sintezo 1

• En laboratorio ĝi estiĝas per reakcio inter natria sulfito kaj sulfuro:

${\mathsf {Na_{2}SO_{3}+S\rightarrow Na_{2}S_{2}O_{3}}}$

Sintezo 2

• aŭ bolante sulfura duoksido, sulfida acido kaj natria hidroksido:

${\mathsf {4\;SO_{2}+2\;H_{2}S+6\;NaOH\rightarrow 3\;Na_{2}S_{2}O_{3}+5\;H_{2}O}}$

Sintezo 3

• Per traktado de natria hidroksido kaj sulfuro

${\mathsf {4\;S+6\;NaOH\rightarrow 2\;Na_{2}S+Na_{2}S_{2}O_{3}+3\;H_{2}O}}$

Sintezo 4

• Pura natria tiosulfato prepareblas per reakcio de sulfuro kaj natria nitrito en formiamido, ĉi-reakcio okazas sub temperaturo de 80 °C dum 30 minutoj:

${\mathsf {2\;NaNO_{2}+2\ S\rightarrow Na_{2}S_{2}O_{3}+N_{2}O\uparrow }}$

Sintezo 5

• Per dissolvado de natria sulfido en akvo kaj oksigeno:

${\mathsf {2\;Na_{2}S+2\;O_{2}+H_{2}O\rightarrow Na_{2}S_{2}O_{3}+2\ NaOH}}$

Reakcioj

Reakcio 1

• Natria sulfato malkomponiĝas sub alta temperaturo:

${\mathsf {4\ Na_{2}S_{2}O_{3}{\underset {220^{o}C}{\rightarrow }}3\ Na_{2}SO_{4}+Na_{2}S+4\ S}}$

Reakcio 2

• Kiel forta reduktagento, en la ĉeesto de kloro, natria tiosulfato oksidiĝas al sulfata acido:

${\mathsf {Na_{2}S_{2}O_{3}+4\;Cl_{2}+5\;H_{2}O\rightarrow 2\;H_{2}SO_{4}+2\;NaCl+6\;HCl}}$

Reakcio 3

• Natria tiosulfato reakcias kun sulfata acido estigante sulfatojn:

${\mathsf {Na_{2}S_{2}O_{3}+H_{2}SO_{4}\rightarrow Na_{2}SO_{4}+H_{2}O+S+SO_{2}}}$

Reakcio 4

• Natria tiosulfato reakcias kun klorida acido malkomponiĝante en kloreto, sulfuron, akvon kaj sulfuran duoksidon:

${\mathsf {Na_{2}S_{2}O_{3}+2\;HCl\rightarrow 2\;NaCl+S+SO_{2}\uparrow +H_{2}O}}$

Kloraminoj

• Natria tiosulfato suferas la jenajn reakciojn kun unukloraminoj:

Reakcio 5

• Troo da unukloramino:

${\mathsf {4\;NH_{2}Cl+Na_{2}S_{2}O_{3}+5\;H_{2}O\rightarrow 2\;NaHSO_{4}+4NH_{4}Cl}}$

Reakcio 6

• Pli diluitaj reakciantoj:

${\mathsf {NH_{2}Cl+Na_{2}S_{2}O_{3}+H_{2}O\rightarrow Na_{2}SO_{4}+S+NH_{4}Cl}}$

Reakcio 7

• Troo da natria tiosulfato

${\mathsf {NH_{2}Cl+2\;Na_{2}S_{2}O_{3}+2\;H_{2}O\rightarrow {\underset {(natria\;kvartionato)}{Na_{2}S_{4}O_{6}}}+2\;NaOH+NH_{4}Cl}}$

Dukloraminoj

• Natria tiosulfato suferas la jenajn reakciojn kun dukloraminoj:

Reakcio 8

• Troo da dukloramino:

${\mathsf {2\;NHCl_{2}+Na_{2}S_{2}O_{3}+5\;H_{2}O\rightarrow {2\;NaHSO_{4}}+2\;NH_{3}+4\;HCl}}$

Reakcio 9

• Diluitaj reakciantoj:

${\mathsf {NHCl_{2}+2\;Na_{2}S_{2}O_{3}+2\;H_{2}O\rightarrow {2\;Na_{2}SO_{4}}+2\;S+NH_{3}+2\;HCl}}$

Reakcio 10

• Natria tiosulfato koncentrita:

${\mathsf {NHCl_{2}+4\;Na_{2}S_{2}O_{3}+4\;H_{2}O\rightarrow }}$ ${\mathsf {{2\;Na_{2}S_{2}O_{6}}+4\;NaOH+NH_{3}+2\;HCl}}$

Jodometrio

En analiza kemio, la plej grava uzo de natria tiosulfato okazas pro tio ke la tiosulfata anjono reakcias stekiometrie kun Jodo en akvosolvaĵo, reduktante ĝin al jodo same kiel ĝi oksidiĝas al kvartionato:

• En la ĉeesto de malpli fortaj oksidantoj, kiel jodo, natria tiosulfato transformiĝas en natria kvartionato:

${\mathsf {2\;Na_{2}S_{2}O_{3}+I_{2}\rightarrow Na_{2}S_{4}O_{6}+2\;NaI}}$

Pro la kvanta karakter de ĉi-reakcio, same kiel pro tio ke Na₂S₂O₃ . 5 H₂O havas bonegan vivodaŭron, ĝi uzatas kiel titranto en jodometrio. Na₂S₂O₃ . 5 H₂O ankaŭ estas komponanto de la eksperimento kun tempomezuro de la jodo.

Ĉi-specifa eksperimento povas esti uzata por mezuri la oksigeno-enhavon de la akvo pere de longa serio da reakcioj laŭ la "Testo Winkler por dissolvita oksigeno". Ĝi same uzatas por taksi la kloro-enhavo en komerca blankiganta pulvoro kaj akvo.

Literaturo

• Water Chlorination and Chloramination Practices and Principles, 2nd Ed. (M20), AWWA Staff
• Food Chemicals Codex, Institute of Medicine (U.S.). Committee on Food Chemicals Codex
• The International Pharmacopoeia, Volume 1, World Health Organization
• Experiments in General Chemistry: Inquiry and Skill Building, Vickie Williamson, Larry Peck
• Classic Chemistry Experiments, Kevin Hutchings
• Sigma Aldrich
• General Chemistry online
• Clinical Journal of the American Society of Nephrology

YouTube

• Detox Using Sodium Thiosulphate
• Rate of Reaction of Sodium Thiosulfate and Hydrochloric Acid
• odium Thiosulphate Experiement; Rate of Reaction
• Sodium thiosulphate and hydrochloric acid - rate of reaction practical
• Iodine and sodium thiosulfate titrations