Seruro estas aparato servanta por fermi pordonkeston per ŝlosilo aŭ per ciferkombinaĵo.

Mezepoka seruro el Katmanduo.
Pendseruro kun ŝlosilo.

Laŭ Francisko Azorín seruro estas Risorta aparato por fermefiksi pordojn.[1] Li indikas etimologion el la latina sera, serare (fermi). Li aldonas la terminojn pendseruro, por pendanta, portebla seruro; seruri, por fermi per seruro; serusrito, serurkesto, serurtruo, serurŝildo, serurriglilo, kaj krome en bildo li montras la partojn: prenilo, ŝildeto, klinko kaj riglilo.[2]

Historio redakti

 
Romiaj ringŝlosiloj el la 2-a/3-a jarcento

Kiel multaj teknikaĵoj de la romianoj certe ankaŭ la romiaj seruroj havis grekajn praulojn, kiujn oni tamen apenaŭ konas el elfosadoj, tiel ke restas nun nur la romia ŝlostekniko. Kiel pri multaj teknologiaj ĉefverkoj, de la planka hejtsistemo ĝis la akvasistema necesejo, ankaŭ pri ŝlostekniko validas, ke la teknologioj konataj antaŭ la 19-a jarcento jam ekzistis en la romia epoko. La plej multaj de tiuj ideoj perdiĝis tamen post falo de la romia imperio kaj devis esti ellaboritaj denove dum la mezepoko.

La haŭso de la serurproduktado, kiu videblas pro la granda kvanto de romiaj ŝlosiloj trovitaj havis ĉefe du kialojn. Unue la granda disvastiĝo de metalprilaborado en tiu epoko kaj due la urba vivmaniero de la romianoj. En ĉiu konkerita regiono la romianoj kreis novajn urbojn, kie la popolo koncentriĝis. Malsekureco kaj anonimeco kiuj venis kun la amasiĝo de la loĝantaro desvastigis la uzon de mekanikaj sekurecaĵoj, do seruroj.

Tipoj de fermiloj redakti

Notoj redakti

  1. Francisko Azorín, arkitekto, Universala Terminologio de la Arkitekturo (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 182.
  2. Azorín, samloke.