Oranĝo (frukto)

frukto

Aliajn signifojn de la vorto oranĝo listigas la apartiga artikolo.


Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Oranĝo
Floroj kaj fruktoj de oranĝarbo
Floroj kaj fruktoj de oranĝarbo
Biologia klasado
Regno: Plantoj Plantae
Divizio: Angiospermoj Magnoliophyta
Klaso: Dukotiledonuloj Dicotyledones
Ordo: Sapindaloj Sapindales
Familio: Rutacoj Rutaceæ
Genro: Citruso
L.
Aliaj Vikimediaj projektoj
vdr
Morfologio: floroj kaj fruktoj de oranĝarbo
La tuta oranĝo kaj sekco-bildo
Oranĝoj kaj oranĝo-suko
Jean-Baptiste Oudry, la pentraĵo La oranĝo-arbo, 1740
Produktado de oranĝoj en 2005.

Oranĝo estas la frukto de oranĝarbo aŭ oranĝujo. Ĝi estas bero de karakteriza ruĝe-flava koloro, kiu ofte estas nomata simple oranĝkolora.

La frukto hejmas en Ĉinio; en la 14-a15-a jarcento portugalaj maristoj portis ĝin al Eŭropo, kie ĝi estis ŝatata pro siaj gusto kaj konservebleco. En kelkaj lingvoj ĝi ricevis la nomon "portugala", ekz. en la greka (πορτοκάλι), rumana (portocală) kaj araba (برتقال [burtuqâl]). Povas esti, ke en suda Italio la frukto estis konata jam pli longe, sed ne atingis aliajn partojn de Eŭropo.

La frukto, kies ŝelo pli facile forigeblas ol ekzemple tiu de citrono, estas multe manĝata, sed eĉ pli multe estas trinkata ĝia suko.

Plej granda kultivanto de oranĝoj estas Brazilo, kiu jare produktas pli ol 18.000 tunojn (2004). Sekvas ĝin Usono, Ĉinio, Meksiko, Barato, Hispanio, Egiptio kaj Turkio.

Oranĝarbo redakti

La oranĝarbo (Citrus sinensis) estas fruktarbo, eble origina el Ĉinio, kultivata en sufiĉe varmaj regionoj por ĝiaj fruktoj (oranĝoj) kaj por la floroj kaj la ŝelo, el kiuj oni ekstraktas esencon.[1]El Azio la oranĝarboj dissemiĝis al la tuta mondo kaj estas kultivataj en diversaj landoj, Ekzistas granda nombro da varioj en ĉiuj citrusproduktantaj landoj ĉar naturaj burĝonaj mutacioj aû homaj kruclaboroj aperigas ilin. En Brazilo la plej granda produktanto en la mondo la ĉefaj varioj estas 'Pera' 'Valencia' kaj 'Natal'.

Variaĵoj redakti

Referencoj redakti

  1. PIV2, p. 817.

Vidu ankaŭ redakti