Tempe (Arizono)

urbo de Arizono en Usono
(Alidirektita el Tempe, Arizono)

Tempe (prononcata de la urbanoj kiel tem-PI) estas grandurbo en la usona ŝtato Arizono, oriente de Fenikso, en distrikto Maricopa. La urbego apartenas al aglomeraĵo de Fenikso (urbo) kaj ĝi estas nomata pri la greka Valo de Tembi en Tesalio, Grekio. La urbego estas hejmo de universitato.

Tempe
urbo de Usono
urbego Redakti la valoron en Wikidata vd

Flago

Flago
Administrado
Poŝtkodo 85281–85284
En TTT Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro 180 587  (2020) [+]
Loĝdenso 1 733 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo 33° 26′ N, 111° 56′ U (mapo)33.425555555556-111.94Koordinatoj: 33° 26′ N, 111° 56′ U (mapo) [+]
Alto 456 m [+]
Areo 104,184796 km² (1 041 8.4 796 ha) [+]
Horzono montara horzono de Nordameriko [+]
Tempe (Arizono)
Tempe (Arizono)
DEC
Situo de Tempe
Tempe (Usono)
Tempe (Usono)
DEC
Situo de Tempe

Map

Alia projekto
Vikimedia Komunejo Tempe, Arizona [+]
vdr
Situo de Tempe en Arizono kaj en la distrikto

Bazaj informoj

redakti

Geografio

redakti
 
Panoramo en Tempe

Tempe situas sur montetaro en valo laŭ riverbordo, en la sudokcidenta landparto de Usono, en la meza parto de Arizono. Fenikso, Mesa kaj Chandler (Arizono) estas proksime.

Historio

redakti

En 1865 en la proksimeco oni komencis konstrui urbon, post 3 jaroj ini fondis Fenikson same en la proksimeco. Tiutempe nur pramo funkciis tie laŭ la rivero. Baldaŭe oni konstruis kanalon por disponigi akvon por luzernoj, tritikoj, hordeoj, avenoj, kaj kotonoj. La loknomo Tempe venis en 1879. En 1885 oni fondis tie centran lernejon, kiu finfine iĝis universitato. En 1887 la fervojo tie trairis la riveron, tial Tempe iĝis ekonomia nabo por la ĉirkaŭa agrikultura areo. En la 20-a kaj 21-a jarcentoj Tempe evoluis ne nur kiel antaŭurbo de Fenikso, sed ankaŭ centro de eduko kaj komerco.

Klimato

redakti
 
Aerfoto de Tempe
 
Nubskrapuloj en Tempe
 
Aerfoto de Tempe

En Tempe la temperaturo averaĝe varias inter 11-32 °C. La varmo kulminas en majo averaĝe kun 35 °C, la malvarmo kulminas en decembro averaĝe kun 3 °C. Jare pluvas po 238 mm, junie ĝenerale neniam pluvas. La pluvo kulminas en aŭgusto.

Servoj

redakti

Trafiko

redakti

Apud Tempe havas situas internacia flughaveno de Fenikso.

Ĝemelurboj

redakti

Fontoj

redakti

Eksteraj ligiloj

redakti
 
Mapo pri Arizono, kie estas trovebla Tempe meze ĉe Fenikso (kiel origine Phoenix)