Vikipedio

Prezidanto de Urugvajo

Listartikolo en Vikipedio

Jen listo de prezidantoj de Urugvajo. Laŭ la konstitucio de Urugvajo, la lando estas demokratia, jurŝtata prezidenta respubliko. La prezidento – kiu samtempe estas la ĉefministro – havas fortan pozicion, lian veton povas la parlamento superi per 3/5-plimulto. Li nomumas membrojn de la registaro, kaj li kaj la vicprezidento estas elektita rekte de la popolo. La oficperiodo estas 5 jaroj kaj oni ne povas dufoje kandidati rekte post sia oficperiodo.

Inter la 25-a de aŭgusto 1825 ĝis 24-a de oktobro 1830, la hodiaŭa Urugvajo estis Provincia Oriental del Río de la Plata (Provincia de Montevideo) parto de Provincias Unidas del Río de la Plata kaj estis regita de guberniestro.

Manuel Oribe (1843-1851) kaj Luis Lamas (1855) estis kontraŭprezidentoj.

Ĝis nun mortis dum la ofica periodo kvar prezidantoj (Venancio Flores, Juan Lindolfo Cuestas, Tomás Berreta, Óscar Diego Gestido), la unua du estis murdita. La vicprezidanta ofico estis enkondukita en 1934.

Listo de guberniestroj de Provincia Oriental del Río de la Plata redakti

Bildo Nomo Oficperiodo Rimarko
 
 Juan Antonio Lavalleja 25-a de aŭgusto 1825 -

1-a de decembro 1828

Urugvajo sendependiĝis de Brazilo la 25-an de aŭgusto 1825
Joaquín Suárez 1-a de decembro 1828 -

22-a de decembro 1828

transira guberniestro
 
 José Rondeau 22-a de decembro 1828 -

17-a de aprilo 1830

 
 Juan Antonio Lavalleja 17-a de aprilo 1830 -

24-a de oktobro 1830

oni akceptis la konstitucion de Urugvajo la 18-an de julio 1830

Listo de prezidantoj de Urugvajo redakti

1830 - 1876: Periodo de la interna milito redakti

Dosiero Nomo Partio Oficperiodo Rimarko
 
 Luis Eduardo Pérez senpartia 24-a de oktobro 1830 -

6-a de novembro 1830

Senata prezidento, transira prezidento
 
 José Fructuoso Rivera Partido Colorado 6-a de novembro 1830 -

24-a de oktobro 1834

Fondinto de Partido Colorado, 1-a laŭkonstitucia prezidento
 
 Carlos Anaya senpartia 24-a de oktobro 1834 -

1-a de marto 1835

senata prezidento, transira prezidento
 
 Manuel Oribe Partido Nacional 1-a de marto 1835 -

24-a de oktobro 1838

Fondinto de Partido Nacional, 2-a laŭkonstitucia prezidento
 
 Gabriel Antonio Pereira senpartia 24-a de oktobro 1838 -

11-as de novembro 1838

senata prezidento, transira prezidento
 
 José Fructuoso Rivera Partido Colorado 11-a de novembro 1838 -

1-a de marto 1839

provizora registaro
 
 José Fructuoso Rivera Partido Colorado 1-a de marto 1839 -

1-a de marto 1843

3-a laŭkonstitucia prezidento
 
     Manuel Oribe Partido Nacional 16-a de februaro 1843 -

8-a de oktobro 1851

Gobierno del Cerrito = Registaro de etmonteto (Der Cerrito estas malgranda montetoin ekster Montevideo.) – kontraŭregistaro al Joaquín Suárez
Joaquín Suárez Partido Colorado 1-a de marto 1843 -

15-a de februaro 1852

Gobierno de la Defensa (Registaro de defendo)
Bernardo Prudencio Berro Partido Nacional 15-a de februaro 1852 -

1-a de marto 1852

senata prezidento, transira prezidento
Juan Francisco Giró Partido Nacional 1-a de marto 1852 -

25-a de septembro 1853

4-a laŭkonstitucia prezidento, puĉis lin oficiroj
 
 Venancio Flores triumvirato 25-a de septembro 1853 -

12-a de marto 1854

triumvirato
 
 Juan Antonio Lavalleja triumvirato 25-a de septembro 1853 -

22-a de oktobro 1853 (mortis)

triumvirato
 
 José Fructuoso Rivera triumvirato 25-a de septembro 1853 -

13-a de januaro 1854 (mortis)

triumvirato
Venancio Flores Partido Colorado 12-a de marto 1854 -

10-a de septembro 1855

provizora registaro
    Luis Lamas Partido Colorado 29-a de aŭgusto 1855 -

10-a de septembro 1855

Revolucia provo de Conservadores, kontraŭregistaro al Venancio Flores
Manuel Basilio Bustamante Partido Colorado 10-a de septembro 1855 -

15-a de februaro 1856

provizora registaro
José María Plá Partido Colorado 15-a de februaro 1856 -

1-a de marto 1856

senata prezidento, transira prezidento
Gabriel Antonio Pereira senpartia 1-a de marto 1856 -

1-a de marto 1860

5-a laŭkonstitucia prezidento
Bernardo Prudencio Berro Partido Nacional 1-a de marto 1860 -

1-a de marto 1864

6-a de laŭkonstitucia prezidento
 
 Atanasio Cruz Aguirre Partido Nacional 1-a de marto 1864 -

15-a de februaro 1865

puĉita
Tomás Villalba Partido Colorado 15-a de februaro 1865 -

20-a de februaro 1865

senata prezidento, transira sprezidento
 
 Venancio Flores Partido Colorado 20-a de februaro 1865 -

15-a de februaro 1868

provizora registaro, murdita dum ofico
 
 Pedro Varela Partido Colorado 15-a de februaro 1868 -

1-a de marto 1868

senataprezidento, transira sprezidento
 
 Lorenzo Batlle Partido Colorado 1-a de marto 1868 -

1-a de marto 1872

7. laŭkonstitucia prezidento
Tomás Gomensoro Partido Colorado 1-a de marto 1872 -

1-a de marto 1873

senata prezidento, transira sprezidento
 
 José Eugenio Ellauri Partido Colorado 1-a de marto 1873 -

15-a de januaro 1875

8. laŭkonstitucia prezidento
 
 Pedro Varela Partido Colorado 15. januaro 1875 -

22. januaro 1875

transira sprezidento
Pedro Esteban Carve Pérez Partido Colorado 22. januaro 1875 senata prezidento, transira sprezidento
 
 Pedro Varela Partido Colorado 22-a de januaro 1875 -

10-a de marto 1876

provizora registaro

1876 - 1890: Epoko de la militista diktaturo redakti

Dum tio epoko, la registaro apogis la ekonomion, elkonstuon de la infastrukturo, edukadon kaj dividon de la ŝtato kaj religio.

Dosiero Nomo Partio Oficperiodo Rimarko
 
 Lorenzo Latorre Partido Colorado 10-a de marto 1876 -

1-a de marto 1879

Diktatoro
 
 Lorenzo Latorre Partido Colorado 1-a de marto 1879 -

15-a de marto 1880

9-a laŭkonstitucia prezidento
 
 Francisco Antonio Vidal Partido Colorado 15. marto 1880 -

28. februaro 1882

provizora registaro
Miguel Alberto Flangini Ximénez Partido Colorado 28-a de februaro 1882 -

1-a de marto 1882

senata prezidento, transira sprezidento
 
 Máximo Santos Partido Colorado 1-a de marto 1882 -

1-a de marto 1886

10-a laŭkonstitucia prezidento
 
 Francisco Antonio Vidal Partido Colorado 1-a de marto 1886 -

24. majo 1886

11-a de laŭkonstitucia prezidento
 
 Máximo Santos Partido Colorado 24-a de majo 1886 -

18-a de novembro 1886

senata prezidento, transira sprezidento
 
 Máximo Tajes Partido Colorado 18-a de novembro 1886 -

1-a de marto 1890

provizora registaro

1890 - 1931: transiro al nova epoko redakti

Tiun epokon karakterizis internacia, nacia ekonomia kresko, elkonstruo de sociala ŝtato fare de José Batlle y Ordóñez, fondinto de t.n. Batllismo.

Dosiero Nomo Partio Oficperiodo Rimarko
 
 julioo Herrera y Obes Partido Colorado 1-a de marto 1890 -

1-a de marto 1894

12-a laŭkonstitucia prezidento
 
 Duncan Stewart Partido Colorado 1-a de marto 1894 -

21-a de marto 1894

senata prezidento, transira sprezidento
 
 Juan Idiarte Borda Partido Colorado 21-a de marto 1894 -

25-a de aŭgusto 1897

13-a laŭkonstitucia prezidento, murdita dum ofico
 
 Juan Lindolfo Cuestas Partido Colorado 25-a de aŭgusto 1897 -

10-a de februaro 1898

senata prezidento, transira sprezidento
 
 Juan Lindolfo Cuestas Partido Colorado 10-a de februaro 1898 -

15-a de februaro 1899

provizora registaro
 
 José Batlle y Ordóñez Partido Colorado 15-a de februaro 1899 -

1-a de marto 1899

senataprezidento, transira sprezidento
 
 Juan Lindolfo Cuestas Partido Colorado 1-a de marto 1899 -

1-a de marto 1903

14-a laŭkonstitucia prezidento
 
 José Batlle y Ordóñez Partido Colorado 1-a de marto 1903 -

1-a de marto 1907

15-a laŭkonstitucia prezidento
Claudio Williman Partido Colorado 1-a de marto 1907 -

1-a de marto 1911

16-a laŭkonstitucia prezidento
 
 José Batlle y Ordóñez Partido Colorado 1-a de marto 1911 -

1-a de marto 1915

17-a laŭkonstitucia prezidento
 
 Feliciano Viera Partido Colorado 1-a de marto 1915 -

1-a de marto 1919

18-a laŭkonstitucia prezidento
 
 Baltasar Brum Partido Colorado 1-a de marto 1919 -

1-a de marto 1923

19-a laŭkonstitucia prezidento
José Serrato Partido Colorado 1-a de marto 1923 -

1-a de marto 1927

20-a laŭkonstitucia prezidento
Juan Campisteguy Partido Colorado 1-a de marto 1927 -

1-a de marto 1931

21-a de laŭkonstitucia prezidento

1931 - 1943: epoko de la diktatorecaj registaroj redakti

Post morto de Batlle kaj la ekonomia krizo de 1929, prezidento Gabriel Terra deklaris sin al diktatoro. Ĝeneralaj elektoj okazis nur en 1938 – unuafoje ankaŭ kun partopreno kun virinoj. Dum la dua mondmilito, Urugvajo apogis la aliancanojn.

Dosiero Nomo Partio Vicprezidento Oficperiodo Rimarko
 
 Gabriel Terra Partido Colorado César Charlone

(ekde 1934)

1-a de marto 1931 - 1-a de marto 1934

1-a de marto 1934 – 19-a de junio 1938

22-a laŭkonstitucia prezidento – post nesukcesa puĉo – deklaris sin al diktatoro la 31-an de marto 1933.
 
 Alfredo Baldomir Partido Colorado Alfredo Navarro 19-a de junio 1938 -

1-a de marto 1943

23-a laŭkonstitucia prezidento

1943 - 1959: postmilita periodo redakti

Reveno al sociala ŝtato, floro de la ekonomio.

Dosiero Nomo Partio Vicprezidento Oficperiodo Rimarko
 
 Juan José de Amézaga Partido Colorado Alberto Guani 1-a de marto 1943 -

1-a de marto 1947

24-a laŭkonstitucia prezidento
Tomás Berreta Partido Colorado Luis Batlle Berres 1-a de marto 1947 -

2-a de aŭgusto 1947

25-a laŭkonstitucia prezidento, mortis dum ofico
Luis Batlle Berres Partido Colorado Alfeo Brum 2-a aŭgusto 1947 -

1-a de marto 1951

vicprezidento de Tomás Berreta, estis la unua vicprezidento, kiu enoficiĝis post morto de la prezidento
Andrés Martínez Trueba Partido Colorado Alfeo Brum 1-a de marto 1951 -

1-a de marto 1952

26-a laŭkonstitucia prezidento,
Consejo Nacional de Gobierno Partido Colorado ne estis vicprezidento 1-a de marto 1952 -

1-a de marto 1955

Consejo Nacional de Gobierno

Prezidanto:

Consejo Nacional de Gobierno ne estis vicprezidento 1-a de marto 1955 -

1-a de marto 1959

Consejo Nacional de Gobierno

Prezidantoj:

ĉiu de Partido Colorado

1959 - 1973: Subenfalo de la demokratio redakti

Ekde 1959 okazis ekonomia krizo pro malmendo de la agrikulturaj produktoj (amasa senlaboreco, inflacio, sinko de la vivnivelo). Pro la internaj problemoj, oni restarigis la prezidentan sistemon kaj ekde 1968 okazis forprenio de la civilaj rajtoj.

Dosiero Nomo Partio Vicprezidento Oficperiodo Rimarko
Consejo Nacional de Gobierno ne estis vicprezidento 1-a de marto 1959 -

1-a de marto 1963

Consejo Nacional de Gobierno

Prezidantoj:

ĉiu de Partido Nacional

Consejo Nacional de Gobierno ne estis vicprezidento 1-a de marto 1963 -

1-a de marto 1967

Consejo Nacional de Gobierno

Prezidantoj:

ĉiu de Partido Nacional

Óscar Diego Gestido Partido Colorado Jorge Pacheco Areco 1-a de marto 1967 -

6-a decembro 1967

27-a laŭkonstitucia prezidento, mortis en ofico
Jorge Pacheco Areco Partido Colorado Alberto Abdala 6-a decembro 1967 -

1-a de marto 1972

vicprezidento estis Óscar Diego Gestido
Juan María Bordaberry Partido Colorado Jorge Sapelli 1-a de marto 1972 -

27-a de junio 1973

28-a laŭkonstitucia prezidento

1973 - 1985: militista diktaturo redakti

Denova ekonomia krizo kun granda inflacio kaŭzis ĝeneralan strikon la, kiun la registaro perforte disbatis la 11-an de julio. Sekvis diktaturo.

Dosiero Nomo Partio Viceprezidento Oficperiodo Rimarko
Juan María Bordaberry Partido Colorado ne estis vicprezidento 27-a de junio 1973 -

12- junio 1976

puĉo forigis lin
Alberto Demicheli Partido Colorado ne estis vicprezidento 12- junio 1976 -

1-a de septembro 1976

transira prezidento, fakte nomumis lin oficiroj
Aparicio Méndez Partido Nacional ne estis vicprezidento 1-a de septembro 1976 -

12- oktobro 1981

militista diktaturo, prezidento fakte nomumita de oficiroj
Gregorio Álvarez Armelino Militistoj ne estis vicprezidento 12- oktobro 1981 -

12- februaro 1985

militista diktaturo,

1985 - hodiaŭ: reveno al la demokratio redakti

Dosiero Nomo Partio Vicprezidento Oficperiodo Rimarko
Rafael Addiego Bruno senpartia ne estis vicprezidento 12- februaro 1985 -

1-a de marto 1985

Prezidento des Suprema Corte de Justicia, transira prezidento
 
 Julio María Sanguinetti Partido Colorado Enrique Tarigo 1-a de marto 1985 -

1-a de marto 1990

29-a laŭkonstitucia prezidento,
 
 Luis Alberto Lacalle Partido Nacional Gonzalo Aguirre 1-a de marto 1990 -

1-a de marto 1995

30-a laŭkonstitucia prezidento
 
 Julio María Sanguinetti Partido Colorado Hugo Batalla (bis 3. oktobro 1998)

Hugo Fernández Faingold

1-a de marto 1995 -

1-a de marto 2000

31-a laŭkonstitucia prezidento
 
 Jorge Batlle Ibáñez Partido Colorado Luis Antonio Hierro López 1-a de marto 2000 -

1-a de marto 2005

32- laŭkonstitucia prezidento
 
 Tabaré Vázquez Rosas Frente Amplio Rodolfo Nin Novoa 1-a de marto 2005 - 1-a de marto 2010 33. laŭkonstitucia prezidento. Vázquez estis ĉefurbestro de Montevideo (1990-95)
 
 José Mujica Frente Amplio Danilo Astori 1-a de marto 2010 - 1-a de marto 2015 34. laŭkonstitucia prezidento.
 
 Tabaré Vázquez Rosas Frente Amplio Raúl Fernando Sendic 1-a de marto 2015 - 29-an de februaro 2020 35. laŭkonstitucia prezidento.
 
 Luis Lacalle Pou Partido Nacional (Urugvajo) Beatriz Argimón 1-a de marto 2020 - hodiaŭ 42. laŭkonstitucia prezidento.
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Prezidanto_de_Urugvajo&oldid=8412855"