Spondeo (luno)
Por samtitola artikolo vidu la paĝon [[Spondeo]]. |
Spondeo estas neregula satelito de Jupitero.
Spondeo | |
Natura satelito de Jupitero (XXXVI) | |
satelito de Jupitero • neregula satelito | |
---|---|
Aliaj nomoj | Jupitero XXXVI[1] S/2001 J 5 |
Nomita laŭ | Sponde vd |
Malkovro | |
Malkovrintoj | Scott S. Sheppard David C. Jewitt Jan Kleyna[1] |
Dato de malkovro | 9-a de decembro 2001[1] |
Loko de malkovro | Mauna Kea[1] |
Orbitaj ecoj | |
Granda duonakso | 23 487 000 km[2] |
Discentreco | 0,454 [2] |
Klinangulo | 154° (rilate al la ekliptiko) 156° (rilate al la jupitera ekvatoro) |
Periodo | 749,1 tagoj[2] |
Fizikaj ecoj | |
Diametro | 2 km[3] [4] |
Maso - Denso |
~1,5 × 1013 kg[4] 2,6 × 103 kg/m3 (hipoteze) |
Atmosferaj kaj surfacaj ecoj | |
Albedo Geometria albedo |
0,04 (hipoteze) 0,04 vd |
Observaj ecoj | |
Videbla magnitudo | 23,0[3] |
Ĝiajn grandon kaj mason oni taksis je 2 km kaj 1,5 × 1013 kg laŭ ĝia videbla magnitudo: 23; hipotezinte la valorojn de ĝiaj albedo al 0,04 kaj denso al 2,6 g/cm3, kiel tiuj de aliaj jupiteraj satelitoj.
Malkovro redakti
Ĝin malkovris Scott S. Sheppard kaj David C. Jewitt de la Universitato de Havajo, kaj Jan Kleyna de la Universitato de Kembriĝo, post observoj inter la 9-a de decembro 2001 kaj la 12-a de marto 2002.
Ili anoncis la 16-an de majo 2001 la malkovron de dekunu jupiteraj lunoj [5], inter kiuj Spondeo, kiu tiam ricevis la maldaŭran nomon S/2001 J 5.
Nomo redakti
En 1975, Internacia Astronomia Unio aprobis la nomon de Spondeo[6], laŭ Spondeo (greke Σπονδή)[7], unu el la Horoj de la helena mitologio, personiganta la verŝoferojn post tagmanĝo.
Orbito redakti
Spondeo estas ano de la pazifaa grupo, grupo da retrogradaj lunoj kies orbitoj havas grandajn duonaksojn inter 22 800 000 kaj 24 100 000 km, kaj klinangulojn inter 144,5° kaj 158,3° rilate al la Jupitera ekvatoro.
-
Diagramo montranta la orbitojn de la neregulaj jupiteraj satelitoj. La pazifa grupo estas videbla en centro-malalto.
-
Diagramo montranta la inklinacion de la lunoj de la pazifa grupo en funkcio de la granda duonakso.
Notoj kaj referencoj redakti
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Paĝaro pri planeda nomenklaturo ĉe la retejo de la usona geologia agentejo USGS (angle)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Datumoj pri la jupiteraj satelitoj - Données sur les satellites joviens (france) - Jovian Satellite Fact Sheet (angle)
- ↑ 3,0 3,1 Planetary Satellite Physical Parameters (angle)
- ↑ 4,0 4,1 Ĝiajn grandon kaj mason oni taksis laŭ hipotezaj parametroj.
- ↑ IAUC 7900: Sats OF JUPITER; XTE J0929-314; C/2002 C1 (angle)
- ↑ IAUC 8177: Sats OF (22); Sats OF JUPITER, SATURN, URANUS (angle) Nomoj de jupiteraj, saturnaj kaj urana lunoj
- ↑ Ĝi ricevis, angle, la nomon de Sponde, laŭ regulo kiu volas, ke la nomo de retrogradaj lunoj finiĝu per "e" (tio, kiu estas neebla en esperanto)