Ceramiko estis produktita je enormaj kvantoj en antikva Romo, plejparte por utilismaj celoj. Ĝi troviĝas ĉie en la antaŭa Romia Imperio kaj plie. Monte Testaccio estas grandega holmo en Romo preskaŭ tute formita el rompitaj amforoj uzataj por transporti kaj stoki likvaĵojn kaj aliajn produktojn, en ĉi tiu okazo probable plejparte hispanidevenan olivoleon, kiu estis surterigita proksime, kaj estis la ĉefa brulaĵo por lumigi, krom ĝia ad en la kuirado kaj lavado en la banoj.

Dekoraciaĵo de bovlo per la terra sigillata de Gaŭlio (Metz en Francio)
Dekoraciaĵo de la jaro 100 p.K. Heraklo mortigas Laomedonon.

Estas kutime dividi romian hejman ceramikon larĝe en maldelikatajn varojn kaj belajn komercajn varojn, la unuaj estas la ĉiutagaj ceramikaj bokaloj, pladoj kaj bovloj uzataj por kuiri aŭ konservi kaj transporti manĝaĵojn kaj aliajn varojn, kaj en iuj okazoj ankaŭ kiel servotablo, kaj kiuj ofte estis faritaj kaj aĉetitaj surloke. La fajnaj varoj estis servujoj aŭ servotable uzitaj por pli formala manĝo, kaj kutime estas pli ornamaj kaj elegantaj. Iuj el la plej gravaj el ili estis faritaj ĉe specialigitaj ceramikaj metiejoj, kaj ofte estis interŝanĝitaj laŭ grandaj distancoj, ne nur ene, sed ankaŭ inter malsamaj provincoj de la Romia Imperio. Ekzemple, dekoj da malsamaj specoj de britaj krudaj kaj fajnaj varoj estis produktitaj surloke,[1] ankoraŭ multaj aliaj specoj de ceramiko ankaŭ estis importitaj el aliaj partoj en la Imperio. La fabrikado de fajnaj varoj kiel ekzemple terra sigillata okazis en grandaj laborejaj kompleksoj organizitaj laŭ industriaj linioj kaj produktis tre normigitajn produktojn, kiuj bone taŭgis je preciza kaj sistema klasado.

Ne ekzistas rekta romia ekvivalento al la artisme ornamitaj vazoj de antikva Grekio, kaj malmultaj objektoj el elstara arta intereso travivis, sed estas multe da bonega servico, kaj tre multaj malgrandaj figuroj, ofte integritaj en oleolampoj aŭ similaj objektoj, kaj ofte kun religiaj aŭ erotikaj temoj. Romiaj funebraj ritoj variis dum tempo kaj spaco, tiel ke ujoj deponitaj kiel tombaj varoj, la kutima fonto de kompletaj malnovaj ceramikaj ŝipoj, ne ĉiam abundas, kvankam ĉiuj romiaj ejoj produktas multajn rompitajn ceramikaĵojn. "Bela" prefere ol luksa ceramiko estas la ĉefa forto de romia ceramiko, male al romia vitro, kiun la elito ofte uzis kune kun ora aŭ arĝenta tabloservo, kaj kiu povus esti ekstreme ekstravaganca kaj multekosta. Pro la kvantoj troveblas, ke bona ceramiko estis vaste uzata en geografiaj kaj sociaj terminoj. La pli multekosta ceramiko kutime uzis reliefan dekoracion, kutime formitan, anstataŭ koloro, kaj ofte kopiis formojn kaj dekoraciojn de la pli prestiĝa metala laboro. Precipe en la Orienta Imperio, lokaj tradicioj daŭris, hibrido el romaj stiloj laŭ diversaj ampleksoj. Ekde la 3-a jarcento la kvalito de bona ceramiko konstante malpliiĝis, parte pro ekonomiaj kaj politikaj tumultoj, kaj ĉar glasoj anstataŭis ceramikon favore al tasoj (la riĉuloj ĉiam preferis arĝenton ĉiukaze).

Ardaĵa argilo aŭ terakoto ankaŭ estis vaste utiligita en la romia periodo por arkitekturaj celoj, kiel strukturaj brikoj kaj kaheloj, kaj foje kiel arkitektura dekoracio, kaj por la fabrikado de malgrandaj statuetoj kaj lampoj. Ĉi tiuj kutime ne estas klasifikitaj sub la titolo "ceramiko" fare de arkeologoj. Ceramiko estas ŝlosila materialo en la datado kaj interpretado de arkeologiaj lokoj de la Neolitika periodo, kaj arkeologoj zorge studis dum generacioj. En la romia epoko, ceramikaĵoj estis produktitaj kaj uzitaj je enormaj kvantoj, kaj la literaturo pri la temo, en multaj lingvoj, estas tre vasta.

Notoj redakti

  1. Potsherd British coarse wares (alirita la 15an de majo 2019)